Liptov: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 13:
== Historio ==
 
La teritorio estis loĝigita jam de praepoko, kion dokumentas trovaĵoj de neolitika deveno (antaŭ 6 000 jaroj). Pli grava loĝloko devenas el pli juna bronza epoko[[bronzepoko]] (1 000 jaroj a.n.e.), al la plej valoraj trovaĵoj apartenas bronzaj glavoj tiel nomataj de liptova tipo. Gravan historian ĉapitron de Liptov-regiono kreaskreis [[Keltoj]]. Atesto pri konstanta priloĝado estas malfrua enterigejo el pli juna epoko de barilejoj (j. 950 – 1200) en la civito [[Liptovský Michal]].

Unuafoje oni mencias pri Liptov – regiono en la jaro 1231 dum regado de hungara reĝo Andreo la II2-a. Riĉan historion dokumentas ankaŭ trovaĵoj en la [[kastelo]]j [[Likava]], [[Liptova kastelo]] kaj en kastelo [[Liptovský Hrádok]]. Teritorio de Liptov-regiono fariĝis konstanta parto de Hungario en duono de la 12-a jarcento. Memstara departemento ekestis en dua triono de la 13-a jarcento. Sidejo de la departemento post malapero de Liptova malnova kastelo ŝanĝiĝis, unue ĝi estis [[Liptovská Mara]], poste [[Partizánska Lupča]] kaj de la jaro 1677 [[Liptovský Mikuláš]].

En Liptov-regiono vivis ankaŭ konata slovaka [[rabisto]] [[Juraj Jánošík]], kiun oni kaptis en la jaro 1713 en [[Valaská Dubová]].

Neforgesebla konsistaĵo de Liptova historia evoluo estas minista profesio. En la 13-a jarcento dum germana koloniigo aperis ministaj domgrupoj en valo de [[Boca]] -rivereto, kie oni elminigis oron[[oro]]n, arĝenton[[arĝento]]n, kupron[[kupro]]n kaj feron[[fero]]n. El tempo de superliptova minista aktivado en 19-a jarcento estis konservita pesilejo kaj sonorilejo en Maša ĉe [[Liptovský Hrádok]]. En malsupra Liptov minista profesio disvolviĝis precipe en vilaĝlimo de la civito Nemecká (Partizánska) Lupča. En domgrupo [[Magurka]] ĝis hodiaŭ konserviĝis restaĵoj de galerioj kaj ministaj vojoj.

Krom minista historio estas Liptov-regiono konata ankaŭ per siaj masonistoj; oni diras, ke [[Peŝto]]n (parton de [[Budapeŝto]]) konstruis liptovaj masonistoj. Kolektojn de tradiciaj masonitaj domoj ni povas vidi en [[Hybe]] kaj aliaj masonistaj civitoj. En pasinteco loĝantoj de Liptov-regiono okupiĝis ĉefe per kultivado de grejnoj, terpomoj, kanabo kaj lino, influe de kolonizo laŭ valaĥa rajto de la [[13-a jarcento]] estis disvastigita ankaŭ bredado de [[ŝafo]]j. Produktado de laktaĵoj el ŝaf[[lakto]], belartaj laboroj de paŝtistoj aparte influis popolan kulturon de la regiono. Liptova acida ŝaf[[fromaĝo]] estas la plej bona en Slovakio kaj oni ĝin eksportas en Amerikon.
 
== Loĝantaro ==