Apofiso: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Nova paĝo kun ':Krommarĝena linio '''Apofiso''', aǔ '''Apopiso''' (pragreke "Άπόφις", aǔ "Άπώφις", kaj praegipte "Apep"; "Apepi", "Aapep", aǔ "Aapef") estis dio el la praegipta ...' |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
'''Apofiso''', aǔ '''Apopiso''' (pragreke "Άπόφις", aǔ "Άπώφις", kaj praegipte "Apep"; "Apepi", "Aapep", aǔ "Aapef") estis dio el la praegipta mitologio, personigo de la malbono, de la nokto, de la ĥaoso, kaj de la mallumo. Ĝenerale li estis bildigita de grandega serpento. Lia praegipta nomo, "''ʕʒpp''", signifas "grandega" aǔ "grandega serpento". Li estis la ĉefa malamigo de la dio Reo.▼
▲'''Apofiso''', aǔ '''Apopiso''' (pragreke "Άπόφις", aǔ "Άπώφις", kaj praegipte "Apep"; "Apepi", "Aapep", aǔ "Aapef") estis dio el la praegipta mitologio, personigo de la malbono, de la nokto, de la ĥaoso, kaj de la mallumo. Ĝenerale li estis bildigita de grandega serpento. Lia praegipta nomo, "''ʕʒpp''", signifas "grandega" aǔ "grandega serpento". Li estis la ĉefa malamigo de la dio Reo.
:Krommarĝena linio
La duan jarcento antaǔ J.K. la fabelo de la naskiĝo de Apofiso estas rakontita sur la muroj de la templo de Esneh. Oni lernis pri tiu, ke Neith, ĉasanta diino, naskigis Apofison kraĉante en la praajn akvojn.
=== Bildigo ===
Ĝenerale li estis bildigita de supernature grandega serpento, kaj okaze de testudo, ofte subigita, batita, aǔ mortigita, por reprezenti la triumfon de la bono.▼
▲Ĝenerale li estis bildigita de supernature grandega serpento, kaj okaze de testudo, ofte subigita, batita, aǔ mortigita, por reprezenti la triumfon de la bono.
:Krommarĝena linio
Unu el la bildigoj pli kutimaj estis tio, kion oni povas trovi en la ''Libro de Mortintoj''. La kato de Reo, personigo de la diino Bastet, ankaǔ nomita la katon de ''Heliopolis'', mortigas kaj stumpigas la serpenton per tranĉilo. Oftfoje oni trovas bildigojn de Apofiso ligita kaj trapikita de sagoj.
=== Batalado kontraǔ Reo ===
Laǔ la kredoj pri la dio, Apofiso atakadis tage la boaton de Reo, kiu ŝipadis sur la ''Nun'' (la praoceano) dum sia vojaĝo tra la ''Duat'' (la subtera mondo), por ke li finigis la kreprocezon, sed ĉiufoje li estis venkita.▼
Por retropeli Apofison Reo estis helpata de aliaj dioj: '''Setho''' estis elektita de Reo por defendi la dian boaton per harpuno. En la antaǔ de la boato '''Iziso''' uzis siajn povojn por senigi Apofison je siaj sensoj en la celo de vojeraigi lin; tio permesis al la kato de Reo kapdetranĉi la serpenton. Tiel ĉia sunlevo signifis venkon de Reo kontraǔ Apofiso. La sango, kio fluis el liaj vundoj, ruĝigis la matenĉielon.▼
▲Laǔ la kredoj pri la dio, Apofiso atakadis tage la boaton de Reo, kiu ŝipadis sur la ''Nun'' (la praoceano) dum sia vojaĝo tra la ''Duat'' (la subtera mondo), por ke li finigis la kreprocezon, sed ĉiufoje li estis venkita.
