Prapuebla kulturo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Nuligis version 4974468 de 108.73.115.226 (kontribuoj, diskutpaĝo)
Linio 13:
La finiĝon de la klasika pueblo-epoko signis la forlaso de la rokaj domoj kaj la grandaj komunumaj domaroj. Tion kaŭzis atakoj de la nordaj nomadaj navahoj kaj apaĉoj, aliflanke longtempa sekego inter 1276–99.
 
La regresan pueblo-epokon karakterizis la migrado al sudo kaj oriento. Kelkaj migris en valon de Rio Grande, aliaj en ĉirkaŭon de Arizona [[:en:White Mountains (Arizona)|White Mountains]]. Ili konstruis novajn vilaĝojn - el kiuj kelkaj pli grandaj ol vilaĝoj de la klasika epoko -, sed ili estas malpli elegantaj, kun pli kruda aspekto. En kelkaj lokoj ĉiuj muroj estis konstruitaj el adobo. Ili plu pretigis fajnajn ceramikaĵojn, sed ŝanĝiĝis formo de la ujoj. La korboplektado restis grava agado.
 
Oni kalkulas la modernan pueblo-epokon ekde ĉ. [[1700]], kiam disvastiĝis la [[hispanio|hispana]] influo. La areon okupis oficiale en [[1598]], sed la perfortaj konvertiĝoj kaj subpremado, igis la hispanojn malamikoj. En 1680 okazis amasa ribelo, la hispanoj estis murditaj aŭ forpelitaj. La hispana regado restariĝis nur en ĉ. 1694. La unujarcenta perturba situacio malpliigis nombron de la pueblo-komunumoj de 70–80 al 25–30. Plimulto de la kulturo kaj la agrikultura kaj metia konoj vivtenis sin ĝis hodiaŭ.