Semajno: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
PaulP (diskuto | kontribuoj)
Malaprobis la lastan tekstan ŝanĝon (de 177.205.170.157) kaj restarigis revizion 4979414 de Addbot: vandalismo
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Semajno''' estas, en multaj kulturoj, tempoperiodo konsistantekonsistanta el pluraj [[tago]]j, sed pli mallonga ol [[monato]]. La semajno ofte markis intervalon inter merkattagoj aŭ [[religio|religiaj]] observoj kiel la [[ŝabato]]. Nun en la plej multaj landoj oni uzas semajnon de sep tagoj.
 
[[Dosiero:Weekday heptagram.ant.png|150px|eta|Astrologia Simbolo de Semajno]]Diversaj kulturoj havis diversajn longecojn de semajno, inter kelkaj [[Afriko|afrikaj]] kulturoj kies semajno estas kvar tagojn longa, ĝis la [[Romio|praromianoj]], kiuj mezuris la ''nundinae'', naŭ tagoj inkluzive (ok tagoj en la semajno) inter unu merkattago kaj la sekva, kaj la [[Egiptio|praegiptoj]], kies semajno havis dek tagojn. [[Franca Revolucio|Revolucia]] Francio dividis la monatojn de sia [[Franca respublika kalendaro|kalendaro]] en tri ''décades'' de dek tagoj. Antikva [[Ateno]] ankaŭ havis semajnon de dek tagoj.
 
La semajno en Okcident-Eŭrazio estas de sep-taga. tagoj, kiuTio verŝajne venasrezultas el la observo, ke ĉiu fazo de la luno estas proksimume sep tagojn longa.
 
En la [[gregoria kalendaro|gregoria]], [[islama kalendaro|islama]] kaj [[hebrea kalendaro|hebrea]] kalendaroj la semajno havas sep tagojn. Pro la internacia influo de la [[Okcidenta kulturo]], ĝia gregoria kalendaro multe disvastiĝis, tiel ke nun la sep-taga semajno estas uzata en la plej multaj landoj. En Ĉinio (kaj de tie en aliaj orient-aziaj landoj) ekuziĝisoni ekuzis la sep-tagatagan semajnosemajnon en la [[16-a jarcento]] per instigo de [[jezuito]]j.
 
La tagoj de la semajno en la [[gregoria kalendaro]] estas: [[lundo]], [[mardo]], [[merkredo]], [[ĵaŭdo]], [[vendredo]], [[sabato]], kaj [[dimanĉo]]. Tiuj nomoj, kun kelkaj ŝanĝoj, venis el la antikvaj [[latina lingvo|latinaj]] nomoj por la tagoj, nomitaj laŭ la sep astroj, kiuj oniakrede ĉirkaŭiris la Teron kiel [[gedioj|diaĵoj]]: [[Luno]], [[Marso]], [[Merkuro]], [[Jupitero]], [[Venuso]], [[Saturno]], kaj [[Suno]] - ĉi du lastaj renomiĝis laŭ la juda kaj kristana [[ŝabato]]j sed konservis siajn nomojn ekzemple en la [[angla lingvo|angla]] kaj [[germana lingvo|germana]]. En la [[portugala lingvo|portugala]] kaj en la [[greka lingvo|greka]] semajntagoj ne havas nomojn, krom sabato kaj dimanĉo - ili estas simple la dua, tria, kvara, kvina kaj sesa semajntago.