Oni pensas, ke la Praegiptoj eksplikis la sunajn eklipsojn, kiel okazajn malvenkojn de Reo.▼
▲Por retropeli Apofison Reo estis helpata de aliaj dioj: '''Setho''' estis elektita de Reo por defendi la dian boaton per harpuno. En la antaǔ de la boato '''Iziso''' uzis siajn povojn por senigi Apofison je siaj sensoj en la celo de vojeraigi lin; tio permesis al la kato de Reo kapdetranĉi la serpenton. Tiel ĉia sunlevo signifis venkon de Reo kontraǔ Apofiso. La sango, kio fluis el liaj vundoj, ruĝigis la matenĉielon.
▲Oni pensas, ke la Praegiptoj eksplikis la sunajn eklipsojn, kiel okazajn malvenkojn de Reo.
=== Kulto kaj ritoj pri Apofiso ===
Ĉar Apofiso reprezentis la malbonon, estis nenia oficiala kulto pri li. Naturaj fenomenoj, kiel tempestoj kaj tertremoj, estis asignitaj al Apofiso.▼
Li reprezentis daǔran minacon pri la kosma stabileco, do la Praegiptoj provis kvietigi lin per magiaj ritoj. La ''Libro de Apofiso'', sur la papiruso ''Rhind-Bremer'', el la epoko de la ''Nova Imperio'', rememorigas tiujn ĉi ritojn, kaj estas la plej kompletaj tekstoj malkaŝitaj ĝis nun.▼
▲Ĉar Apofiso reprezentis la malbonon, estis nenia oficiala kulto pri li. Naturaj fenomenoj, kiel tempestoj kaj tertremoj, estis asignitaj al Apofiso.
Tiel en la granda templo de Amono, ĉe Karnak, pastroj kultobservis per la ''Libro de Apofiso'' specialan riton, rediritan plurajn fojojn po tago, por helpi la Dion de la Suno rezisti al la atakoj de Apofiso. La ĉapitroj priskribis gradan procezon de evito kaj de elimino: kraĉi al Apep; malsanktigi Apep per la maldekstra piedo; preni ŝpucigilon por frapi Apep; piedligi Apep; preni tranĉilon por frapi Apep; incendiigi Apep. Kaj plie kun tiuj ĉi rekomendoj estis en tiu ĉi gvidanto instrukcioj por fabriki vakse, aǔ desegne, malgrandajn serpentojn, kiuj estus bruligotaj aǔ stumpigotaj, aǔ al kiuj oni kraĉus dum oni deklamus sorĉojn. La Praegiptoj timis, ke eĉ la bildo de Apofiso povus doni potencon al la demono. Ĉar Apofiso vivis en la subtera mondo, iafoje li estis konsiderita, kiel ''animmanĝanto''.▼
▲Li reprezentis daǔran minacon pri la kosma stabileco, do la Praegiptoj provis kvietigi lin per magiaj ritoj. La ''Libro de Apofiso'', sur la papiruso ''Rhind-Bremer'', el la epoko de la ''Nova Imperio'', rememorigas tiujn ĉi ritojn, kaj estas la plej kompletaj tekstoj malkaŝitaj ĝis nun.
▲Tiel en la granda templo de Amono, ĉe Karnak, pastroj kultobservis per la ''Libro de Apofiso'' specialan riton, rediritan plurajn fojojn po tago, por helpi la Dion de la Suno rezisti al la atakoj de Apofiso. La ĉapitroj priskribis gradan procezon de evito kaj de elimino: kraĉi al Apep; malsanktigi Apep per la maldekstra piedo; preni ŝpucigilon por frapi Apep; piedligi Apep; preni tranĉilon por frapi Apep; incendiigi Apep. Kaj plie kun tiuj ĉi rekomendoj estis en tiu ĉi gvidanto instrukcioj por fabriki vakse, aǔ desegne, malgrandajn serpentojn, kiuj estus bruligotaj aǔ stumpigotaj, aǔ al kiuj oni kraĉus dum oni deklamus sorĉojn. La Praegiptoj timis, ke eĉ la bildo de Apofiso povus doni potencon al la demono. Ĉar Apofiso vivis en la subtera mondo, iafoje li estis konsiderita, kiel ''animmanĝanto''.
| |||