Peruo: Malsamoj inter versioj

| eonomo = Perua Respubliko

| flago = [[Dosiero:Flago-de-Peruo.svg|150px|Flago de Peruo]]

| nacia himno = [[Nacia Himno de Peruo|Himno Nacional del Perú]] <br /> Nacia Himno de Peruo

| nacia devizo =

| oficiala lingvo = [[Hispana lingvo|hispana]]

| lingvoj = [[Keĉua lingvaro|keĉua]] <br /> [[Ajmara lingvo|ajmara]]

| religio = [[Romkatolika Eklezio|katolikismo]] (85%) <br /> [[protestantismo]] (11%)

| km2 = 1 285 220

| tel = 51

| politika sistemo = [[Prezidento|Prezidenta]] [[respubliko]]

| nacia tago = [[28-a de julio]]

| sendependeco = [[28-a de julio]] [[1821]]

'''Peruo''' (hispane: ''Perú'', [[Keĉua lingvo|keĉue]] kaj [[ajmara lingvo|ajmare]]: ''Piruw'') estas lando en [[Sud-Ameriko]], ĉe [[Pacifiko]]. Ĝi kuŝas en la [[oriento]] de Sud-Ameriko, ĉirkaŭata [[nordo|norde]] de [[Ekvadoro]] kaj [[Kolombio]] [[oriento|oriente]] de [[Brazilo]] kaj [[Bolivio]], [[sudo|sude]] [[Ĉilio]] kaj [[okcidento|okcidente]], [[Pacifika Oceano]]. [[Limo (Peruo)|Limo]], urbo de pli ol 8 milionoj da loĝantoj, estas plej granda urbo kaj ĉefurbo de la lando.

 

 

La ĉefa lingvo estas la [[Hispana lingvo|hispana]], sekvita de la [[Keĉua lingvaro|keĉua]] kaj de la [[Ajmara lingvo|ajmara]].

 

 

== Ĝeneralaj informoj ==

* '''Rasa konsisto:''' [[mestizoj]] 50%, [[indianoj]] 33%, [[kreoloj]] (eŭropdevenaj) 17%.

* '''Kredantoj:''' [[katolikoj]] (85%).

 

=== Reliefo ===

 

La [[andoj|montoĉeno de Andoj]] dividas la landon en tri geografiaj regionoj: marbordo, montaro kaj praarbaro. La [[marbordo (Peruo)|marbordo]] estas dezerta kaj ebena strio kiu paralelas je la perua marbordo, ĝia larĝo atingas maksimumon de 180 km en la [[dezerto de Sechura]]. De la latitudo 6°S ĝis la limo kun [[Ĉilio]] etendiĝas la peruan sektoron de la [[Dezerto de la Pacifiko]] kiu sin trovas trairita de valoj estigitaj de mallongaj riveroj de sezona reĝimo. Laŭlonge de la marbordo oni povas trovi pampojn kovritajn de sablo kiun formas la dezertoj de la lando, tiaj kiel tiuj de Sechura (Piura) kaj de Pisco (Ica). Inter la geografiaj akcidentoj kiujn oni povas trovi en ĉi tiu regiono estas la rifoj, duoninsuloj, golfetoj kaj strandoj.

La montaro estas laŭigita de la [[Andoj]]. Ĉi tiuj montoj vidiĝas en paralelaj ĉenoj: tri en la nordo, tri en la centro kaj du en la sudo. La Andoj de la nordo kunfluas kun tiuj de la centro en la nodo de Pasco, dum tiu de la centro kunfluas kun la sudaj en la nodo de Vilcanota.

 

[[Dosiero:Nevado Huascarán en Cordillera Blanca, visto desde la alturas de Jimbe.jpg|thumb|200px|[[Huascarán|Neĝkovrita Huascarán]], en la [[andoj|montoĉeno de Andoj]], la plej alta punkto de Peruo.]]

[[Dosiero:05. Isla de Taquile (31).JPG|thumb|200px|[[Taquile|Insulo de Taquile]], ĉe la bordoj de la [[Lago Titikako]], en la [[Altebenaĵo de la Collao]].]]

=== Klimato ===

 

 

La centra marbordo kaj sudo de la lando prezentas subtropikan aridan aŭ dezertan klimaton, kun averaĝa temperaturo de 18&nbsp;°C kaj jaraj pluvoj de 150 mm, pro la Kurento de Humboldt. Kontraŭe, la norda marbordo posedas aridan tropikan klimaton, pro la tropika maro, kun averaĝa temperaturo super la 24&nbsp;°C kaj pluvoj dum la somero. Kiam estas okazaĵo de la [[el Niño|fenomeno de ''El Niño'']], la averaĝa temperaturo de la tuta marbordo leviĝas (kun maksimumaj temperaturoj de ĝis 40&nbsp;°C) kaj la pluvoj pliiĝas en signifa maniero en la norda marbordo kaj centro.

 

=== Hidrografio ===

<!--

La plimulto de peruaj riveroj estigas en ilin Marŝas kaj *drenan en unu el la tri [[akvokolekta areo|basenoj *hidrográficas]] ekzistantaj. Kiuj enfluas en la Paca Oceano estas mallongaj, de kurso *empinado kaj reĝimo *estacional. La *tributarios de la [[amazono (rivero)|ridas Amazonojn]] estas pli longaj, multe pli *caudalosos kaj lia kurso havas pritraktata plej malgranda fojo kiun ili eliras de la montaro. La riveroj kiuj enfluas en la [[lago *Titicaca]] estas ĝenerale mallongaj kaj ili havas grandan kapitalon.-->

 

=== Leĝdona povo ===

<!--

La [[leĝdona povo]] de la perua ŝtato loĝas en la [[Kongreso de la Respubliko de Peruo|Kongreso de la Respubliko]], kiu estas [[*unicameralidad|*unicameral]] kaj ĝi konsistas de 120 membroj elektitaj por periodo de kvin jaroj.<ref>''Politika konstitucio de Peruo'', Artikolo N° 90.</ref> La leĝoj eblas proponitaj tiel por la plenuma povo kiel la leĝdona povo, ĉi tiuj ratifikas post esti estinta aprobitaj de la Kongreso kaj estas proklamitaj de la Prezidanto.<ref>''Politika konstitucio de Peruo'', Artikoloj N° 107–108.</ref>