Mozilla Firefox: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e KuboF movis paĝon Mozila Firefox al Mozilla Firefox: korektita nomo |
restarigo de artikolo |
||
Linio 1:
{{Informkesto programo
| Nomo = Mozilla Firefox
| Logotipo = [[Dosiero:Mozilla Firefox 3.5 logo 256.png|64px]]
| Bildo = [[Dosiero:Firefox.9.0.1.shikidust.gmgup.eo.png|260px|Ekrankopio]]
| Priskribo = GNU-Linuksa Fajrfokso 9.0.1
| Autoro = [[Mozilla-Fondaĵo]]
| Programisto = [[Mozilla-Fondaĵo]]
| Lasta_stabila_versio = 20.0
| Dato_de_lasta_stabila_versio = {{dato|2|4|2013}}
| Lasta_testa_versio =
| Dato_de_lasta_testa_versio =
| Operaciumo = [[Plursistema]]
| Lingvo = [http://www.mozilla.com/en-US/firefox/all.html Oficiala listo]. Inkluzivas Esperanton.
| Tipo = [[TTT-legilo]]
| Licenco = [[Mozilla Public License|MPL]], MPL/[[GNU General Public License|GPL]]/[[GNU Lesser General Public License|LGPL]] tri-licenco
| TTT-ejo = [http://www.mozilla.com/eo/firefox/ mozilla.com/eo/firefox]
}}
'''{{fremdlingve|en|Mozilla Firefox}}''' (en [[Esperanto]] ofte '''Mozila Fajrfokso''' aŭ '''Mozila Fajrovulpo''') estas senpaga [[plursistema]] [[malfermita kodo|malfermit-koda]] [[TTT-legilo]], verkita de [[Mozila-Fondaĵo]]. Ĝi baziĝas sur la "Mozila programaro" (kiu konsistas ne nur el retlegilo, sed plena [[interreto|interreta]] programaro), kiu siavice devenas de la TTT-legilo ''{{fremdlingve|en|[[Netscape]]}}''/''{{fremdlingve|en|[[Netscape Communicator]]}}'', kiu eliris de la TTT-legilo ''[[Mosaic]]''.
Fajrfokso aktuale estas uzata de pli ol unu el kvin tutmonde (la 21,67% en [[junio]] [[2011]]). Do, Fajrfokso estas la dua retumilo plejuzata, post ol [[Internet Explorer]]<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://www.netmarketshare.com/browser-market-share.aspx?spider=1&qprid=1|eldonejo=NetMarketShare|alirdatomonato=1-a de julio 2011|titolo=Browser Market Share|lingvo=en}}</ref>.
== La nomo ==
[[Dosiero:PhoenixScreen.png|eta|Mozilla Phoenix 0.1 sur Vindozo XP]]
La unua elektita nomo estis "Phoenix" ([[Angla lingvo|angle]]: ''[[fenikso (birdo)|fenikso]]''), por simboli la renaskiĝon el cindroj de [[Netscape]]. Tamen la nomo estis ŝanĝita pro konflikto kun [[Phoenix Technologies]], [[BIOS]]-produkanta firmao<ref>[http://www.ibphoenix.com/main.nfs?a=ibphoenix&page=ibp_Mozilla0 Mozilla browser becomes Firebird]</ref>. La dua elektita nomo estis "Firebird", denove ŝanĝita ĉar ĝi konfliktas kun la [[datumbazo]] [[Firebird SQL]]. Finfine estis elektita la nuna nomo "Firefox"<ref>[http://news.com.com/2100-1032_3-1000146.html Mozilla's Firebird gets wings clipped]</ref>.
=== Kodnomoj ===
Neeldonaj kaj alfa-eldonaj kunmetaĵoj de la fontotekstoj de Fajrfokso estis nomataj laŭ la kodnomo de la koncerna estonta versio. Ekzemple, Fajfokso 2 havis kodnomon "Bon Echo", kaj neoficialaj kunmetaĵoj el fontotekstoj de Fajrfokso de koncerna "branĉo" inter post 1.5 kaj la lasta 2.x havis tion kiel nomon.
Inter neeldonaj kunmetaĵoj estas ĉiunoktaj kunmetaĵoj farataj por testado el ĉiu branĉo de la fontotekstoj. Tiuj kunmetaĵoj nomiĝas {{fremdlingve|en|nightly}} (''ĉiunokta'', noktaĵo).
