|
== Vivo ==
Franz Schmidt studis pianon kun ''Theodor Leschetizky'', kun kiu li ekkverelis pro la eksmodiĝinta interpreta stilo de LeschetizkysLeschetizky, karakterizita de misformaj [[Rubato (muziko)|rubatoj]]. Li transloĝistransloĝiĝis en [[1888]] al [[Vieno]] kaj studis kompozicion ĉe la ''Konservatorio de la Societo de la Muzikamikoj'' kun [[Robert Fuchs (Komponist)|Robert Fuchs]] kaj violonĉeloviolonĉelon ĉe ''Ferdinand Hellmesberger''. En [[1896]] li finiĝisfinis ls studojn kun „dekoracio“.
Ekde 1896 ĝis [[1911]] Schmidt estis membro de la Vienaj Filharmonianoj kaj ĝis [[1914]] [[violonĉelisto]] en la kortega orkestro (nun ''Orkestro de la Viena Ŝtata Opero'') kaj estis renoma kaj glorata samgrade kiel soloisto, ĉambromuzikisto, akompanisto kaj dirigento.
En 1914 li ricevis profesoro-postenon por piano ĉe la ''Viena Muzikakademio'' (nun: Universitato por Muziko kaj Prezenta Arto). En [[1925]] li fariĝis tiesĝia direktoro kaj ekde [[1927]] ĝis [[1931]] rektoro. Kiel instruisto por piano, violonĉelo, kontrapunkto kaj kompozicio li edukis ĉe la muzikakademio multajn iam gravajn muzikistojn, dirigentojn kaj komponistojn. Liaj plej konataj lernantoj estis i.a. la pianisto ''Friedrich Wührer'', la komponisto ''Rudolf Wimmer'' kaj ''Alfred Rosé'' (filo de ''Arnold Rosé'', legenda fondinto de la Rosé-kvarteto, koncertmajstro de la Vienaj Filharmonianoj kaj bofrato de [[Gustav Mahler]]). El inter la komponistoj menciindas ''Theodor Berger'', ''Marcel Rubin'' kaj ''Alfred Uhl''. Pro malsano li rezignis en [[1937]] sin instruadon.
Multaj dekoracioj atestas la altan estimon, kiun li ĝuis: i.a. la „Franz-Josefs-Ordeno“ kaj la honordoktora titolo (Dr.phil. h.c.) de la Universitato Vieno. Laŭ eldiroj de la lernantoj de Schmidt ilia instruisto ludis preskaŭ ĉiujn tiam kontatajnkonatajn pianokomponaĵojn parkere.
Lia privata vivo tamen akre kontrastis lian sukcesan profesian karieron: du unuaj amoj restis neplenigiteneplenigitaj. Lian unuan edzinon, ekde 1919 paciento en la Viena Viena psikiatria hospitalo ''Am Steinhof'', murdis la [[Nazia Germanio|nazia reĝimo]] kadre de la eŭtanazio-kampanjo. Lia filino ''Emma'' tute neatendite mortis post la naskiĝo de sia unua infano. La afekciita patro nomis sian 4-an simfonion „Rekviemo por mia filino“. Nur lia dua geedziĝo kun konsiderinde pli juna pianolernantino stabiligis la privatan vivon de la artisto, kiu jam baraktis kontraŭ gravaj sanproblemoj.
Dum sia lasta vivojaro la morte malsana travivis la alligon de Aŭstrio al la Germana Imperio, kaj la nazioj dorlote atentis lin kiel plej grava vivantan komponiston de AustrioAŭstrio. Li ricevis la komision, komponi kantaton kun la titolo „Germana releviĝo“, kiu kelkajn igis kelkajn konsideri lin kiel „subkulpulo“. Schmidt lasis ĉi tiun komponaĵon nefinita kaj anstataŭe verkis en somero kaj aŭtuno [[1938]], malmultajn monatojn antaŭ lia morto, du aliajn komisiaĵojn por la unubraka pianisto ''Paul Wittgenstein'': klarnetokvinteton en A-maĵora kaj la (solo)-[[tokato]]n d-minora.
Franz Schmidt estis komponisto de la aŭstra malfrua romantismo, kaj lia muziko distingiĝas per karakteriza sonlingvaĵo kun subtilaj harmoniigoj. Kiel kulminon de lia ne tre ampleksa verkaro oni konsideras la [[oratorio]]n [[La libro kun la sep sigeloj]], kiun la Viena Simfonio kaj la Viena Kantasocio... Franz Schmidt estas ankaŭ antaŭulo de la [[orgenmovado]], ĉar li strikte rifuzis la orkestrecan orgenon de la romantismo inkluzive ŝvelkestoŝvelkeston.
== Verkoj ==
| 