Hindia sezamo: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e robota aldono de: arc:ܫܘܫܡܬܐ |
Veganas (diskuto | kontribuoj) Iom pli da informo, de la angla vikipedio |
||
Linio 18:
La [[hindia sezamo]] (''Sesamum indicum'') estas kultivata, precipe en [[Okcidenta Azio]], [[Afriko]], ([[Burkino]]) kaj [[Ĉinio]], ĉefe por ties semoj, de kiuj oni prenas [[oleo]]n.
== Manĝaj uzadoj ==
Virinoj de antikva Babilono manĝis [[halvao]] (miksaĵo de mielo kaj sezamaj semoj) por plilongigi siajn vivojn kaj belecon. Romaj militistoj ankaŭ manĝis ĝin, por gajni kaj konservi fortecon kaj energion.<ref>[http://www.positivehealth.com/article-view.php?articleid=1104 Positive Health Magazine — Article Abstract<!-- Bot generated title -->].</ref> [[Halvao]] ankoraŭ estas kutima manĝajo en kelkaj landoj, kiel Turkio.
<gallery>
Dosiero:Simit-2x.JPG|<!-- thumb|left|180px|[[_simit_]] estas
Dosiero:Sesamum indicum.jpg|<!-- thumb|left|180px| -->
</gallery>
{{Projektoj|commonscat=Sesamum indicum}}
''[[Simit]]'' (vidu supre), estas pano kovrita de sezamaj semoj. Ĝi ankaŭ estas nomata ''Koulouri'' aŭ ''Gevrek'', kaj oftas en Turkio, Grekio, Balkanio kaj la Mezoriento.]]
==Nutrado==
{|class="wikitable" style="float:right"
|+ Nutraj datumoj - Rostitaj kontraŭ nekuiritaj sezamaj semoj
| {{nutravaloro | name=Sezamaj semoj, rostitaj | kJ=2372 | water=5.00 g | protein=16.96 g | fat=48.00 g | carbs=26.04 g | sugars=0.48 g | fiber=16.9 g | vitC_mg=0.0 | vitA_IU=66 | calcium_mg=131 | iron_mg=7.78 | magnesium_mg=346 | phosphorus_mg=774 | potassium_mg=406 | sodium_mg=39 | zinc_mg=7.16 |
<!-- amino acids -->
tryptophan=0.371 g|
threonine=0.704 g|
isoleucine=0.730 g|
leucine=1.299 g|
lysine=0.544 g|
methionine=0.560 g|
cystine=0.342 g|
phenylalanine=0.899 g|
tyrosine=0.710 g|
valine=0.947 g|
arginine=2.515 g|
histidine=0.499 g|
alanine=0.886 g|
aspartic acid=1.574 g|
glutamic acid=3.782 g|
glycine=1.162 g|
proline=0.774 g|
serine=0.925 g|
source_usda=1 | right=1 }}
|{{nutravaloro | name=Sezamaj semoj, sekigitaj | kJ=2640 | water=3.75 g | protein=20.45 g | fat=61.21 g | carbs=11.73 g | sugars=0.48 g | fiber=11.6 g | vitC_mg=0.0 | vitA_IU=66 | calcium_mg=60 | iron_mg=6.4 | magnesium_mg=345 | phosphorus_mg=667 | potassium_mg=370 | sodium_mg=47 | zinc_mg=11.16|
<!-- amino acids -->
tryptophan=0.330 g|
threonine=0.730 g|
isoleucine=0.750 g|
leucine=1.500 g|
lysine=0.650 g|
methionine=0.880 g|
cystine=0.440 g|
phenylalanine=0.940 g|
tyrosine=0.790 g|
valine=0.980 g|
arginine=3.250 g|
histidine=0.550 g|
alanine=0.990 g|
aspartic acid=2.070 g|
glutamic acid=4.600 g|
glycine=1.090 g|
proline=1.040 g|
serine=1.200 g|
hydroxyproline=0.000 g|
source_usda=1 | right=1 }}
|}
;Nutraj enhavoj
[[File:Sesame oil.jpg|left|upright|thumb|Sezamaj semoj estas riĉaj fonte de oleo.]]
[[File:Athens15 tango7174.jpg|thumb|left|upright|Sezamo estas ofta fonto de homa nutrado.
Dum jarmiloj, sezamaj semoj estas uzataj kiel fonto de manĝaĵo kaj oleo. Ĝi enhavas pli granda procento de oleo de preskaŭ ia semo. Kelkfoje, ĝi estas pli ol 50% oleo. Kompare, [[sojfabo]] estas 20% oleo. Ĝi estas unu el la plej stabilaj plantaj oleoj ĉar ĝi nature estas riĉa de [[antioksidanto|antioksidantoj]].
[[Kategorio:Spicoj]]▼
[[Kategorio:Cerealoj]]▼
[[Kategorio:Pedaliacoj]]▼
== Notoj kaj fontoj ==
<references />
== Eksteraj ligiloj ==
Linio 32 ⟶ 95:
{{el}} http://www.uni-graz.at/~katzer/engl/Sesa_ind.html <!-- _Katzer_'s Spicaj Paĝoj: Sezamo -->
{{el}} http://www.toildepices.com/fr/plantes/angio_dic/pedaliacee/sesamum/indicum.html <!-- _Toil_'d'_épices_ - Sezamo -->
▲[[Kategorio:Spicoj]]
▲[[Kategorio:Cerealoj]]
▲[[Kategorio:Pedaliacoj]]
[[am:ሰሊጥ]]
| |||