La ĉefa branĉo, "trunko", el kiu oni neniam rekte kunmetas oficialajn eldonojn (krom la alfaj), nomiĝis "{{fremdlingve|en|Minefield}}" (minkampo) ĝis transiro al la nova sistemo de evoluigo kun Fajrfokso 5.0. En la nova sistemo la trunko estas nomata ""{{fremdlingve|en|Nightly}}" (''ĉiunokta''), la nomo kiu indikas la alfa- kaj la antaŭalfa- eldonojn, dume "Aurora" estas la nomo kiu indikas la antaŭbeta-versiojn de la retumilo.{{konfirmon}}<!-- pardonu, se mi konfuzis la frazon: mi ne bone konas la novan sistemon ~AVRS -->
=== La emblemo ===
La vorto ''{{fremdlingve|en|firefox}}'' laŭvorte signifas ''fajra [[vulpo]]'' sed [[Angla lingvo|angle]] ĝi indikas la [[ruĝa pando|ruĝan pandon]]. Laŭ Jon Hicks, aŭtoro de la logobildo de Mozilla Firefox, la ruĝa pando ne kreis ĝustan ideon do li inspiris sin al japana pentraĵo, kiu reprezentis vulpon<ref>[http://hicksdesign.co.uk/journal/branding-firefox Branding Firefox]</ref> kaj la fina [[dezajno]] de la logobildo efektive reprezentas vulpon kun bruliga vosto.
En la oficiala retejo de Mozilla, en la sekcio pri oftaj demandoj, pri la nomo de la retejo estas skribite:
{{citaĵo|Kio estas "Firefox"?<br />"Firefox" estas alia nomo de la ruĝa pando|FAQ<ref>[http://www.mozilla.org/projects/firefox/firefox-name-faq.html FAQ di Mozilla]</ref>||origina teksto=What's a "Firefox"?<br />A "Firefox" is another name for the red panda}}
Aliflanke la ruĝa pando povas memorigi vulpon<ref>[http://www.repubblica.it/2006/12/gallerie/ambiente/pemba-baby/1.html Un Panda Rosso nasce allo zoo di Sydney]</ref> kaj ĝi estas nomata eĉ "fat fox" (''dika vulpo''). Plie, unu el la nomoj uzataj de [[ĉinoj]] por indiki la beston estas {{lang|zh|hǔo hú}} ({{lang|zh|火狐}}), kiu laŭvorte signifas "vulpo de fajro" kaj estas uzata por indiki la ruĝan vulpon.
La [[3-a de decembro|3-an de decembro]] [[2010]], [[Mozilla-Fondaĵo]] anoncis, ke du idinoj de [[ruĝa pando]], kiuj naskiĝis la [[14-a de junio|14-an de junio]] ne la zoo de [[Knoxville (Tennessee)|Knoxville]], en [[Tennessee]] estis adoptitaj<ref>[http://blog.mozilla.com/blog/2010/12/03/meet-the-newest-and-cutest-mozillians/ Meet the Newest (and Cutest) Mozillians]</ref>.
== Historio ==
=== Firefox 1 ===
[[Dosiero:Firefox1.0.8Screen.PNG|eta|Mozilla Firefox 1.0 sur [[Windows XP]]]]
La publikigo de la versio 1.0, kiu baziĝis sur Gecko 1.7, estis granda evento, se oni konsideras, ke tio estas programaro libera kaj ne vendebla. Inter la aliaj iniciatoj, monkolekto estas lanĉita por reklami Firefox sur paĝo de [[New York Times]] de la publikigdato. Entute estis kolektitaj 250.000 $<ref>[http://webnews.html.it/news/leggi/2429/firefox-rilasciata-la-versione-10/ Giacomo Dotta - Rilasciata la versione 1.0]</ref>
Kvankam longa kampanjo de testado, kelkaj ĝenaj [[cimo]]j estis en la versio 1.0. La plej fama estis la cimo 252371<ref>[https://bugzilla.mozilla.org/show_bug.cgi?id=252371 Mozilla bug - 252371]</ref>, kiu malpermesas la serĉon de vorto ene de tekstkampo. Por ripari ĉi tiujn problemojn, dum la sekvaj ses monatoj, kvar malgrandaj ĝisdatigoj (''"minor releases"'') estis publikigitaj.
=== Firefox 1.5 ===
<!--{{ĉefa|Mozilla Firefox 1.5}}-->
Baziĝas sur Gecko 1.8.
Interalie estis aldonita la kapablo prezenti strekajn bildojn en la datenaranĝo [[SVG]], kaj ankaŭ subteno de la elemento {{Fremdlingve|en|<canvas>}}.
=== Firefox 2 ===
<!--{{ĉefa|Mozilla Firefox 2}}-->
Baziĝas sur Gecko 1.8.1.
