Mito: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
JAnDbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: gl, sq forigo de: en, th
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: mk:Мит; cosmetic changes
Linio 3:
La historio de la universo klarigeblas per la modernaj [[astronomio]] kaj [[astrofiziko]], dum [[arkeologio]] kaj [[historiscienco]] provas klarigi la [[historio]]n de [[homo|homaj]] [[socio]]j. En la fora pasinteco, kiam sciencoj ankoraŭ ne ekzistis, la komencojn de la mondo kaj de [[socio]] oni klarigis per mitoj.
 
La [[vorto]] '''mito''' estas ofte erare komprenita kun [[signifo]] '''fikcio''', io kio neniam okazis. Mito estas vera [[metodo]] por pripensi la pasinton. Konata historiisto de [[religio]]j foje deklaris: "Mitoj sciigas nur tion, kio vere okazis." Ĉi tio ne signifas ke mitoj ĝuste klarigas tion, kio fakte okazis. Ĝi faras nur sugeston, tamen malantaŭ la klarigo estas tio, kion oni ne povas nek vidi nek ekzameni.
 
En antikva tempo niaj foraj prauloj, por klarigi por ili nekompreneblajn kaj misterajn eventojn, verkadis diversajn [[rakonto]]jn kaj [[epopeo]]jn, kiuj transdoniĝis de unu [[generacio]] al alia. Tiel aperis mitoj kaj [[legendo]]j. Mito estas [[tradicio|tradicia]] rakonto pri la dioj aŭ praavoj kaj iliaj agoj en la komenco de la tempoj, plejofte kun religia, [[dramo|drameca]] karaktero. Mitoj respegulis fantastajn [[imago]]jn de antikvaj homoj pri la aranĝo de la universo, [[naturo]] kaj homa historio.
 
Mito estas neapartigebla de [[religio]]. Ambaŭ kredas je ekzisto de supernaturaj fortoj.
Unu el la plej bonaj mitaj libroj estas '''Iliado''' de Homero, kiu sciigas pri la [[Troja milito]]. Neniu leganto de la [[libro]] hodiaŭ akceptas la Homeran raportaĵon kiel historie faktan rakonton. Eble estas eta dubo, tamen che iuj tempoj antaŭ multaj jarcentoj Homero vivis kaj tie vere okazis [[milito]] inter la [[grekoj|Grekaj]] civitoj kaj la [[loĝantaro|loĝantoj]] de nordokcidenta Azio Malgranda.
 
== Klasifiko de mitoj ==
 
Oni povas klasifiki mitojn laŭ temoj, priskribitaj en ili, menciindas mitoj pri
Linio 18:
kiuj varias de unu popolo al alia.
 
== Naciaj mitologioj ==
 
La plej konataj kaj riĉenhavaj naciaj mitologioj estas:
 
[[Sumera Mitologio| Sumera]] - [[Egipta Mitologio | Egipta]] - [[Greka Mitologio | Greka]] - [[Romana Mitologio | Romana]] - [[Skandinava Mitologio | Skandinava]] - [[Orienta Mitologio | Orienta]]
 
== Modernaj mitoj ==
=== Vidu ankaŭ ===
* [[Filozofio]]
* [[Carl Gustav Jung]]
Linio 65:
[[lad:Mito]]
[[lb:Mythos]]
[[mk:МитовиМит]]
[[nl:Mythe]]
[[no:Myte]]