Kofro: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RedBot (diskuto | kontribuoj) e r2.7.1) (robota aldono de: he:מזוודה |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[Dosiero:
[[Dosiero:Arca de la Batalla de Anghiari (M.A.N. 51936) 01.jpg|thumb|230px|right|[[Florenco|Florenca]] kofro el la [[15-a jarcento]].]]
'''Kofro''' estas fortika ŝlosebla [[kesto]] el ligno, metalo aŭ alia
simila materialo, kun malfermebla kovrilo, destinita enteni vestojn
kaj aliajn aĵojn, uzebla kiel [[meblo]] kaj/aŭ vojaĝa pakumo. Ĝia
interna spaco povas esti dividita en fakojn.
== Historio ==
Iuj kofroj estis specife meblaj, aliaj estis precipe vojaĝaj, sed
multaj povis plenumi ambaŭ funkciojn.
=== La meblaj kofroj ===
Kofro estas unu el la plej antikvaj formoj de meblo. Antikve oni uzis
kofrojn por teni multekostajn vestaĵojn, armilojn, nutraĵojn kaj
diversajn altvalorajn objektojn. Mezepoke kofro estis universala
meblo, kiu povis funkcii kiel seĝo, tablo, lito — kaj evidente, ankaŭ
ĉeffunkcie, kiel tenejo de diversaj aĵoj, do prototipo de [[ŝranko]].
Dum kaj post [[Renesanco]] en Eŭropo la meblajn kofrojn iom post iom
forpuŝis pli oportunaj mebloj: [[Komodo (meblo)|komodo]], ŝranko,
kredenco ktp.
=== La vojaĝaj kofroj ===
[[Dosiero:Mega Biker's Susret No. 6 (defile14).jpg|thumb|[[Motorciklo]] kun kofroj ĉe la malantaŭa rado]]
Ankaŭ ja vojaĝaj kofroj ekzistis dum jarmiloj, eĉ pli longe ol la
specife meblaj. Tamen meze de la [[19-a jarcento]] la vojaĝaj kofroj
komencis cedi sian lokon al la [[valizo]]j, malpli multekostaj kaj pli
malpezaj.
Forpuŝite de la valizoj, iuj vojaĝaj kofroj dum kelka tempo restis en
uzo kiel hejma pakumo, do esence kiel meblo. Al tiu speco apartenas
plimulto da vilaĝanaj kofroj, kiujn oni trovas en etnografiaj muzeoj.
En aventuraj romanoj, fabeloj kaj ludoj ofte rolas "trezora kofro" kiel
centra punkto de la intrigo.
Apartan specon de pakaĵujo, uzatan sur [[velocipedo]]j aŭ
[[motorciklo]]j, iuj plu nomas ''kofro''.
== ''Kofro'' en la nacilingvoj kaj Esperanto ==
Diversaj lingvoj malsame adaptiĝis al la arkaikiĝoj de la antikvaj
kofroj. Iuj lingvoj, kiel ekzemple la germana, transportis la
malnovan vorton (Koffer) sur la valizojn; aliaj, kiel ekzemple la
angla, ekuzis por la valizoj specifan vorton (suitcase), lasante al la
malnovaj (chest, coffer) la malnovan signifon. Tiu gepatralingva
diferenco manifestiĝas en la regiona vortuzo de la esperantistoj.
Male ol la malnovaj lingvoj, Esperanto naskiĝis jam en la «valiza»
epoko. Tial por Esperanto ''valizo'' estas pli kerna, fundamenta
vorto. La vorton ''kofro'' [[Zamenhofo]] bezonis por priskribi la
objektojn el la «antaŭvaliza» epoko (en la traduko de la [[Fabeloj_de_Andersen]]).
== Vidu ankaŭ jenon: ==
* [[
[[Kategorio:Ujoj]]
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[
[[
| |||