CGS: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 40 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q26240)
Aldono de aliaj ĉefaj unuoj en la sistemo
Linio 1:
'''CGS''' (ankaŭ nomata '''C.G.S.''') estas fizika sistemo de unuoj[[unuo]]j, kiu fontas el la [[metra sistemo]], kun '''[[centimetro]], [[gramo]]''' kaj '''[[sekundo]]''' kiel bazaj unuoj - la unuaj literoj de la tri bazaj unuoj konsistigas la mallongigon. Aliaj ĉefaj unuoj estas la '''[[franklino]]''' pri elektrostatika [[elektra ŝargo|ŝargo]] kaj la '''[[kandelo (mezurunuo)|kandelo]]''' pri [[lumintenso]].
 
Tiu sistemo de unuoj estis proponita de [[Carl Friedrich Gauss]] en [[1832]], kaj la oficialigo per ''British Association for the Advancement of Science'' (Brita Asocio por la Antaŭenirado de Scienco) en [[1874]] inkluzive de la reguloj de formado de sistemo konsistanta el bazaj unuoj kaj derivitaj unuoj. Ĝi estas ankaŭ nomita ''gaŭsa sistemo'' pro la nomo de sia iniciatanto.
<!--PIV difinas CGS (aŭ C.G.S.) kiel sistemo de...ktp. Diri CGS-sistemo estus do pleonasma-->
 
Inter la derivataj unuoj estas la [[gaŭso (mezurunuo)|gaŭso]] pri [[magneta indukdenso|magneta fluksdenso]], la [[maksvelo]] [[magneta flukso]] kaj la [[orstedo]] pri la [[magneta kampo]], laŭ la nomoj de sciencistoj kiuj laboris sur [[elektromagnetismo]].
Kelkfoje la sistemo CGS donas pli uzeblajn valorojn ol la hodiaŭ plej ofte uzata sistemo [[SI]].
 
<!--: ekz. la denso de akvo estas (ĉirkaŭ) 1 g/cm<sup>3</sup> anstataŭ (ĉirkaŭ) 1000 kg/m<sup>3</sup> (SI). -->
Kelkfoje la sistemo CGS donas pli uzeblajn valorojn ol la hodiaŭ plej ofte uzata sistemo [[SI]].;
<!--: ekz.Ekzemple, la [[denso]] de [[akvo]] estas (ĉirkaŭ) 1 g/cm<sup>3</sup> anstataŭ (ĉirkaŭ) 1000 kg/m<sup>3</sup> (per SI)., -->aŭ ankoraŭ la valoro de la kulomba konstanto en la [[kulomba leĝo]] estas simple egala al 1.
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Gaŭso]]
* [[George Gabriel Stokes]]-n pri CGS
* la pli novan [[Sistemo Internacia de Unuoj]] '''[[SI]]'''.
 
{{stumpo}}