=== Firefox 3 ===
<!--{{ĉefa|Mozilla Firefox 3}}-->
Baziĝas sur Gecko 1.9.
=== Firefox 3.5 ===
[[Dosiero:Mozilla Firefox 3.5 logo 256.png|eta|upright|dekstre|Nova emblemo de Mozilla Firefox]]
<!--{{ĉefa|Mozilla Firefox 3.5}}-->
Baziĝas sur Gecko 1.9.1.
Unu el la plej gravaj novaĵoj estis la kapablo ludi filmojn kaj sonojn en la liberaj datenaranĝoj [[Ogg Theora]] kaj [[Ogg Vorbis]] (en ilia ujo [[Ogg]]). Tio estas realigo de la antaŭnelonge kreita normero en [[HTML 5]] pri la elementoj <video> kaj <audio>, per kiu oni esperas skui la monopolon de la malliberaj filmaj datenaranĝoj (precipe de tiuj kiujn uzas {{Fremdlingve|en|Adobe Flash}}). Kelkaj filmoretejoj jam aldonis la eblecon uzi iliajn filmojn pere de tiuj elementoj kaj datenaranĝoj. Inter tiaj retejoj estas [[Vikimedia Komunejo]] (jam delonge antaŭ la eldono de Firefox 3.5). La kapablo estas ankaŭ aldonita al la aliaj programoj bazitaj sur Gecko (ekz. {{Fremdlingve|en|[[SeaMonkey]]}}) kaj {{Fremdlingve|en|[[Google Chrome]]}}, kaj estis planita aldono al [[Opera (retumilo)|Opera]].
Ĝi ankaŭ povas elŝuti kaj uzi tiparojn aranĝitajn laŭ "{{Fremdlingve|en|[[OpenType]]}}" (OTF) aŭ "{{Fremdlingve|en|[[TrueType]]}}" (TTF).<ref>http://hacks.mozilla.org/2009/06/beautiful-fonts-with-font-face/ {{en}}</ref>
La etendoprogramo "{{Fremdlingve|en|[[NoScript]]}}" ebligas neuzon de ambaŭ kapabloj ĉe nefidataj retejoj.
=== Firefox 3.6 ===
<!--{{ĉefa|Mozilla Firefox 3.6}}-->
{{Fremdlingve|en|Firefox}} 3.6, kodnome "Namoroka", estis eldonita la [[21-a de januaro|21-an de januaro]], [[2010]].<ref>http://blog.mozilla.com/blog/2009/10/20/mozilla-supports-web-open-font-format/ {{en}}</ref>
Ĝi povas ludi filmojn plenekrane, elŝuti tiparojn aranĝitajn laŭ "{{lang|en|[[Web Open Font Format]]}}" ("WOFF").
=== Firefox 4 ===
<!--{{ĉefa|Mozilla Firefox 4}}-->
Eldonitas en la [[22-a de marto]] [[2011]]. La sekva eldono, 4.0.1, estis efektive lasta, kaj anstataŭ 4.0.2 aperis 5.0.
=== Firefox 5 ===
Eldonita je la [[21-a de junio]] [[2011]].
Pro ŝanĝo de la evoluig-procezo, oni ne plu intencas fari inter maloftaj grandaj eldonoj plurajn apartajn sekurig-stabiligajn eldonetojn, sed pli ofte fari ĉiam mezgrandajn eldonojn.{{konfirmon}} Tial 5.0 havas nemulte da novaĵoj, kaj povas esti rigardata kvazaŭ versio 4.1.
=== Firefox 6 ===
*6.0 eldonitas la [[16-a de aŭgusto|16-an de aŭgusto]] 2011<ref>https://developer.mozilla.org/devnews/index.php/2011/08/16/new-firefox-update-available/</ref>.
*6.0.1 eldonitas la [[30-a de aŭgusto|30-an de aŭgusto]] 2011.
*6.0.2 eldonitas la [[6-a de septembro|6-an de septembro]] 2011.
=== Firefox 7 ===
*7.0 eldonitas la [[27-a de septembro|27-an de septembro]] 2011
*7.0.1 eldonitas la [[29-a de septembro|29-an de septembro]] 2011
=== Firefox 8 ===
*8.0 eldonitas la 8-an de novembro 2011
*8.0.1 eldonitas la 21-an de novembro 2011
=== Firefox 9 ===
*9.0 eldonitas la 20-an de decembro 2011
*9.0.1 eldonitas la 21-an de decembro 2011
=== Firefox 10 ===
*10.0 eldonitas la 31-an de januaro 2012
*10.0.1 eldonitas la 10-an de februaro 2012
*10.0.2 eldonitas la 16-an de februaro 2012
=== Firefox 11 ===
*11.0 eldonitas la 13a-an de marto 2012
=== Firefox 12 ===
*12.0 eldonitas la 20a-an de aprilo 2012
=== Firefox 13 ===
*13.0 eldonitas la 5-an de junio 2012
*13.0.1 eldonitas la 15-an de junio 2012
=== Firefox 14 ===
=== Firefox 15 ===
Inkluzivas (malŝaltitan) [[Portable Document Format|PDF]]-legilon faratan en la projekto [[PDF.js]].
