Korno (anatomio): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
{{Portalo|Biologio}}, ligiloj
Linio 1:
{{apartigila paĝo|Korno}}
'''Korno''' estas unu- aŭ plurbranĉa, [[keratino|keratina]] aŭ [[osto|osta]] elstaraĵo sur la frunto aŭ alia kapoparto de [[hufulohufuloj]]j, kiu ornamas ĉefe la masklajn [[bestobestoj]]jnn kaj servas ankaŭ por defendado. Pri osta elteraĵo de [[cervedo]]j taŭgas pli bone nomigi ĝin ''[[ramuro]]''.
 
Korneca korno (kavkorno, rinocera korno) havas [[ektodermo|ektoderman]], osta korno (kornaro, haŭtostoj) [[mezodermo|mezoderman]] originon.
Linio 6:
La ostan elkreskon (korneton) de la [[ĝirafo]] kovras hara haŭto.
 
----
Bova korno estas [[kerato|kerata]], kiel kava elstaraĵo de [[kavkornuloj]] (kavkorno); ĝi kreskas pare kaj estas ne-disfalanta.
La popolarto (en [[Mez-Eŭropo]]) uzis la kavkornon de bovoj por fari muzikilojn, aŭ aĵojn, kiujn oni preparas el ĝi, ekz. "ostaj" kombiloj.
 
Kerata substanco de [[epidermo]], plej supra haŭttavolo de [[vertebrulovertebruloj]]j. La korniĝo signifas fizikan kaj kemian transformiĝon de la [[ĉelo]]j. En la ĉeloj akumuliĝas kornaĵoj, kaj la ĉelo ĉesas funkcii. La kornotavolo estas diversdika, kiun la bestoj periode aŭ daŭre ŝanĝas ([[mudo]]).
----
Kerata substanco de [[epidermo]], plej supra haŭttavolo de [[vertebrulo]]j. La korniĝo signifas fizikan kaj kemian transformiĝon de la [[ĉelo]]j. En la ĉeloj akumuliĝas kornaĵoj, kaj la ĉelo ĉesas funkcii. La kornotavolo estas diversdika, kiun la bestoj periode aŭ daŭre ŝanĝas ([[mudo]]).
 
Specialaj kornoestaĵoj de bestoj:
Linio 24 ⟶ 22:
 
== Uzoj ==
 
Korno estas kruda materialo, kiu venas de kornaroj, ungoj aŭ hufoj, kromproduktoj de [[bruto|brutaro]].
Korno estas uzata laŭ diversaj celoj: buŝopecoj de [[muzikinstrumento]]j, bekoj de zahatoj ([[felsako]]j de eŭskaj paŝtistoj), malnovaj [[fingro|fingr]]ingoj, pomeloj de ombreloj, framoj de okulvitroj, kombiloj, teniloj de tranĉiloj, butonoj, pipotuboj, branĉoj de komponigitaj [[pafarko]]jn, dentoj de sagoj, ingoj de vakstabuloj (skribtabuletoj de antikva tempo) ... kaj ankaŭ kiel [[meblo|meblaj]] inkrustaĵoj aŭ [[juvelo]]j.
 
== Vidu ankaŭ ==
{{Portalo|Biologio}}
 
{{Commons|Category:Animal horns}}
'''[[Kornaro]]''', kiu ornamas la kapojn de [[cervedoj]].
Linio 51 ⟶ 48:
 
== Referencoj ==
{{Referencoj}}
<references/>
 
[[Kategorio:Besta anatomio]]