Belteno: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Robbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: sv:Beltine
MondalorBot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto aldono de: ms:Beltane; cosmetic changes
Linio 1:
'''Belteno''' estas antikva [[gaŭloj|gaŭla]] festo meze inter la printempa [[ekvinokso]] kaj la somera [[solstico]], do ĉirkaŭ la [[5-a de majo]]. La nomo devenas de la malnova irlanda vorto ''Beltene'' ('hela fajro').
 
== Historio de Belteno ==
Fontoj el la [[10-a jarcento]] rakontas, ke en Belteno druidoj bruligis fajron ĉe supro de monteto kaj pelis la brutaron inter du fajroj por purigi ilin.
 
Belteno estas specife gaela festo. Aliaj keltaj kulturoj, ekzemple la [[kimroj]] kaj [[bretonoj]], ne havis ĝin, kvankam multaj kulturoj havas ian printempan feston.
 
=== Belteno Festata de Novpaganoj ===
En [[novpaganismo]] Belteno estas unu el la ok sunaj festoj. Kvankam la novpagana Belteno pruntis kelkajan aferojn el la gaela Belteno, ĝi pli similas al la ĝermana [[Majfesto]]. Novpaganoj festas Beltenon la [[1-a de majo|1-an de majo]] en la norda hemisfero kaj la [[1-a de novembro|1-an de novembro]] en la suda hemisfero.
 
==== Belteno de Vikanoj ====
[[ImageDosiero:Beltane Dancers 2006.jpg|thumb|Festantoj dancantaj ĉirkaŭ brulanta fajro. Fajro estas grava simbolo de purigo por Vikanoj.]]
'''Belteno''' (Ankaŭ nomata Esperante '''Beltejno'''), la komenco de Sumero, estas la plej grava festata tago krom Saŭeno en la [[Viko|Vika]] [[Vikaj festoj|Rado de la Jaro]]. Ĝi estas festo pri ĝojo kaj vivo. Nomata laŭ la [[Kelta]] dio 'Bel', la bruligo de fajroj estas tradicia okazo dum chi tiu festo. La asocio de Belteno kun fajro ankaŭ signifas, ke ĝi estas puriga festo.
 
Vikaj [[mankunigo|mankunigoj]]j ofte okazas dum Belteno.
 
===== Belteno laŭ Vika Mitologio =====
[[ImageDosiero:paganavebury.jpg|thumb|left|Beltejno estas tradicia tempo por Vikanaj geedziĝoj- aŭ [[Mankunigo|mankunigoj]].]]
Dum Belteno, la Heldio maturiĝis sufiĉe por regi. Li eksreĝigas la Mallumdion, kaj la Diino iĝas Patrino.
 
== Beltejno en Esperantaj Libroj ==
Fikcia Belteno en Britio en la [[1-a jarcento]] estas priskribita en la Esperanta [[romano]] ''[[La ŝtona urbo]]''.
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Novpaganismo]]
* [[Viko]]
 
== Eksteraj ligiloj ==
Linio 31:
{{el}} http://www.witchvox.com/holidays/xbeltaine.html <!-- Belteno sur _WitchVox_ -->
{{el}} http://paganwiccan.about.com/od/beltane <!-- Belteno sur Pri._com_ -->
 
[[Kategorio:Irlando]]
[[Kategorio:Viko]]
Linio 50 ⟶ 51:
[[it:Beltane]]
[[lt:Beltane]]
[[ms:Beltane]]
[[nl:Beltane]]
[[nn:Beltane]]