Elektra kurento: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 86 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q11651)
eNeniu resumo de redakto
Linio 3:
'''Elektra kurento''' estas moviĝado de [[elektra ŝargo]], normale en [[konduktilo]], t.e. elektrokondukilo. La mezurunuo de elektra kurento estas [[ampero]] (simbolo: [[A]]), kiu estas unu el la bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]].
 
La rapido de moviĝo de ŝargoportaj eroj (en normala konduktilo tiuj partikloj estas elektronoj[[elektrono]]j) dependas interalie de materialo de la konduktanto, de la maso kaj ŝargo de la partikloj, kaj de la tensio pelanta la ŝargojn. Ĝi estas multe malpli granda ol la rapido de lumo. Malgraŭ ĉi tio, la rapido de disvastiĝo de elektra kurento (de energio kaj de eventuale kunportata signalo) egalas la lumrapidon, do la rapidon de fronto de elektromagneta ondo.
 
En la praktikaj aplikoj de elektro oni distingas [[rekta kurento|rektan kurenton]] kiu fluas, eventuale kun varia intenso, daŭre en sama direkto, kaj [[alterna kurento|alternan kurenton]], kies direkto periode ŝanĝiĝadas. La plejmulto de la monde uzata energio estas provizata en formo de 50- aŭ 60-[[herco|herca]] alterna kurento. Por fari rektan kurenton el alterna kurento oni uzas [[rektigilorektifilo]]jn. Rektan kurenton oni iam nomas ankaŭ kontinua kurento, sed tiu nomo estas nebona, ĉar ankaŭ alterna kurento estas plej ofte seninterrompa, el la vidpunkto de utiliganto. Konstanta kurento estas tia rekta kurento, kies intenso ne ŝanĝiĝas, aŭ kiun almenaŭ provizas fonto kun konstanta tensio.
 
[[Konduktanto]]j (elektrokondukaj materialoj) plej ofte havas [[rezistanco]]n (simbolo R, mezurunuo [[omo]]) kaj pro tio varmiĝas pro fluanta elektra kurento. Grava escepto estas la [[superkonduktanto]]j