Germana Imperiestra Regno: Malsamoj inter versioj

! Kanceliero !! En ofico<ref>Bornemann,{{Citaĵo Andreas:el ''Diela Reichskanzlerreto im| wilhelminischen Kaiserreich''. ''Postkartenarchiv''. Ligilo:url =http://www.postkarten-archiv.de/die-reichskanzler-im-deutschen-kaiserreich.html. Vidita la| titolo =Die Reichskanzler im wilhelminischen Kaiserreich | titolo-aldono = Postkartenarchiv | alirdato = | alirmonatotago = [[8-a de novembro|8-an de Novembro]] | alirjaro = [[2013.]] | aŭtoro = | familia nomo =Bornemann | persona nomo =Andreas | aŭtoroligilo = | kunaŭtoroj = | redaktinto = | dato = | jaro = | monato = | formato = | verko = | eldoninto = | paĝoj = | lingvo = germana | arkivurl = | arkivdato = | citaĵo = }}</ref>

La Germana Imperiestra Regno estis la unua tutgermana [[nacio-ŝtato]]. Antaŭ 1871, multaj diversaj germanaj landoj ekzistis sur la mapo de [[Eŭropo]], el kiuj la plej dominantaj, Prusujo kaj Aŭstrujo, vivis en longa konkurenco, kiu montriĝis ekzemple en la [[sepjara milito]] meze de la 18-a jarcento. En la 19-a jarcento, pli ekzakte en [[1864]], ambaŭ germanaj ĉefpotencoj militis kune kontraŭ [[Danio|Danujo]] kaj gajnis [[Ŝlesvigo]]n kaj [[Holstinio]]n por la [[Germana Federacio]] (kiu estis kvazaŭ alianco inter la germanaj landoj). Kiam ekis konflikto inter ili pri la administrado de la akiritaj landoj, la Germana Federacio dissolviĝis (pro la militado inter ĝiaj membroŝtatoj) kaj Prusujo superis Aŭstrujon finfine. Kiam [[Otto von Bismarck]] kiel ĉefministro de Prusujo vidis la eblon ataki Francujon, kiu estis la komuna malamiko de la germanoj tiutempe, por veki naciismon en la germanoj kaj por formi Germanan nacion sub prusa regado, li prenis la unuan ŝancon kaj militis kontraŭ la okcidenta najbaro. Kiam la franca reĝo kaj ties registaro estis malfortigataj per prusaj armeoj, la germanaj subŝtatoj unuiĝis en ties deziro je nacia unueco. La prusa reĝo, Vilhelmo la 1-a, estis proklamata kiel Unua Germana Imperiestro, kaj Bismarck iĝis la unua kanceliero de la germana regno. Pro lia opinio, ke nur “fero kaj sango” povas decidi pri la “grandaj demandoj de l’ tempo”,<ref>Neugebauer,{{citlibro Karl-Volker:| ''Titolo=Grundkurs deutsche Militärgeschichte. Die Zeit bis 1914.'' | Familinomo=Neugebauer | Nomo=Karl-Volker | Aŭtoro= | Kunaŭtoroj= | Originalojaro= | Originalomonato= | Originalodato= | Jaro=2006 | Monato= | Dato= | Ĉapitro= | ĈapitroURL= | Redaktanto= | URL= | Formato= | Aliaj= | Redakto= | Serio= | Lingvo=germana | Eldonejo=Oldenbourg Wissenschaftsverlag, Munkeno 2006,| Loko= | Paĝoj=p. 331. | COI= | ID= | ISBN= | OCLC= | Alirjaro= | Alirmonato= | Alirdato= | Citaĵo= }}</ref> pro lia militismo, kiu unuigis la germanan regnon, kaj pro lia forta efekto kaj amasa influo al la politiko de la regno ĝis 1890, li estas ofte nomata “la fera kanceliero”<ref>DER{{Citaĵo SPIEGEL: ''Dem Tod des Eisernen Kanzlers''. El: ''Der Spiegel (40/1968)''. Publikigitael la 30-anreto de| Septembro.url Ligilo:= http://www.spiegel.de/spiegel/print/d-46056068.html. Vidita| latitolo =Dem Tod des Eisernen Kanzlers | titolo-aldono = | alirdato = | alirmonatotago = [[2-a de aprilo|2-an de Aprilo]] | alirjaro = [[2014.]] | aŭtoro = | familia nomo = | persona nomo = | aŭtoroligilo = | kunaŭtoroj = | redaktinto = | dato = [[30-a de septembro|30-an de Septembro]] [[1968]] | jaro = | monato = | formato = | verko =Der Spiegel (40/1968) | eldoninto =DER SPIEGEL | paĝoj = | lingvo = germana | arkivurl = | arkivdato = | citaĵo = }}</ref>.

La imperiestro estis proklamata la 18-an de Januaro 1871 de la germanaj princoj en la tiel-nomata ''spegula salono'' de la [[Kastelo de Versailles]]. Kaj la loko kaj la tempo de la proklamo havis grandan simbolan signifon: 170 jarojn antaŭ ĝi, la Reĝlando Prusujo estis kreata.<ref>wissen.de:{{Citaĵo ''Deutscheel Reichsgründungla 1871''.reto Ligilo:| url =http://www.wissen.de/thema/deutsche-reichsgruendung-1871. Vidita la| titolo =Deutsche Reichsgründung 1871 | titolo-aldono = | alirdato = | alirmonatotago = [[2-a de aprilo|2-an de Aprilo]] | alirjaro = [[2014.]] | aŭtoro = | familia nomo = | persona nomo = | aŭtoroligilo = | kunaŭtoroj = | redaktinto = | dato = | jaro = | monato = | formato = | verko = | eldoninto = | paĝoj = | lingvo = germana | arkivurl = | arkivdato = | citaĵo = }}</ref> Koncerne la proklamejon, temis pri la kastelo de la francaj reĝoj konstruita de [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14-a]], unu de la plej potencaj kaj plej bone-konataj reĝoj de la franca historio. La humiligon, ke nun en la milito inter Francujo kaj la germanaj landoj la prusa reĝo estis plipotencigata en ekzakte tiu salono, kiu estis kvazaŭ metaforo de la franca supereco, repagis la francoj post la unua mondmilito, en kiu la francoj superis la germanojn kaj devigis ilin subskribi la [[Traktato de Versajlo|Traktaton de Versajlo]] en tiu sama spegula salono.

