Ligura lingvo (latinida): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 47:
La ligura lingvo rekte venas el la loka [[latina|latina lingvo]] parolata en Ligurio ekde kiam Romianoj ĝis konkeris.
 
La fruaj skribitaj atestoj de tekstoj en la ligura estas el la [[12-a jarcento|dekdua jarcento]], sed estas kun la gravega figuro de l'Anonima Ĝenovano, kiu diras, ke li nomas "Lucheto" aŭ "Luchetto", t.e. "malgranda Luko", "Luĉjo" ke la ligura ĝenova lingvo formas ĝiajn skribitajn regulojn, ankoraŭ hodiaŭ adoptatajn (ne sen diversaj variantoj aŭ, ankaŭ, aliaj skribosistemoj). La ĝenova lingvo de tiu epoko estas sufiĉe simila al la nuna, ekskludante ĉiukaze diferencoj leksikaj, tiel la uzo de la perfekta preterito, hodiaŭ malaperinta, kaj fonetikaj, ekzemple la uzo de la intervokala ro (prononcita /ɹ/, laŭ kiom ni povas dedukti) aŭ la frikativa prononco de la antaŭkonsonanta so.
 
Specife, tiuj du karakterizoj pludaŭris, almenuax skribe, ĝis la [[18-a jarcento|dedoka jarcento]], kun literaturaj verkoj de la patricio '''Steva De Franchi''', kaj ankoraŭ nun ĉeestas en kelkaj okcidentaj variantoj, speciale en la tabarka varianto, parolata en Sardinio.<br>
La ĝenova lingvo de tiu epoko estas sufiĉe simila al la nuna, ekskludante ĉiukaze diferencoj leksikaj, tiel la uzo de la perfekta preterito, hodiaŭ malaperinta, kaj fonetikaj, ekzemple la uzo de la intervokala ro aŭ la frikativa prononco de la antaŭkonsonanta so.
Ekzemplo de parolo, kiu respondas al kiom dirita, estas adverbo "nun": antikve, en Ĝenovo ĉi tiu parolo estis prononcita /'awɹa/, kaj skribita ''aora''; krome, la ro falis (kaj ĝi definitive malaperis el la prononco el Ĝenovo), kaŭzante la rezulton ''aoa'' (prononcitan /'awwa/); do, kiam diftongoj /aw/ ŝanĝiĝis en /ɔw/, la parolo devenis /'ɔwwa/, tiel ankoraŭ hodiaŭ ĝi estas prononcita. Ĉiuj tiuj variantoj ankoraŭ ekzistaj en diversaj partoj de Ligurio.<br>Resumante kaj ekstreme simpligante:
 
 
{{TabelKapoLaŭĈarta}}
! Arkaika prononco<br> (ĝis ĉirkaŭ 1800<ref>Reale, tiu estis la borĝa prononco; subalternaj klasoj jam alprenis la popularan prononcon, solan hodiaŭ pretervivita en Ĝenovo.</ref>;<br> aktuale en okcidentaj<br> zonoj)alpr
! Meza prononco<br> (ekzemple, plidaŭrita<br> en tabarka varianto)
! Aktuala ĝenova<br>prononco
|-----
| <div style='text-align: center;'>
/'awɹa/
</div>
| <div style='text-align: center;'>
/'awwa/
</div>
| <div style='text-align: center;'>
/'ɔwwa/
</div>
|}
 
== Notoj ==
<references>
 
{{Portalo Lingvo}}