Julio Cezaro: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e {{ADLS|2013|03}}, etaj
Neniu resumo de redakto
Linio 25:
}}
 
'''Julio Cezaro''' ([[latine]] ĉe naskiĝo: <small>CAIVS•IVLIVS•CAESAR•IV</small>, ĉe morto: <small>IMPERATOR•CAIVS•IVLIVS•CAESAR•DIVVS•</small>, ''Gaius Iulius Caesar'' {{prononco|GAjus JUlius KAJsar}}; naskiĝis en [[Romo]] la [[12-an de julio|12-an]] aŭ [[13-an de julio]] [[-100|100 a.K.]]; mortis la [[15-an de marto]] [[-44|44 a.K.]]<ref>{{citaĵo de libro |titolo=The Life of Julius Caesar |familinomo=Plutarko|personnomo= |aŭtorligilo=Plutarko|jaro= |eldoninto= |loko= |isbn= |paĝoj=69/70|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Caesar*.html}}</ref> samloke) estis [[Romio|romia]] miliestromilitestro kaj politikisto kaj unu deel la plej potencaj viroj de la antikva historio. Li ludis gravan rolon en la procedo de la malapero de la romia respubliko kaj ĝia transformo al monarkio.
 
Komence de sia kariero li kun [[Kraso]] kaj [[Pompeo]] kreis la [[unua triumviraro|unuan triumviraron]], kiu dum pluraj jaroj dominis la romian politikon. Lia aparta destino markis la romian mondon kaj la universalan historion: ambicia kaj brila, li , apogis sin al la ''"populares"'' por grimpi la politikan ŝtuparon; stratego kaj taktikisto lerta li forpuŝis la romiajn landlimojn ĝis la rivero [[Rejno]] kaj la [[Atlantiko]] konkerinte [[gaŭloj|Gaŭlujon]], poste li utiligis siajn trupojn por tiri al si la ŝtatan povon. Sekve li nomumis sin mem dumviva diktatoro kaj ekis ampleksajn reformojn de la romia socio kaj registaro.
 
En la jaro [[44 a.K.]] li estis murdita pro konspiro de senatanoj, esperantaj pri restarigo de la respubliko. Sed ilia ago nur startis novan cirklon de internaj militoj, kies fina venkinto, la adopta filo de Cezaro [[Aŭgusto Cezaro|Oktavo]], sekve oficialigis la [[Romia Imperio|Romian Imperion]].
En 42 a.K., 2du jarojn post murdo de Cezaro, la senato proklamis lin oficiale kiel unu el la romiaj dioj.
 
Multo el la vivo de Cezaro estas konata el liaj propraj libroj [[De Bello Gallico|''Komentarioj pri la gaŭla milito'']] kaj ''Komentarioj pri la interna milito'', kiu ankoraŭ nuntempe estas ofte legataj.