Plumo: Malsamoj inter versioj

:''{{Tiu-ĉi artikolo|temas pri la nura plumo. Por legi la artikolo pri la skribilo, jen '''[[Plumo (skribilo)]]'''.''}}

'''Plumo''' estas natura [[korno|korneca]] elkreskaĵo de la [[birdo]]j, uzita por litovestoj, por ornami, kaj skribi. La tuto de la plumoj de birdo estas lanomiĝas ''plumaro''.

Plumaro estas la plej distinga trajto de la nunaj birdoj (en la pratera tempo ekzistis ankaŭ reptilioj kun plumoj). La rolo de la plumaro estas diversspeca. Oni distingas ''kovrilajn plumojn'' (angle ''tectrices''), kiuj ĝenerale kovras la korpon, escepte de la tarsoj, kaj beko;, ''manplumojn'' aŭ ''remilojn'' (angle ''remiges'');, ''vostajn plumojn'' aŭ ''direktilojn'' (angle ''rectrices'') kaj ''lanugajn plumojn''.

La unuaj plumoj ĉe birdidoj estas ĉiam ''[[lanugo]]j'' (lat. ''pluma''), kiuj formas la ''nestoveston'' (angle ''neoptile'') de la idoj. Ĝi restas ĉe la kurantaj, do (ne-flugkapablaj), birdoj dumvive. Ĉe la aliaj birdoj aperas dum kresko la t. n. ''konstanta plumaro'' (angle ''teleoptile''), kiu estas dutavola: sube troviĝas lanugoj, kiuj bone kovras, kaj izolas la haŭton (varmorezerva)por varmorezervo; kaj supre la t. n. ''konturplumoj'' (angle/lat. ''pennae''). Tiuj konturplumoj kovras la birdon kaj karakterizas la eksteran aspekton de la birdoĝi.

=== Konstruo de unu konturplumo: ===

* [[skapo]], de la bazo ĝis la pinto (lat. ''scapus'')

** [[tigo]] (greke ''rhachis'') malkava parto de skapo, super kalamo; sur ĝi troviĝas duflanke la

*** flagoj (lat. ''vexillum'')

Dank’Danke al la plumaro la birdoj regas la aeron. Krom la [[insektoj]] (kiuj havas similajn derivaĵojn de la haŭto el [[kitino]]) kaj birdoj neniu bestoklaso konkeris la aeron. (Inter la [[mamulo]]j nur [[vesperto]]j flugas.)