Deksesuma nombrosistemo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Luckas-bot (diskuto | kontribuoj)
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: cs:Šestnáctková soustava; cosmetic changes
Linio 1:
'''Deksesuma''', kutime mallongigita kiel ''heks<nowiki>'</nowiki>'', estas [[nombra bazo|bazo]]-16 [[nombro|nombra]] sistemo, skribita uzante la simbolojn 0-9 kaj A-F. (Notu ke la esperanta litero ''Ĉ'' ne aperas)
 
La vorto ''"hexadecimal"'' uzita en aliaj lingvoj estas miksetima ĉar ''"hexa"'' devenas el la [[greka lingvo|greka]] ''ses'' kaj ''"decimal"'' devenas el la [[latina lingvo|latina]] ''dek''. La origina vorto estis la plena latina ''"sexidecimal"'', tre simila al [[esperanto]], sed estis ŝanĝita ĉar iuj personoj pensis ke ĝi estas tre [[seksumado|seksum]]-signifa.
 
Deksesuma sistemo estas utila en [[komputilo]]j, ĉar ĝi ebligas simple traduki el kvar [[bito]]j al kompakta deksesuma cifero. Tiamaniere, oni povas reprezenti ĉiun [[bitoko]]n kiel du sinsekvajn deksesumajn ciferojn. Jen komparo de la [[Duuma sistemo|duuma]], la [[Dekuma sistemo|dekuma]], la [[okuma sistemo|okuma]] kaj la deksesuma reprezentoj:
Linio 68:
 
* En lingvoj [[Ada (programlingvo)|Ada]] kaj [[VHDL]]: "16#5A3#".
* En lingvoj [[C (programlingvo)|C]] kaj multaj similaj - [[C++]], [[Java]], [[Python]] - per prefikso "0x": "0x5A3".
*: Ankaŭ en ĉi tiuj lingvoj neprinteblajn signojn oni skribas kiel "\xCC", kie CC estas deksesuma kodo de la signo. En okazo de [[unikodo]] povas esti aŭ "\xCCCC" aŭ en okazo de [[UTF-8]] "\xCC\xCC" aŭ "\xCC\xCC\xCC".
* En iuj [[Asembla lingvo|asemblaj lingvoj]] oni uzas literon "h" je fino de la nombro: "5A3h". Se la nombro tiam komenciĝas ne de cifero "0" ... "9" oni aldonas ciferon "0" je komenco: "0FFh" (255<sub>10</sub>)
* En iuj aliaj [[Asembla lingvo|asemblaj lingvoj]] (AT&T, Motorola) kaj en lingvo [[Pascal]] kaj iuj variantoj de lingvo [[Basic]] oni uzas signon "$" je komenco: "$5A3".
Linio 91:
La majusklaj esperantaj literoj estas reprezentataj deksesume kaj dekume per la jenaj kodoj:
 
* '''Ĉ''' (<em>'''''deksesuma'''<code>&amp;#x108;</code> kaj '''dekuma'''<code>&amp;#264;</code></em>'' )
* '''Ĝ''' (<em>''<code>&amp;#x11c;</code> kaj <code>&amp;#284;</code></em>'' )
* '''Ĥ''' (<em>''<code>&amp;#x124;</code> kaj <code>&amp;#292;</code></em>'' )
* '''Ĵ''' (<em>''<code>&amp;#x134;</code> kaj <code>&amp;#308;</code></em>'' )
* '''Ŝ''' (<em>''<code>&amp;#x15c;</code> kaj <code>&amp;#348;</code></em>'' )
* '''Ŭ''' (<em>''<code>&amp;#x16c;</code> kaj <code>&amp;#364;</code></em>'' )
 
Kaj la minusklaj:
 
* '''ĉ''' (<em>''<code>&amp;#x109;</code> kaj <code>&amp;#265;</code></em>'' )
* '''ĝ''' (<em>''<code>&amp;#x11d;</code> kaj <code>&amp;#285;</code></em>'' )
* '''ĥ''' (<em>''<code>&amp;#x125;</code> kaj <code>&amp;#293;</code></em>'' )
* '''ĵ''' (<em>''<code>&amp;#x135;</code> kaj <code>&amp;#309;</code></em>'' )
* '''ŝ''' (<em>''<code>&amp;#x15d;</code> kaj <code>&amp;#349;</code></em>'' )
* '''ŭ''' (<em>''<code>&amp;#x16d;</code> kaj <code>&amp;#365;</code></em>'' )
 
== Aliaj uzoj ==
Linio 130:
[[bs:Heksadecimalni numerički sistem]]
[[ca:Sistema hexadecimal]]
[[cs:HexadecimálníŠestnáctková soustava]]
[[da:Hexadecimale talsystem]]
[[de:Hexadezimalsystem]]