Neandertala homo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RedBot (diskuto | kontribuoj) e r2.5.2) (robota modifo de: cs:Neandertálec |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 24:
Restaĵoj de ĉi tiuj prahomoj estis unue trovitaj en [[1856]] en la ''Neander-Valo'' en [[Germanio]], apud [[Duseldorfo]]. Neandertalaj homoj vivis tra la tuta [[Eŭropo]] kaj okcidenta [[Azio]] dum la malfrua [[Plejstoceno]], de 150,000 - 35,000 a.K.
La malkovro de tiuj restaĵoj markas la komencon de la [[paleoantropologio]]. Ĉirkaŭ 1850, la ideo de homa mortspecio estis preskaŭ nekredebla. Tamen, la verko de [[Charles Darwin]] [[1859]] kaj aliaj fosiliaj malkovraĵoj finfine gvidis al la ideo, ke la restaĵoj estas konektitaj al moderna homa origino.
Neandertalhomo estis adaptita al malvarmo, kaj tio estas videbla pro lia granda [[cerbo]], lia mallonga sed robusta korpo kaj granda nazo. Tiuj markoj estas ĝenerale selektitaj por malvarmaj klimatoj. Lia cerbo estis preskaŭ 10 elcente pli granda ol tiu de la moderna homo ''[[Homo sapiens sapiens]]''. Averaĝe, la alteco de Neandertalhomo estis 1.65m kaj li estis tre muskola, tiel kiel modernaj pezlevuloj.
[[Dosiero:Carte Neandertaliens.jpg|thumb|400px|left|Mapo montranta la lokojn kie oni trovis restaĵojn de neandertalaj homoj]]
[[Dosiero:Neandertala homo, modelo en Neand-muzeo.JPG|thumb|300px|Modeloj en la Neandertal-muzeo]]
Neandertalaj homoj ofte uzis kavernojn, sed tre eble ili loĝis antaŭ ili en kabanoj, ĉar kavernoj estas malsekaj kaj malvarmaj; kelkaj homoj, ekzemple en nordoriento de Brazilo, ankoraŭ uzas similajn konstruaĵojn. Ili sciis kiel uzi [[fajro]]n, ne kiel la [[Homo habilis]], sed ofte, tre eble ili sciis ekfajrigi kaj ne dependis de natura fajro. Ili uzas tre komplexajn [[Prahomaj laboriloj|ŝtonajn ilojn]], faritaj per [[metodo Le Vallois]], kaj lignajn [[lanco]]jn. Ili foje konstruadis ŝirmejon en la subĉielo, foje kun ŝtonoj kaj rokoj. Ekzistas atestoj pri tio, ke Neandertalaj homoj praktikadis iujn formojn de [[religio]], kaj eĉ faradis krudajn formojn de operacioj. Neandertalanoj estis la unuaj homoj, kiuj intence enterigadis siajn mortintojn. Nun la plejmulto el
La mapado de la genaro de Neandertala homo jam pruvas ke ĝi kaj ''[[Homo sapiens]]'' ne apartenas al la sama specio, sed ambaŭ tre verŝajne devenas de alia komuna specio: ''[[Homo heidelbergensis]]''. Nun oni devas esplori ĉu ili povis hibridiĝi kaj havi komunajn idojn (en Portugalio oni malkovris restaĵojn de bebo, kiu povus estis ''produkto'' de ilia miksiĝo, sed tio ankoraŭ ne estis tute pruvita).
| |||