Parlamento de Estonio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
ArthurBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: cs:Riigikogu
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e robota aldono de: be:Рыйгікогу; cosmetic changes
Linio 2:
La '''Riigikogu''' (de ''kogu'', "asembleo", kaj ''riigi-'', "de la ŝtato" (komparu la parencan esperantan vorton "regno") estas la '''[[parlamento]] de [[Estonio]]'''. Ĉiuj ŝtate gravaj decidoj pasas tra la Riigikogu. Aldone al konfirmo de ŝtataj leĝoj, la parlamento nomumas altajn oficialulojn, inkluzive de la [[ĉefministro de Estonio|ĉefministro]] kaj ĉefjuĝisto de la supera kortumo, kaj elektas (aŭ sole aŭ, se necese, kune kun reprezentantoj de lokaj registaroj kadre de elekta komisiono) la [[prezidento de Estonia|prezidenton]]. La parlamento ankaŭ ratifas gravajn interŝtatajn traktatojn kiuj kaŭzas armeajn aŭ financajn devigojn, necesigas ŝanĝon de leĝoj ktp. Krome ĝi aprobas la ŝtatan buĝeton prezentantan fare de la registaro kaj supervidas la [[ekzekutivo|ekzekutivan]] potencon.
 
== Historio ==
La 23-an de aprilo 1919, la malferma sesio de la Estonia Konstitucia Asemblo estis la naskiĝtago de la estonia parlamento. <ref name="RK">[http://www.riigikogu.ee/?id=34582&langchange=1 kronologio en la retejo riigikogu.ee (estone, ruse kaj angle)]</ref> La unuaj parlamentaj balotoj okazis en 1920. Inter la jaroj 1920 kaj 1938, estis kvin pliaj parlamentaj balotoj, sed baze de malsamaj konstitucioj.
 
[[dosieroDosiero:Riigikogu saal 2005.jpg|eta|220px|<center>la parlamenta kunsidejo en 2005]]
=== Divido ===
Inter la jaroj [[1938]] kaj [[1940]], la Riigikogu estis dividita en du ĉambrojn: La ''Riigivolikogu'' (suba ĉambro) kaj la ''Riiginõukogu'' (supra ĉambro).
Linio 11:
La duĉambra parlamento estis anstataŭigita fare de la supera soveto de [[Estona SSR]] (25-a de aŭgusto 1940 ĝis [[1990]]) kaj la Supera Konsilio de la Respubliko de Estonio (8-a de majo 1990 ĝis 29-a de septembro 1992).
 
=== Kastelo Toompea ===
Ekde la jaro 1922, la sesioj de la Riigikogu okazas en la kastelo ''Toompea'', en kies mezepoka kastela korto inter la jaroj 1920 kaj 1992 en [[ekspresionismo|ekspresionisma]] kaj nekutime modernisma stilo estis starigita centra parlamentejo. Dum la periodoj de armea okupo de Estonio fare de [[Sovetunio]] (1940–41), [[Nazia Germanio]] (1941–44) kaj duafoje Sovetunio (1944–1991), la demokratia parlamento Riigikogu estis malfondita. La kastelo kaj parlamentejo estis uzitaj fare de la komunisma supera soveto de [[Estona SSR]].
 
=== Sendependeco de Sovetunio ===
En septembro 1992, jaron post kiam Estonio rericevis sian ŝtatan sendependecon post la kolapso de Sovetunio, okazis parlamentaj elektoj laŭ la konstitucio de Estonio validigita en la somero de tiu jaro. Laŭ la konstitucio de 1992, la Riigikogu havas 101 membrojn. La nuna Riigikogu estis elektita la 4-an de marto 2007, por oficperiodo de kvar jaroj.
 
Linio 22:
 
== Notoj ==
<references/>
 
[[Kategorio:Politiko de Estonio]]
[[Kategorio:Parlamentoj|Estonio]]
 
[[be:Рыйгікогу]]
[[ca:Riigikogu]]
[[cs:Riigikogu]]