Intertempe, la germana regno evoluis al granda potenco, kies ekonomio kaj ĉefurbo kreskis tiel rapide, ke ĝi baldaŭ kapablis konkurenci kun landoj kiel [[Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando|Britujo]] kaj [[Rusia Imperio|Rusujo]]. En 1877, la germana ĉefurbo [[Berlino]] havis unu milionon da enloĝantoj,<ref>Berlin.de:{{Citaĵo ''Dieel kaiserlichela Reichshauptstadt''.reto Ligilo:| url =http://www.berlin.de/berlin-im-ueberblick/geschichte/kaiserliche_hauptstadt.de.html. Vidita la| titolo =Die kaiserliche Reichshauptstadt | titolo-aldono = | alirdato = | alirmonatotago = [[27-a de oktobro|27-an de Oktobro]] | alirjaro = [[2013.]] | aŭtoro = | familia nomo = | persona nomo = | aŭtoroligilo = | kunaŭtoroj = | redaktinto = | dato = | jaro = | monato = | formato = | verko = | eldoninto = | paĝoj = | lingvo = germana | arkivurl = | arkivdato = | citaĵo = }}</ref> dum nek [[Moskvo]] nek [[Sankt-Peterburgo]] havis pli ol 800.000 enloĝantoj. Iĝinte pli forta, la regno ankaŭ estis konfrontata kun pli da internaciaj konfliktoj, ekzemple kun la ''milito-jam-videblas-krizo'', en kiu Rusujo kaj Britujo certigis, ke ili intervenus, se Germanujo denove atakus Francujon. Sed la regno ankaŭ kapablis akiri prestiĝon kiel gastiganto de la [[Kongreso de Berlino|Berlina kongreso]], kiu precipe koncernis la politike ŝanceliĝantan situacion en la [[Balkana duoninsulo|Balkano]].

Kontraste al Bismarck, Vilhelmo la 2-a ne opiniis, ke la teritorio, kiun Germanujo havis ekde 1871, sufiĉis por esti granda potenco. Anstataŭe, la imperiestro pligrandigis la militan ŝiparon por konkurenci kun Britujo kaj akiri koloniojn en aliaj kontinentoj. La germana koloniismo, kvankam Vilhelmo tutenergie provis ĝin praktiki, ne estis tre fruktodona, ĉar la plejmulto de la eblaj kolonioj jam estis okupata de aliaj potenco, i.a. Britujo, Francujo kaj la [[Otomana Imperio]]. Tamen, kelkaj koloniaj restoj povis esti aneksataj, ekzemple [[Germana Sudokcidenta Afriko]] aŭ [[Germana Orient-Afriko]] kaj iuj insuloj en la pacifiko. Entute, oni koloniis ĉ. 2,7 milionoj da kvadratigataj kilometroj.<ref>Eikenberg,{{Citaĵo Gabriel:el ''Statistischela Angabenreto zu| den deutschen Kolonien''. El: ''dhm'' (germana historia muzeo). Ligilo:url =http://www.dhm.de/lemo/html/kaiserreich/aussenpolitik/kolonien2/. Vidita la| titolo = Statistische Angaben zu den deutschen Kolonien | titolo-aldono = | alirdato = | alirmonatotago = [[27-a de oktobro|27-an de Oktobro]] | alirjaro = [[2013.]] | aŭtoro = | familia nomo =Eikenberg | persona nomo =Gabriel | aŭtoroligilo = | kunaŭtoroj = | redaktinto =dhm (Germana Historia Muzeo) | dato = | jaro = | monato = | formato = | verko = | eldoninto = | paĝoj = | lingvo = germana | arkivurl = | arkivdato = | citaĵo = }}</ref>

La tiel-nomata ''Weltpolitik'' (germane: ''Mondpolitiko''), kiel oni nomis la germanan imperialismon, precipe estis malŝatata de la socialdemokratoj, kiuj pli kaj pli fortiĝis en la germana regno. Nek la kontraŭsocialisma leĝo nek la sociaj reformoj enkondukitaj de Bismarck povis haltigi la sukceson de la socialisma partio, SPD, kiu en la elekto de 1912 eĉ gajnis 34,8% kaj estis la plej granda partio en la nova parlamento.<ref>StJbDR, 1914, p. 342.</ref> La socia demando, al kiu Bismarck provis respondi per la novaj asekuroj, denove graviĝis en granda ondo de la industriigo, kiu okazis fine de la 19-a jarcento: Inter 1882 kaj 1907, la ekonomiaj sektoroj de industrio kaj komerco kune kreskis je 10,9%, dum la agrikulturo malkreskis je eĉ 13,2%.<ref>Hohorst, Gerd et al.: Sozialgeschichtliches Arbeitsbuch. Vol. 2: Materialien zur Statistik des Kaiserreichs 1870–1914. Munkeno 1978, p. 66.</ref>