Akvofonto: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Amirobot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: az:Bulaq
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e [r2.5.2] roboto aldono de: bg:Извор; cosmetic changes
Linio 3:
Ofte estas la komenco de akvofluo, [[rojo]], [[torento]],
[[rivero]], sed akvofonto povas rekte flui al [[lago]], [[marĉo]], [[maro]].
== Formiĝo ==
<!--
Fonto povas aperi en [[karsto]]. Kiam la surfaca akvo sorbiĝas en la teron, iĝante [[grundakvo]], kiuj povas flui tra ŝtonaj poroj, fendetoj, aŭ [[kaverno]]j.
-->
Se la tavolo da terkrusto, en kiu akvo trairas, (tiel nomata [[grundakvejo]]) kontaktas la ternivelon, okaze de terkavo, [[talvego]], pliiĝo de deklivo aŭ fosado, grundavo elfluas. Povas esti nur ŝvitiĝo, malsekejo, malgranda marĉo. Sed, se la grundakvejo estas tie limigita de netralasivaj tavoloj, povas esti lokalizata elfluo, aŭ eĉ ŝpruco.
 
La [[hidrogeologio]] povas klasi la akvofontojn en variaj tipoj.
Linio 16:
 
Akvofonto povas esti daŭra (kontinua) aŭ nedaura (nekontinua). Nekontinuaj, ekzemple, estas la krastaj fontoj. Akvo cirkulas rapide en karsta grundakvejo, kaj fontoj povas esti abundaj kaj nedaŭraj.
== Klasifiko ==
La akvofontoj estas ofte klasifigataj laŭ iliaj debito, la plej akvodonaj, tiuj, kiuj donas almenaŭ 2800 litrojn en sekundo (L/s), estas tiel dirataj "Unua grando"
 
Linio 50:
|nenia fluo (estinta/historia fonto)
|}
== Ĥemia komponado ==
La akvo trairinte rokojn povas solvi [[mineralo]]nj. Pro tio, akvo de fonto estas ofte vendata en botelo kun la (ofte trompa) nomo de [[mineralakvo]].
 
 
== Akvofonto kiel vivmedio ==
La vivmedio en fonto (tiel nomata '''Krenalo'''<ref>vidu ankaŭ (germanlingve) [[:de:Krenal]]</ref>, el la greka κρήνη, = fonto), karakteriziĝas per :
* malgranda vario de la akva temperaturo, kaj dumtage, kaj dumjare
* malmulteco da [[sterko|sterkaj]] elementoj
* ŝanĝa fluo sur malgranda distanco
* malgranda kvanto da solvata [[oksigeno]], la akvo venante de sub tero.
 
Pliofte tie krekas [[briofito]] (aŭ muskoj), ĉar [[vaskulaj plantoj]] ne povas instaliĝi pro la fluo kaj la ombro.
Linio 72:
 
{{Ĝermo}}
 
[[Kategorio:Akvo]]
[[Kategorio:Hidrologio]]
Linio 77 ⟶ 78:
[[ar:ينبوع]]
[[az:Bulaq]]
[[bg:Извор]]
[[br:Eienenn]]
[[cs:Pramen]]