Kiel registrite je 12:20, 25 jun. 2010 redakti Luckas-bot (diskuto \| kontribuoj) 206 672 redaktoj e roboto aldono de: sh:Jura (planine) ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 23:36, 27 jul. 2010 redakti malfari Xqbot (diskuto \| kontribuoj) Robotoj 151 748 redaktoj e roboto modifo de: es:Jura (cadena montañosa); cosmetic changes Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[~~Image~~Dosiero:Creux du Van.jpg\|thumb\|300px\|right\|''[[Creux du Van]]'' en Ĵuraso]] == Enkonduko == La '''Ĵuraso''' estas [[montaro]] en [[Svislando]], [[Germanio]] kaj [[Francio]]. Ĝi situas nord-okcidente de la [[Alpoj\|alpa ĉeno]]. == Nomo == La vorto '''ĵura''' origine devenas el la [[kelta lingvo]]. La keltoj nomis la montaron ''Ĵor'', la romianoj ''Juris'', kio signifis "arbaro" aŭ "arbarlando". La nomo estis supozeble elektita pro la vastaj arbaroj en la ĵurasa montaro. La germanaj ''ĵuraso-kamparoj'' ricevis sian nomon tra la ĉirkaŭvojo de la nomdono por la ŝtonformacio. Unue [[Alexander von Humboldt]] enkondukis 1795 la esprimon [[Ĵurasio\|ĵurasia ŝtonaĵo]] por la nomdona kalkŝtonaĵo el la svis-franca ĵuraso. Poste la esprimo estis enkondukita de [[Alexandre Brongniart]] ([[1829]]) por karakterizi la geologian ŝtonformacion [[Ĵurasio]]. Nur pli poste oni nomis ankaŭ la [[Ŝvaba Albo\|Ŝvaban Albon]] kaj la [[Franka Albo\|Frankan Albon]] ĵurasiajn montarojn. == Geologio == La ĵurasa montaro formiĝis en la [[Mioceno\|miocena epoko]] antaŭ 10 ĝis 2 milionoj da jaroj kial sekvo de la alpo-faldiĝo. La Alpoj faldiĝis pro premo de la kontinento [[Afriko]] al la kontinento [[Eŭrazio]]. Pro la estiĝinta pezo de la alpa ĉeno estiĝis sekundara premo al la eŭrazia kontinento, kio kaŭzis la faldiĝon de la Ĵuraso, kiu en alteco kaj vasteco pro tio estas konsiderinde malpli granda ol la Alpoj. == Turismo == La '''Ĵuraso''' estas pro siaj arbaroj kaj multaj deklivaj rokoj, kavernoj kaj pitoreskaj vilaĝoj kaj urbetoj belaga regiono por migradi. En vintro ĝi estas ankaŭ alloga regiono por [[skiado]], precipe [[skikurado]]. == Esperanto-movado == La regiono de la ĵuraso estas forte ligita kun la historio de [[Esperanto]]. El tiu regione devenas personecoj kiel [[Edmond Privat]], kaj en la urbo [[La Chaux-de-Fonds]] en la centro de la Ĵuraso troviĝas [[CDELI]], kiu posedas unu el la plej grandaj [[Esperanto-biblioteko~~\|Esperanto-bibliotekoj~~]]j de la mondo. == Vidu ankaŭ == * [[Kantono Ĵuraso]] * [[Jura (departemento)]] * [[Frankonia Ĵuraso]] == Eksteraj ligoj == * [http://www.arcjurassien-ctj.org/index.php La arko ĵurasa franca-svisa] {{projekto\|commons=Category:Jura mountains\|markilo=Ĵurasa montaro}} [[Kategorio:Montaroj en Francio]] Linio 41 ⟶ 39: [[Kategorio:Kantono Vaŭdo]] [[Kategorio:Ĵuraso\|-]] {{LigoLeginda\|de}} Linio 55 ⟶ 52: [[de:Jura (Gebirge)]] [[en:Jura Mountains]] [[es:Jura (~~cordillera~~cadena montañosa)]] [[et:Juura mäed]] [[eu:Jura mendilerroa]]

Ĵuraso (montaro): Malsamoj inter versioj