Maniĥeismo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Dinamik-bot (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Manikeismo''' aŭ '''Maniĥeismo''' estis unu el la plej gravaj antikvaj [[religio]]j (aŭ [[herezo]]j, laŭ ĝiaj kontraŭuloj). La grandparto de la verkoj de la fonda [[profeto]] [[Mani]] estas perdita, sed nun estas provo revivigi la religion sub la nomo "Nov-Manikeismo." La religio enhavas influojn de [[Kristanismo]], [[Budhismo]], kaj [[Zoroastrismo]]. Kelkaj pensistoj argumentas, ke nuntempa [[Okcidenta_civilizo|Okcidenta]] Kristana penso estas subtile influita de Manikeismo, tra la verko de Sankta [[Aŭgusteno]], kiu konvertiĝis al Kristanismo el Manikeismo, kaj kies verkoj estas tre influaj por [[Katolikismo|Katolikaj]] kaj por ortodoksaj [[Protestantismo|Protestantaj]] [[teologio|teologoj]].
 
La religion fondis la [[Babilono|BabilonianoBabilonano]] Mani dum la tria jarcento. Mani naskiĝis en okcidenta [[Persio]] kaj vivis ĉirkaŭ [[210]]-[[276]] [[p.K.]]. La nomo "Mani" estas titolo anstataŭ persona nomo, sed ĝi estis tiel ofte uzata ke oni nuntempe ne scias lian personan nomon. La vorto '''Maniĥeo'', per kiu oni ankaŭ foje indikas lin (''Mani ĥaj'') efektive - post lia mortigo - estas ia kredkonfeso de lia movado, ĉar ĝi signifas "Mani vivas".
 
Mani verŝajne influiĝis de [[Mandeoj]] kaj komencis prediki ĉe juna aĝo. Oni diras, ke li ricevis [[revelacio]]n kiel junulo, de [[spirito]] kiun li poste nomis sia "ĝemelo." Ĉi tiu spirito instruis al li la diajn verojn, kiuj iĝis Manikeismo. Mani nomis sin la "[[Parakleto]] de la Vero" kiu promesiĝas en la [[Nova Testamento]]. Li ankaŭ uzis por si la titolon [[apostolo]] de [[Jesuo Kristo]]. Li konsideris sin la fina profeto, la fino de serio de homoj gvidantaj de [[Dio]], kiel [[Zoroastro]], [[Hermeso]], [[Platono]], [[Budho]], kaj [[Jesuo]]. Tria- kaj kvara-jarcentaj Kristanoj kiel [[Hipolito]] kaj [[Epifanio de Salamis]] skribis ankaŭ, ke Terebintuso, studento de iu Skitianuso kiu lernis la "doktrinon de du principoj" en [[Hindujo]], instruis al Mani kaj tiel kreis la fondajn kredojn de la religio.