=== Firefox 16 ===
*16.0 eldonitas la 9‑an de Oktobro 2012.
*16.0.1 eldonitas la 11‑an de Oktobro 2012.
*16.0.2 eldonitas la 26‑an de Oktobro 2012.
=== Firefox 17 ===
*17.0 eldonitas la 20‑an de novembro 2012.
*17.0.1 eldonitas la 30‑an de novembro 2012.
=== Firefox 18 ===
*18.0 eldonitas la 8‑an de januaro 2013.
*18.0.1 eldonitas la 18‑an de januaro 2013.
*18.0.2 eldonitas la 5‑an de februaro 2013.
=== Firefox 19 ===
*19.0 eldonitas la 19‑an de februaro 2013.
=== Firefox 20 ===
*20.0 eldonitas la 2‑an de aprilo 2013.
== Firefox por poŝkomputiloj ==
[[Dosiero:Wikipedia on Firefox mobile.jpg|eta|La versio 1.0rc1 de Firefox por poŝkomputiloj montras la anglan ĉefpaĝon de Vikipedio.]]
Ekzistas speciala versio de Firefox por poŝkomputiloj, kun la kodnomo «Fennec» ([[feneko]]). Ĝi ankaŭ uzas [[Gecko]]n, kaj nomiĝas «Firefox», sed havas malsimilan fasadon.
La 29-an de marto 2011 aperis Poŝfajrovulpo 4.0 por [[Android]] kaj Maemo.
Iam poste aperis versio 5.0.<ref>https://www.mozilla.com/mobile/5.0/releasenotes/</ref>
== Fajrovulpo kaj Esperanto ==
* Esperanta traduko de Firefox elŝuteblas ĉe [http://eo.www.mozilla.com/eo/ la esperantlingva retejo].
* Esperanta vortaro povas esti [https://addons.mozilla.org/firefox/browse/type:3 elŝutita] kaj uzata por kontroli kaj korekti tekstojn dum la entajpado.
* Por Firefox estas centoj da programaldonaĵoj, kiujn vi trovas ĉe [https://addons.mozilla.org/firefox addons.mozilla.org]. Elekton de esperantigitaj aldonaĵoj de tie vi trovas ĉe [http://www.eozilla.de/aldonajxoj/aldonajxojff.htm www.eozilla.de].
== Notoj ==
<references />
== Vidu ankaŭ ==
* [[Mozilla]]
* [[SeaMonkey]]
* [[Mozilla Thunderbird]]
== Eksteraj ligiloj ==
{{projektoj|commons=Mozilla Firefox|wikinewscat=Mozilla Firefox}}
* [http://www.firefox.com/ www.firefox.com]
* [http://www.liberafolio.org/2007/fajrovulpo Fajrovulpo nun en Esperanto], [[Libera Folio]]
* [http://www.eozilla.de/aldonajxoj/aldonajxojff.htm Esperantigitaj programaldonaĵoj por Firefox]
* [http://lingvo.org/abctajpu/ ABCTajpu] (etendoprogramo por entajpi ne-[[askio|askiajn]] literojn de diversaj lingvoj)
* [http://mycroft.mozdev.org/quick/wikipedia.html Vikipediaj serĉ-kromaĵoj]
* [irc://irc.mozilla.org/mozilla-eo Esperantlingva babilejo pri Firefox kaj aliaj Mozilaj aferoj] ([[Interreta relajsa babilo|IRC]])
* [http://www.spreadfirefox.com/ Retejo por disvastigi la uzadon de Fajrfokso]
{{ĝermo|komputiko}}
{{Navigilo foliumiloj}}
[[Kategorio:Mozila Fajrfokso| ]]
{{LigoElstara|ar}}
{{LigoElstara|ka}}
{{LigoElstara|ml}}
{{LigoElstara|ro}}
{{LigoElstara|sl}}
{{LigoLeginda|de}}
{{LigoLeginda|es}}
{{LigoLeginda|fr}}
{{LigoLeginda|ru}}
{{LigoLeginda|zh}}
| |||