Kilogramo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 112 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q11570)
e Terma kondukeco ---> termika konduktivo (analoge al elektra konduktivo)
Linio 31:
Ekde [[1889]] unu kilogramo egalas, laŭdifine, al la maso de la "prakilogramo", metala cilindro el aparta [[alojo]] de [[plateno]] (90% de la maso) kaj [[iridio]] (10%), kies oficiala nomo estas Pt‑10Ir. La specimeno estas konservata en la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]], en [[Sèvres]] apud [[Parizo]], [[Francio]]. Tiun prototipon oni uzas por kompare kontroli la masojn de ĝiaj kopioj, kiujn ricevis landoj uzantaj la metran sistemon.
 
La specimeno havas la formon de rekta cilindro (tio estas, la alto egalas al la diametro), por minimumigi la surfacan areon; la alto egalas al 39,17 milimetroj.<ref name="Quinn">''New Techniques in the Manufacture of Platinum-Iridium Mass Standards'', T. J. Quinn, Platinum Metals Rev., 1986, '''30''', (2), pp. {{nowrap|74–79}}</ref> Kompare al la antaŭa specimeno, oni aldonis 10% da iridio por ke la cilindro iĝu pli [[malmoleco|malmola]], tamen konservante la ĉefajn ecojn de la ĝistiama nurplatena specimeno - rezisto al [[oksidiĝo]], altega [[denso]], bona elektra kaj terma [[kondukecotermika konduktivo]].
 
La nuna specimeno estas unu el tri cilindroj kiujn oni konstruis en [[1879]]. En [[1883]] oni eltrovis, ke laŭ la tiamaj mezuriloj ne eblis distingi ĝin disde la originala cilindro, kaj la unua [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] en [[1889]] oficialigis ĝin kiel difinilon de la kilogramo.<ref name="Quinn" />