Kvar noblaj veroj: Malsamoj inter versioj

La '''kvar noblaj veroj''' ([[sanskritsanskrito]] : catvaryaryasatyani''catvary āryasatyāni'', [[japanapalia lingvo|pali]] : shisotai)''cattari estasāriya grava koncepto ensaccani'' [[Budhismojapana lingvo]].: Ĝi''shisotai'') estas enunu tiunde sensonla gravan,plej ĉargravaj ĝikonceptoj estisde [[budhismo]] - pardoparto de la unua ensegnoinstruo de la [[Budho]] en [[Varanasi]], ĝia''La ensegnoinstruo kiu ''enmoviĝisenmoviĝas la radon de la [[dharmadharmo]]''.

== La Kvarkvar noblaj veroj ==

# La '''unua''' nobla vero aliestas nomela vero pri [[dukkha]], aŭ la [[sufero]]. Ĝi lernasinstruas ke la kondiĉitankondiĉita ekzistonekzisto, la ekzistoekzistado kiel oni konas ĝin, estas sufero : naskiĝo estas sufero, maljunulecokaj same maljunuleco, malsano, kaj morto estas sufero, esti unitaunuigita kun iuio kiukion oni malamas estas sufero, esti separita de iuio kiukion oni amas estas sufero, malatingo de sia celo estas sufero - kaj, fine, la kvinaĉiam ŝanĝantaj kvin [[skandhas|agregaĵoj]] de aligeteconaligeteco, kune kreantaj nian personon (formonnome la formo, senteconla sentoj, perceptonla perceptoj, volunteconla voluntoj kaj konscienconla konsciencoj) estas suferojla sufero per sia malcerteco. ĜiaLa vorto de "sufero" estaspovas ankaŭ esti utile tradukita kunkiej '' nekontenteconnekontenteco'', ĉar ĝi iras pli forprofonde keol la fizikanfizika dolorondoloro.

# La '''dua''' nobla vero estas liala devero pri la [[origino de la sufero]] (''[[samudaja'']]). SensoifeconĜi estas la volupto kaj nekonateconkaj nekonateco kiukiuj kreas la tri radikojn de la malo : la avidon, la haton kaj eraronla eraron; iunĉiu aktonakto (elde espritola mento, de la korpo aŭ de la parolo), bonebona aŭ malbonemalbona, produktas sian frukton ([[phala]]), pozitivapozitivan aŭ negativanegativan por sia aŭtoro.

# La '''tria''' nobla vero temasestas la vero pri la [[halto de iula sufero]] (''[[nirodha'']]). Ĝi vortiĝas ke ekzistas finonfino de sensoifecon.volupteco, Ĝi finokiu nomiĝas [[nirvano]].

# La '''kvara''' nobla vero montrasestas la vojonvero kondukaspri la [[vojo kondukanta al la fino de la sufero]] (''magga''). ĜiaLa vojo nomiĝas la "[[Noblanobla okparta pado|noblannobla okoblanokobla vojonvojo]]" aŭ "sanktansankta vojonvojo kun ok brakoj" : la korekta opinio, la korekta intuicio, la korekta parolo, la korekta korpa agado korekta, la korektaj vivmedioj, la korekta eforto, la korekta atenco kaj la korekta mentala koncentrokoncentrado. ; ĝiaTiu vojo permesas atingi la [[nirvano]]n.

LiajLa kvar noblaj veroj estas ofte komparataj kun prelegola instruado de iu kuracisto. Budho sanigas la homaron de ĝiaj malsanoj. Li unue diras la diagnozon, postposte serĉas la kaŭzon, poste rigardas ĉu la malsano estas sanigebla, kaj finfine proponas la rimedon.

== UnuaLa Suttaunua sutta ==

La sermo (aŭ sutta) kiu temasenhavas pri ĝiala unuaunuan ensegnoinstruon de la Buddho estas konita laŭ la palia nomo ''[[DhammacakkapavatthanasuttaDhamma-cakka-ppavatthana-sutta]]'', kajaŭ estas''La instruo kiu enmoviĝas la radon de la [[dharmo]]'', kaj troveblatroveblas en la sekcio ''[[Samyutta Nikaya-nikaya]]'' de la tekstokolekto ''[[Sutta Pitaka-pitaka]]''.