Heinrich August Luyken: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto |
e etaĵoj |
||
Linio 8:
Li edukiĝis en [[Düsseldorf]]a gimnazio. En 1885 li venis en Anglujon; li edziĝis al anglino. En 1904 li konatiĝis kun Esperanto kaj tuj entuziasme propagandis ĝin.
Liaj originalaj Esperanto-romanoj estas ĉiuj konstruitaj sur unuforma skeleto: inter la ĉefaj figuroj ĉiam estas unu, kies kristanan kredon subfosis iaj herezaj delogoj aŭ personaj malfeliĉoj. Tio kondukas lin - aŭ eble ŝin - en periodon de anima turmentiĝo kaj materialaj danĝeroj, el kiuj lin savas aliaj herooj,
Sekvas, ke en tempo de psikologiema kaj realisma literaturo liaj romanoj impresas iom arkaike, kaj estas facile taksi maljuste ilian valoron. Formetinte sian kritikan analizemon, oni devas konfesi, ke en la limoj de eksmoda skolo Luyken sciis verki bonstilajn romanojn, kiuj ĝisfine tenas la intereson danke al la intrigaj aventuroj kaj amhistorioj, kiujn li plektis ĉirkaŭ la moralan kernon. Cetere la
Post la unua mondmilito, en ''Stranga Heredaĵo,'' Luyken eĉ pli forte emfazis sian evangelismon, opiniante, ke renaskiĝinta Kristanismo devas doni moralan forton al la nebuleca Esperantismo, kiu, kun ĉiuj aliaj pacmovadoj, ne povis eĉ iomete malhelpi la sangan interbuĉadon. ''Pro Iŝtar,'' la plej sukcesa el la kvaro, havas kiel historian fonon la antikvan [[Babilono]]n, en la tempo de la biblia [[Ijob]], kiu aperas kiel figuro en la romano: Ĉiuj liaj verkoj transskribiĝis [[Brajlo|Brajlen]].
|