Skitoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
JAnDbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: az forigo de: ku modifo de: ar, es, ro
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: af:Skitiërs; cosmetic changes
Linio 4:
Tiuj [[rajdo]]militantoj estis famaj [[Arkopafado|arkopafistoj]] kaj varbitis ofte kiel [[soldulo]]j. En la [[urboŝtato]]j (''[[poliso (urboŝtato)|polisoj]]'') de [[antikva epoko|antikva]] [[Grekio]], ili servis kiel [[polico]].
 
En la [[8-a jarcento a.K.]] la skitoj migris en la areon norde kaj oriente de la [[Nigra maro]] kaj ili forpelis de tie la [[cimeroj]]n. La setlejo de la skitoj etendiĝis baldaŭ de la sudrusaj stepoj al [[Danubo]], sed ankaŭ al Sud[[siberio]] kaj [[Centra Azio]]. La skitoj entreprenis plej ofte milit- kaj rab-irojn al [[Mezeŭropo]]. En la [[7-a jarcento a.K.]] la skitoj komencis atakon en [[Malgrand-Azio]], kie ili neniigos la imperion de [[Urartu]] kaj de tie daŭris rabirojn ĝis al [[Palestino]]. En la jaro [[-594]] ili estis venkitaj fare de [[medoj]] sub gvido de [[Kyaxares la 2-a]], tiel la skitoj retiriĝis al sia [[Eŭropo|eŭropa]] hejmo. En la jaro [[-513]] kondukis la [[persoj|persa]] reĝo [[Dario la 1-a (Persio)|Dario la 1-a]], "la Granda", sensukcesan militiron kontraŭ la skitoj kun grandega armeo de pluraj centmiloj da soldatoj. Ekde la [[4-a jarcento a.K.]] la skitoj estis premataj fare de la fortiĝanta parenca popolo [[sarmatoj]]. La skitoj povis vivteni sin nur en la [[Krimeo]] ĝis la [[1-a jarcento a.K.]]. Unu el la plej konataj reĝoj de la skitoj estis [[Atheas]], kiu militiris kontraŭ [[Filipo la 2-a (Makedonio)|Filipo la 2-a]] de Makedonio kiel pli ol 90-jaraĝa maljunulo.
La arkeologiaj restaĵoj baziĝas nur sur eltombigoj de la tomboholmoj (''[[kurgano]]j''), kiuj enhavis inter aliaj [[oro|oraĵooraĵojn]]jn, [[silko|silkaĵosilkaĵojn]]jn, [[armilo]]jn, [[ĉevalo]]jn (skeletojn) kaj [[homoferto]]n. Mondkonatas la "[[Oro de la skitoj]]", altvaloraj oroforĝaĵoj, kiuj inter alie montras la militantajn skitojn en naturfidela ilustraĵo. La parte bona stato de la restaĵoj dankeblas al [[Mumio|Mumiigaj teĥnikoj]] kaj al [[ĉiamfrosto]]. La skitoj ne postlasis skribaĵojn, sed ili estis detale priskribitaj fare de la [[Grekio|greka]] [[historiisto]] [[Herodoto]]. En la epoko de la [[popolmigrado]] la [[gotoj]] estis rigardataj fare de [[Jordanes]] kaj aliaj historioskribantoj kiel "tribo de skitoj".
 
La originlando de la skitoj estis donata en malnovaj fontoj kiel ''Gerrhos''. La skitoj kunportis siajn preparitajn mortintoj al tiu lando spite de la kelkfoje tre longa vojo.
 
Ĉerande de Mezeŭropo, la skita ĉeesto estas bone dokumentebla. Tiel oni povas ekzameni la [[halŝtato|halŝtathalŝtatepokan]]epokan setlejojn en [[Smolenice Molpir]] kaj [[Witzen Wiscina]], la brultavolon, en kiu troviĝas karakerizaj skitaj armiloj (triflugila sagopinto). La ''Ortrezoro de [[Vettersfelde]]'', en kiu la tipa skita stilo eble pruvas la ĉeeston de skita princo. Ĉu aŭ kiom la skitoj invadis en Mezeŭropon estas ankoraŭ neklara. Unuj arĥeologoj ne akceptas tiujn trovaĵojn, sed ekzistas kelkaj elementoj kiel ekzemple la transpreno de [[trink-korno]]kutimo, kio estas alligita al la skitoj.
 
== Vidu ankaŭ jenon: ==
* [[Sarmatoj]]
* [[Alanoj]]
* [[Osetoj]]
* [[Pazyryk]]
 
[[Kategorio:Antikvaj etnoj]]
Linio 22:
[[Kategorio:Historio de Azio]]
 
[[af:Skitiërs]]
[[ang:Sciþþia]]
[[ar:سكوثيون]]