Libio: Malsamoj inter versioj

Dum la reĝimo de Muamar Kadafi, Libio estis la ununura lando en la mondo, kies flago havas nur unu koloron.

 

 

* '''Landkodo:''' LY.

* '''Heredaĵo:''' malnova urbo ''[[Ghadames]]'', arkeologiaj lokoj en [[Cirenio]], ''[[Sabrata]]'' kaj ''[[Leptis Magna]]'' en [[Tripolio]]. [[Granda Homfarita Rivero]].

 

[[Dosiero:Libyan Dessert.jpg|thumb|220px|La dezerto de Libio konsistigas la ĉefan ekosistemon de la lando, kaj unu de la lokoj plej malallogaj de la Tero.]]

La lando karakterizas pro siaj grandaj etendoj de dezerto [[Saharo|sahara]] kiu kovras la tuton de la lando krom mallarĝa strio ĉe marbordo, kie situas la ĉefaj kernoj de loĝantaro de la lando, kiel [[Tripolo]] kaj [[Bengazi]]. En la regiono, ĉi tiu dezerto prenas la nomon de dezerto Libia.

Libio posedas 1.770 [[kilometro|km]] de marbordo ĉe la Mediteranea maro, sed je la interno de la lando ne estas ĉeesto de malprofundaj akvoj. La teritorio estas plene seka, sed la subgrundo havas enormajn rezervojn de akvo en la sudo de la lando, ĉe la limo kun [[Ĉadio]]. Ĉi tiuj rezervoj formas subteran tavolon de [[fosilia akvo]] kiu kovras ekvivalentan areon al la tuta surfaco de [[Germanio]].

 

* [[Distrikto Tripolo]]

* [[Distrikto Nalut]]

* [[Distrikto Az Zaŭija]]

 

Ekde la [[antikva epoko]], Libio konsistis el la tri historiaj regionoj [[Tripolio]] en la nordokcidento, [[Cirenio]] en la nordoriento kaj [[Fezano]] en la dezerta sudo. Ekde la mezo de la 16-a jarcento la [[Otomana Imperio]] kontrolis la teritorion. [[Karamanli]] estis dinastio de [[paŝao]]j, kiu reĝis inter la jaroj 1711 kaj 1835 en Libio. En 1835 la mararmeo de la Otomana Imperio albordiĝis en Libio kaj reokupis la landon. La dinastiaj regantoj estis fortransportitaj al [[Istanbulo]], kaj en la sekva periodo la regiono de la nuntempa Libio ree estis rekte administrataj de la Otomana Imperio.

 

En [[1911]] [[Italio]] konkeris Libion per milito kontraŭ la Otomana Imperio, kaj Italio ĝin tenis ĝis [[1943]] en la [[Dua Mondmilito]]. Poste, ĝi estis regata de la militaj gajnintoj [[Britio]] kaj [[Francio]], kiuj en [[1951]] instalis [[monarkio]]n kiel sendependa [[reĝlando Libio]] sub reĝo [[Idris (Libio)|Idris]]. En [[1969]] post milita renverso la povon prenis kolonelo [[Muamar Kadafi]], kiu gvidas la landon ĝis [[nun en 2011|hodiaŭ]]. Li famiĝis pro lia memelpensita teorio de "islama socialismo" kaj "verda revolucio", kun virinaj soldatoj, afiŝita egalismo, grandaj projektoj, baza demokratio, sed ankaŭ multe da ŝtata kaj partia ordonemo, kaj terorismaj agoj kontraŭ ties opozicio, ĝis murdado en eksteraj landoj fare de sekretservaj agentoj. Li estas ankaŭ suspektita kiel financanto kaj subtenanto de internaciaj terorismaj organizoj.

 

* [[1969]], Kadafi kaj aliaj maldekstraj oficiroj elpostenigas la reĝon Idris kaj starigas la Supreman Konsilion de la Revolucio.

* [[1973]], Kadafi proklamas Kulturan Revolucion por krei novan socion surbaze de lokaj komitatoj en lernejoj, malsanulejoj kaj en la Administrado.

* Februare de [[2011]] okazis [[Libia revolucio de 2011|revolucio]]. La bataloj [[nun en 2011|nun]] pludaŭras, kaj la efektiva regado estas disputata inter la reĝimo de Kadafi kaj la ribeluloj.

 

<references/>

 

[[kk:Ливия]]

[[kl:Libya]]

[[ko:리비아]]

[[ku:Lîbya]]