Kreko: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) |
||
Linio 46:
La flugmaniero de la krekoj estas tre rapida, ili flugas en densa aro.
==Taksonomio==
[[Image:Common Teal (Anas crecca) near Hodal, Haryana W IMG 6512.jpg|thumb|Eŭrazia kreko (''A. crecca''), masklo en reprodukta plumaro (notu la horizontalan blankan strion el ŝultro)]]
La Eŭrazia kreko apartenas al la "veraj" krekoj, grupo de malgrandaj plaŭdanasoj de la genro ''[[Anas]]'' proksime rilataj al la [[Platbeka anaso]] (''A. platyrhynchos'') kaj ties parencoj; tiu lasta grupo fakte ŝajnas esti [[Evoluo|evoluintaj]] el la veraj krekoj. Ĝi formas [[superspecio]]n kun la [[Nordamerika kreko]] kaj la [[Flavbeka kreko]] (''A. flavirostris''). Proponita [[subspecio]], ''A. c. nimia'' de la [[Aleŭtoj]], diferencas nur pro ioma pligrando; ĝi estas probable nedistinga.<ref>Livezey (1991), Carboneras (1992), Johnson & Sorenson (1999)</ref>
[[File:Anas crecca carolinensis (Green-winged Teal) male.jpg|thumb|left|[[Nordamerika kreko]] ( ''A. carolinensis''), masklo en reprodukta plumaro (notu la vertikalan blankan strion el ŝultro)]]
Ĉu la Eŭrazia kaj la Nordamerika krekoj estu traktataj kiel unu aŭ du specioj estas ankoraŭ reviziata fare de la [[American Ornithologists Union|AOU]],<ref>SACC (2008)</ref> dum la [[IUCN]] kaj [[BirdLife International]] separas ilin nuntempe.<ref>BLI (2008)</ref> Spite la preskaŭ identaj kaj tre apomorfa [[reprodukta plumaro]] de ties maskloj, kio pluestas kaporompilo por fakuloj, ili aspektas tre distingaj specioj, kiel indikita de riĉaj kutimaraj, morfologiaj kaj molekulaj informoj.<ref>Laurie-Ahlberg & McKinney (1979), Livezey (1991), Johnson & Sorenson (1999), Sangster ''et al.'' (2002)</ref>
La Eŭrazia kreko estis unuafoje science nomita de [[Carl Linnaeus]] en sia eldono de [[1758]] de la verko ''[[Systema naturae]]''. Lia [[latina]] priskribo diras: ''[Anas] macula alarum viridi, linea alba supra infraque oculos'' – "a duck with green speculum, a white line above and below the eyes" – and his primary reference was the bird's description in his earlier work ''Fauna Svecica''.<ref>Linnaeus (1746)</ref> Fakte la priskribo uzata en ''Systema Naturae'' estis la nomo laŭ kiu la birdo estis en ''Fauna Svecica'', demonstrante la valoron de sia nova [[dunoma nomenklaturo]] per premo de la longaj nomoj iam uzataj en la [[biologia klasigo]] en la multe pli simpla [[scienca nomo]] kiel ''Anas crecca''. Linnaeus notis ankaŭ en sia priskribo, ke pli fruaj aŭtoroj jam verkis pri la Eŭrazia kreko sufiĉe: [[Conrad Gessner]]<ref>Gessner (1555): pp.103-105</ref> estis priskribinte ĝin en sia ''[[Historiae animalium (Gesner)|Historiae animalium]]'' kiel ''anas parva'' ("malgranda anaso") inter liaj ''querquedulae'' ("krekoj"); [[Ulisse Aldrovandi]]<ref>Aldrovandi (1637): pp.207-209</ref> estis nominta ĝin ''phascade'' aŭ ''querquedula minor'' ("malgranda kreko"), kaj estis kompreneble referencata de [[Francis Willughby]]<ref>Willughby (1676): p.290</ref> kiu nomigis la specion ''querquedula secunda Aldrovandi'' ("la dua kreko de Aldrovandus"<ref>La “unua kreko” de Aldrovandi estis la [[Marĉanaso]], kiu estis rezulte science priskribata kiel ''Anas querquedula'' ("krekanaso"): Linnaeus (1758): p.126.</ref>). [[John Ray]]<ref>Ray (1713): pp.147-148</ref> ŝajne formale enkondukis la nomon "Komuna kreko", dum [[Eleazar Albin]]<ref>Albin (1731-1738): vol.1, p.95, plate 100; vol. 2, p.91, plate 102</ref> nomigis ĝin simple "la kreko". Pri [[Tipo (biologio)|tipa loko]] Linnaeus simple notis, ke ĝi loĝas en fluakvaj ekosistemoj en [[Eŭropo]].<ref>Linnaeus (1758): pp.126-127</ref>
La [[specifa nomo (zoologio)|specifa nomo]] de Linnaeus estas [[onomatopeo|onomatopea]], aluda al la maskla karaktera alvoko kiu estis jam studata de la fontoj de Linnaeus. Tiele la [[scienca nomo]] de la Eŭrazia kreko – senŝanĝe el la epoko de Linnaeus- tradukiĝas al "anaso kiu faras ''krik''"; la [[komuna nomo]] en multaj lingvoj kiaj la [[Bokmål]] ''krikkand'', la [[dana]] ''krikand'' kaj la [[germana]] ''Krickente'' signifas same.
== Vivloko ==
Fragmitaj lagoj, riveroj. Kreko vivas vintre en marĉoj, marbordo, riverfaŭkoj.
Ĝi
==Notoj==
| |||