Prahistorio: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
AndyHM (diskuto | kontribuoj) |
AndyHM (diskuto | kontribuoj) |
||
Linio 36:
=== Neolitiko ===
La Neoolita Aĝo, Epoko, aŭ Periodo, aŭ Nova Ŝtonepoko, estis periodo en la evoluo de homa teknologio, komenci proksimume 9500 BCE en Sud-Okcidenta [1 ] tio estas tradicie pripensis la lastan parton de la Ŝtonepoko. La Neolitiko sekvis la mortan Holocenon Epipalaeolithic periodon, komencante kun la pliiĝo de terkultivado, kiu produktis la " Neolitikan revolucion" kaj finon kiam metalo iloj iĝis ĝeneraligitaj en la kupro-aĝo ( kalkolitic) aŭ Bronzepoko aŭ evoluante rekte en la Ferepoko, dependante de geografia regiono. La Neolitiko ne estas specifa kronologia periodo, sed prefere serio de kondutismaj kaj kulturaj karakterizaĵoj, inkluzive de la uzo de sovaĝaj kaj hejmaj kultivaĵoj kaj la uzo de dombestoj.
Novaj rezulto-ŝovoj la komencon de la Neoolita kulturo-dorso al ĉirkaŭ 10700 to 9400 BCE en Tell Qaramel en pli norda Sirio, 25km nordo de Aleppo. [3 ] Ĝis tiuj rezultoj estas adoptitaj ene de arkeologia komunumo, la komenco de la Neoolita kulturo estas pripensita esti en la Oriento ( Jeriĥo, modern-tago-Cisjordanio) proksimume 9500 BCE. Ĝi evoluis rekte de la Epipaleolitic Natufiana kulturo en la regiono, kies popolo iniciatis la uzon de sovaĝaj muslioj, kiuj tiam evoluis en vera terkultivado. La Natufians povas tiel esti nomata "proto-neoolita" (12,500-9500 BCE aŭ 12,000-9500 BCE ). Ĉar la Natufians fariĝis dependa de sovaĝaj muslioj en ilia dieto, kaj sidema vivmaniero komencis inter ili, la klimatŝanĝoj asociitaj kun la Pli Juna Driaso supozeble devigis homojn evoluigi terkultivadon. Preter 9500-9000 BCE, terkultivado-komunumoj ekestis en la Oriento kaj atingis Malgrandan Azion, Nordafriko kaj Norda Mezopotamio. Early Neolithic-terkultivado estis limigita al mallarĝa vico da plantoj, kaj sovaĝaj kaj malsovaĝigita, kiuj inkludis spelteton, milio kaj literumis, kaj la konservado de hundoj, ŝafo kaj kaproj. De ĉirkaŭ 8000 BCE, ĝi inkludis malsovaĝigis brutaron kaj porkojn, la establadon de konstante aŭ laŭsezone loĝataj kompromisoj, kaj la uzon de ceramikaĵo.
Ne ĉio el tiu kultura elementokarakterizaĵo de la Neolitiko ekaperis ĉie en la sama sinsekvo: la plej fruaj agrikulturaj socioj en la Proksima Oriento ne uzis ceramikaĵon, kaj, en Britio, ĝi restas neklara al kiuj amplekso-plantoj estis malsovaĝigita en la plej frua Neolitiko, aŭ eĉ ĉu konstante definitivaj komunumoj ekzistis. En aliaj mondopartoj, kiel ekzemple Afriko, Sudazio kaj Sudorienta Azio, sendependaj malsovaĝigo-okazaĵoj kondukis al siaj propraj region-karakterizaj Neoolitaj kulturoj kiuj ekestis kompletely nepartianon de tiuj en Eŭropo kaj Sudokcidento Azio. Early Japanese socioj uzis ceramikaĵon antaŭ evoluigi agrikulturon.
Male al la Paleolitika, kie pli ol unu homspeco ekzistis, nur unu homspeco ( homo sapiens ) atingis la Neolitikon. Homo floresiensis povas esti pluvivinta dekstra supren laŭ al la krepusko de la Neolitiko mem, proksimume 12,000 jarojn antaŭe.
La termino Neolitiko venas de la greko ?????????? , neolitikos, de ???? Neoj, "nova" + ????? litos, "ŝtono", laŭlitere signifanta " Novan Ŝtonepokon. " La esprimo estis inventita fare de Sir John Lubbock en 1865 kiel rafinado de la tri-aĝo-sistemo.
=== Agrikulturo ===
| |||