Pendolo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
JAnDbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: el, id forigo de: da, hu, ru
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Pendulum animation.gif|thumb|250px|right|AnimacioAnimado de pendolo montranta la rapidon ''V'' kaj la akcelan forton ''A''.]]
'''Pendolo''' estas [[korpo]], libere [[rotacio|turnebla]] ĉirkaŭ firma horizontala akso, netrairanta tra ĝia [[pezcentro]]. Se tia ĉi korpo estas klinigita el [[ekvilibro]], ĝi faras pendolmovonpendolan movon. Dum ĝi alterne ŝanĝiĝas [[potenciala energio]] de la pendolo en [[kinetikakineta energio|kinetikankinetan energion]] de la pendolo kaj male.
 
Al tiu ĉi difino respondas [[fizika pendolo]].
 
== Ekzemplo ==
Ekzemplo de la pendolo povas esti globeto pendigita sur maldika ŝnureto. Tio estas modelo de mekanika [[oscilatoro]]. Libere pendigita globeto estas en ekvilibra pozicio, kiam la [[pezfortopezoforto]] <math>\mathbf{F}_G</math> egalas al la [[tiro (elasteco)|tirforto]] <math>\mathbf{F}_t</math> de la pendigaĵo. Se ni klinigos la pendolon el la ekvilibra pozicio, estiĝos per kunmeto de la fortoj <math>\mathbf{F}_G</math> kaj <math>\mathbf{F}_t</math> [[rezultforto]] <math>\mathbf{F}</math>, kiu celas en la ekvilibran pozicion kreante tiel [[vibra movo|vibran movon]] de la pendolo. Post la kliniĝo la pendolo periode revenas en sian ekvilibran pozicion, kie ĝi havas la plej grandan rapidecon moviĝante plu, ĝis kiam ĝi ne atingos la plej grandan kliniĝon, kaj poste ĝi denove revenas en la ekvilibran pozicion.
 
== Uzo ==
Linio 11:
*La pendolo validiĝis dum konstruo de [[sismografo]].
*[[Pendolo de Foucault]] estas pendolo ebligante eksperimente verkontroli [[rotacio|turniĝadon]] de Tero.
 
== Eksternaj ligiloj ==
* [http://www.univ-lemans.fr/enseignements/physique/02/meca/energie.html Applet Java : Vidigo de kineta energio E<sub>c</sub>, potenciala energio E<sub>p</sub> kaj mekanika energio E<sub>a</sub> dum la movado sen frotado] ({{fr}});
* [http://subaru2.univ-lemans.fr/enseignements/physique/02/meca/pendule.html Applet Java : Karakterizigo de pendolo kun frotado] ({{fr}}).
 
== Rilataj temoj ==
* [[Fizika pendolo]]
* [[Matematika pendolo]]
* [[Torza pendoloTordopendolo]]
* [[Pendolo de Foucault]]
* [[Balistika pendolo]]