Izotopoj de fero: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 10 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q1201493)
ligo al "planeda diferenciĝo" kaj "planedoscienco"
Linio 7:
La izotopo <sup>56</sup>Fe estas de aparta intereso de atomkernaj sciencistoj. Komuna misopinio estas ke ĉi tiu izotopo estas la plej stabila ebla atomkerno, kaj ke ĝi tial devus esti neebla al faru [[fisio]]n aŭ [[fizio]]n sur <sup>56</sup>Fe kaj ankoraŭ liberigi energio. Ĉi tio ne estas vera, ĉar ambaŭ <sup>62</sup>Ni kaj <sup>58</sup>Fe estas pli stabilaj, estante la plej stabilaj kernoj. Tamen, pro tio ke <sup>56</sup>Fe estas multe pli facile produktata en atomkernaj reakcioj, ĝi estas la fina punkto de kunfandaj ĉenoj en ege pezaj steloj de [[steloj de loĝantaro III|loĝantaro III]] kaj estas pro tio [[kvanto de pezaj elementoj|komuna]] en la universo, relative al aliaj pezaj elementoj.
 
En fazoj de la meteoritoj ''Semarkona'' kaj ''Chervony Kut'' korelacio inter la koncentriteco de <sup>60</sup>[[nikelo|Ni]], la produkto de diafalo de <sup>60</sup>Fe, kaj la abundeco de la stabilaj feraj izotopoj estas indikaĵo de ekzisto de <sup>60</sup>Fe je la tempo de formigo de la [[suna sistemo]]. Eble la energio liberigita de disfalo de <sup>60</sup>Fe kontribuis, kune kun ankaŭ la energio de disfalo de <sup>26</sup>[[aluminio|Al]], al la redegelado kaj [[planeda diferencialadodiferenciĝo]] de [[asteroido]]j post ilia formiĝo en la frua suna sistemo. La abundeco de <sup>60</sup>[[nikelo|Ni]] aktuala en ekstertera materialo povas ankaŭ provizi pluan studkapablon de la fonto de la suna sistemo kaj ĝia frua historio.
De la stabilaj izotopoj, nur <sup>57</sup>Fe havas atomkernan [[spino (fiziko)|spinon]] (-1/2).
 
Multo de laboro dum pasinteco pri mezurado de la izotopa komponaĵo de Fe estis centrita sur difinado de <sup>60</sup>Fe variadoj pro procezoj akompanantaj [[atomkernosintezo]]n (kio estas, [[meteorŝtono|meteorŝtonaj]] studoj) kaj ercan formigon. En la lasta jardekoj tamen, antaŭenigoj en [[mas-spektrogramo|mas-spektrograma]] teknologio permesis detektadon kaj mezradon de la etaj nature okazantaj variadoj en la rilatumoj de la stabilaj izotopoj de fero. Multo de ĉi tiu laboro estis gvidita per la [[terscienco|tersciencaj]] kaj [[planeda sciencoplanedoscienco|planedosciencaj]] komunumoj, kvankam komencas aperi aplikoj al biologio kaj industriaj sistemoj.
 
== Tabelo ==