Kiel registrite je 15:05, 8 maj. 2006 redakti Narvalo (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 46 873 redaktoj Neniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 15:16, 8 maj. 2006 redakti malfari Narvalo (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 46 873 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Image:Tiktaalik.png\|none\|thumb\|250px]] '''Tiktaalik''' (en inuktituta lingvo ''granda dolĉakva fiŝo'') estis [[genro]] de [[amfibio]]simila karnonaĝilo (''Sarcopterygii''), kies [[fosilio]]n ni trovis en [[sedimenta stxonaro]] de [[devono\|supra devono]] de [[Ellesmere-insulo]] (''Ellesmere Island'') en norda [[Kanado]]. Ĝis nun oni konas la solan specion de la genro, ''Tiktaalik roseae''. La (tri) fosilioj datiĝas je 375 milionoj da jaroj, la plej granda longis eĉ 3 m. Ĝi havis skvamojn, membranajn [[naĝilo]]jn, [[branko]]n, sed tiu ne kovris ~~...~~[[operkulo]], kiel ĉe la nunaj fiŝoj. La kapo estas plata kaj triangula (kiel ĉe krokodiloj), la okuloj sidis sur la kaposupro (el tio oni konkludas, ke ĝi vivis en malprofunda akvo). La plej grandan surprizon kaŭzis la apero de [[kolo]]rudimentaĵo, kiun oni ĝis nun ne atentis ĉe fiŝoj. Ĝi havis akrajn entojn, tiel ĝi estis verŝajne karnovoranto, rabobesto. ~~{{redaktata}}~~ ''Tiktaalik'' estas pruvaĵo por tio, en kiu evolua ordo aperis proprecoj de surteraj vertebruloj (''Tetrapoden'') ĉe [[kartilagaj fiŝoj]], antaŭ ol elevoluis la unuaj amfibioj kiel ''[[Acanthostega]]'' kaj ''[[Ichthyostega]]''.▼ La naĝiloj estis ostaj kaj povis servi eĉ por apogo de la besto okaze de kapolevo el la akvo. Ĝi ne estis fakte surtera besto, ĉar ne evoluis ĉe ĝi la por tio necesa pelva kaj ŝultra zonoj. La brustaj naĝiloj havis ne nur ostojn sed kartilagojn, tiel ĝi jam tre similas al primitivaj antaŭaj membroj de la unuaj surteraj bestoj. ▲''Tiktaalik'' estas pruvaĵo por tio, en kiu evolua ordo aperis proprecoj de surteraj vertebruloj (''Tetrapoden'') ĉe [[kartilagaj fiŝoj]], antaŭ ol elevoluis la unuaj amfibioj kiel ''[[Acanthostega]]'' kaj ''[[Ichthyostega]]''. ~~<!--~~ ''Tiktaalik'' gleicht anderen Fleischflossern wie den [[Quastenflosser]]n und den [[Lungenfische]]n in der [[Knochenschuppen\|Beschuppung]], in den [[Flossenstrahlen]] sowie im Bau des [[Unterkiefer]]s und des [[Gaumen]]s. Amphibienartig sind das verkürzte [[Schädel]]dach und die Ohrregion, der bewegliche Hals und die Vordergliedmaßen: Ausgestattet mit [[Ellenbogen]] und [[Handgelenk]] erinnern die Brustflossen von ''Tiktaalik'' an Arme, sie endeten jedoch in Flossenstrahlen, nicht in Fingern. Die flache, längliche Schnauze des bis zu 20 cm langen Schädels gibt dem Tier ein krokodilähnliches Aussehen. Nach Ansicht von Daeschler u. a. (2006) und Shubin u. a. (2006) war ''Tiktaalik'' ein Bewohner des küstennahen Flachwassers; seine Überreste wurden in den Ablagerungen eines [[Flussdelta]]s gefunden. Die Brustflossen nutzte er zur Fortbewegung auf dem Gewässergrund. Er konnte sich u. a. unter Streckung der Schulter und des Ellenbogens wie auf Vorderbeinen im Sediment abstützen. ~~-->~~ ''vidu ankaŭ'': [[Panderichthys]]

Tiktaliko: Malsamoj inter versioj