Kordoteorio: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 46 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q33198) |
ligilo |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Point&string.png|thumb]]
'''Teorio de kordoj''' aŭ '''kordoteorio''', kiu fakte ekzistas en pluraj variantoj (do, foje nomataj kune plurale "Teorio'''j''' de Kordoj"), estas [[teorio]] de [[fiziko]] kiu priskribas la fundamentajn [[partiklo]]jn kaj iliajn interagojn surbaze de tre malgrandaj [[dimensio|unudimensiaj]] fundamentaj estaĵoj nomataj "kordoj". Tiaj kordoj formas [[maŝo]]jn kiuj estas multege pli etaj ol [[partiklo]]j kiel [[protono]]j. Tamen, la graveco de la [[koncepto]] de kordoj estas ke ili ne estas "
La tiel nomata "[[norma modelo]]" de la [[partikla fiziko]] --enhavanta [[kvarko]]jn, [[leptono]]jn, kvar [[fundamentaj fortoj|fortojn]] kaj la nuntempe serĉata [[Higgs-a bosono|Higgs-an bosonon]]-- estas valida eĉ por distancoj tiel etaj kiel 10<sup>−16</sup> [[Centimetro|cm]], kaj ekzistas verŝajnaj pruvoj (ekzemple per eksterpolado pri la grando de la [[Fundamentaj fortoj]] por trovi la distancskalon ĉe kiu ili iĝas nedistingeblaj) ke la strukturnivelo sekvanta suben estos trovata ĉe distancskalo de 10<sup>−32</sup> [[Centimetro|cm]] proksimume. Ankaŭ en ĉi-lasta distancskalo ekestas problemoj, pro kvantum-mekanikaj efikoj, kiam oni eksterpolas al ĝi la [[Ĝenerala Relativeco|Ĝeneralan Teorion de Relativeco]]. Lerninte el la historio de la [[Partikla fiziko]], oni povas konjekti ke "malsimila fiziko" devas okazi ĉe tiaj etetaj distancoj. La Teorio de kordoj donas manieron pritrakti tiajn [[fenomeno]]jn.
Linio 13:
Meze de la 1980aj jaroj la Teorio de Kordoj estis kombinita kun la ideo de '''[[supersimetrio]]''' por atingi novan version: '''teorio de superkordoj''', ŝajne tre pova kaj plena priskribo pri ĉio.
Nu, por atingi la ideon de [[supersimetrio]], ĉio komenciĝis en 1970, kiam [[Joiĉiro Nambu]], de la [[Universitato de Ĉikago]], ekhavis la ideon pritrakti la [[Listo de partikloj|fundamentajn partiklojn]], ne kiel
[[Dosiero:teorio-de-kordoj-1.gif|thumb]]
|