Metro: Malsamoj inter versioj

'''Metro''' (simbolo: ''m'') estas la baza unuo por [[longo]] en la [[Sistemo Internacia de Unuoj]] (SI).

 

 

== Historio ==

=== Unuaj proponoj ===

Ĝis la 18-a jarcento la pliparto de longaj unuo estis iel derivita de la homa korpo: Unu [[colo]] estis la larĝo de homa [[dikfingro]], unu [[futo]] la longo de homa [[piedo]], unu [[jardo]] tiu de homa paŝo. Evidente tiuj difinoj estis malprecizaj; la komerco tamen necesigis precizajn kaj ripeteblajn mezuradojn. Kvankam multaj regnoj tiutempaj fiksis oficialajn difinojn por longo-unuoj, ili estis nekongruaj inter si.

Jam en la 17-a jarcento estis proponoj pri longo-unuo sendependa de la homa korpo. [[Jean Picard]], astronomo, en 1668 proponis la longon de sekunda [[pendolo]], do pendolo kun periodo de du sekundoj (kies unudirekta iro daŭras unu sekundon). Tia pendolo havas longon de ĉ. 0,994 metroj; la difino havis la avantaĝon, ke jam ekzistis akcepteble precizaj [[pendolhorloĝo]]j, kiuj permesis kontroli la periodon (kompare al la taga longo aŭ la pozicioj de la Suno). En 1675 [[Tito Livio Burattini]] proponis por tiu longo la [[itala lingvo|italan]] nomon ''metro cattolico'', verŝajne uzante la originan signifon de ''cattolico'', "ĝenerala", "tuteca" (de la greka ''καθολικός'').

 

postrevolucia [[Francio]] dum la jaro 1795, tiu-ĉi en la strato ''Rue Vaugirard'']]

=== La franca Nacia Kunveno (Konvencio) ===