David Hume: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Vagobot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.2) (robota aldono de: war:David Hume
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.3) (robota modifo de: la:David Hume; cosmetic changes
Linio 1:
[[imageDosiero:David hume statue.jpg|thumb|La statuo de David Hume. Edinburgo, Skotlando.]]
'''David Hume''' [dejvid hjum] (naskiĝis [[1711]], mortis [[1776]]) estas grava [[Skotlando|skota]] [[filozofo]] de [[modernismo]] kaj [[empiriismo]]. Li puŝis la analizon de [[Locke]] kaj Berkeley al ĝia logika sed absurda rezultato de [[skeptikismo]]. Same kiel [[Platono]], li celis esti fama beletristo sed gajnis famon kiel filozofo.
 
== Vivo ==
Linio 14:
== Verko ==
 
Hume estis unu el la plej skeptikaj de filozofoj. Li eĉ dubis la ekzistecon de menso kaj de la materia mondo. Kvankam li ja kredis ke la suno morgaŭ superiros, tia kredo estas nure tio: <em>''kredo</em>''. Kiel kredo ĝi ne estas bazita sur [[logiko]] aŭ [[racio]]. Multe de nia "scio" pri la mondo estas de simila ŝablono: kaŭzo kaj fizika leĝo nure priskribas la kutiman okazon; ideo kaj vortoj nure temas pri kutimaj kunaĵoj. Realo estas tute kaprica: nia kompreno estas bazita sole sur la reguleco kaj kutimeco kiun ĝi hazarde havas.
 
En la deka ĉapitro de <cite>Pri Homa Kompreno</cite>, Hume disputis kontraŭ la ebleco de mirakloj, dirinte ke miraklo ne eblas okazi: miraklo, laŭ difino, estas treege malprobabla okazo, tial iu ajn raporto pri miraklo estas, pliprobable, mensogo aŭ eraro ol la vero.
 
Hume estis skolano de [[empiriismo]], skolo fondita de Locke. Sed la empiriismo de Hume fariĝis efektive skeptikismo. Hume diris ke [[religio]] kaj [[teologio]] ne estas bazitaj en [[racio]] kaj [[logiko]]. Multaj homoj opiniis, ke li estis [[ateismo|ateisto]], sed efektive li estis skeptikemulo, kiu argumentis, ke eble ia kreinto de la universo ekzistas. Tamen ni homoj ne povas eĉ ekscii ion ajn pri la karaktero de tia kreinto. Oni devas rigardi la kreiton por peni ekscii ion ajn pri la kreinto, kaj tia rigardo levas dubojn pri siaj moralaj celoj. Tamen kelkaj homoj opinias, ke David Hume estis la unua fama intelektulo de la [[Okcidento]] kiu estis ateisto ĝis morto.
{{Commons|David Hume}}
 
[[Kategorio:Naskiĝintoj en 1711|HUME, David]]
[[Kategorio:Mortintoj en 1776|H]]
 
{{LigoElstara|is}}
{{Commons|David Hume}}
 
{{LigoElstara|vi}}
 
{{LigoLeginda|zh}}
 
{{LigoElstara|is}}
 
[[af:David Hume]]
Linio 70 ⟶ 67:
[[ko:데이비드 흄]]
[[ku:David Hume]]
[[la:David HumiusHume]]
[[lb:David Hume]]
[[lmo:David Hume]]