Laŭzio: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 3:
Kvankam li estas [[legendo|legenda]] figuro, li estis kutime datita el ĉirkaŭ la 6a jarcento a. k. kaj rekonita kiel samtempulo de [[Konfuceo]], sed kelkaj historiistoj polemikas, ke fakte li vivis dum la epoko de la [[Milit-ŝtatoj]] de 5a aŭ 4a jarcento a.K.<ref>{{Harvtxt|Kohn|2000|p=4}}</ref> Centra figuro en [[ĉina kulturo]], Laozio estis postulita kaj de la imperiestroj de la [[Dinastio Tang]] kaj de modernaj homoj de familinomo Li (李) kiel fondinto de ties stirpo. Tra historio, la verko de Laozio estis adoptita de diversaj [[Kontraŭ-aŭtoritatismo|kontraŭ-aŭtoritatismaj]] movadoj.
==Nomoj==
En tradiciaj rakontoj, la persona nomo de Laozio estas kutime donita kiel Li Er (李 耳, Aĝa ÷ Rəʔ Nəʔ,<ref name=baxsag>Baxter, William & al. "[http://crlao.ehess.fr/docannexe.php?id=1202 Baxter–Sagart Old Chinese Reconstruction]". 20 Feb 2011. Alirita la 17 Jan 2014.</ref> Mod. Lǐ Ěr) kaj lia ĝentilecnomo kiel Boyang (trad. 伯 陽, simp. 伯 阳, Aĝa ÷ Pˤrak-lang,<ref name=baxsag/> Mod. Bóyáng). Elstara postmorta nomo estis Li Dan 李 聃, Lǐ Dān).<ref>{{Harvtxt|Luo|2004|p=118}}</ref><ref>{{Harvtxt|Kramer|1986|p=118}}</ref><ref>{{Harvtxt|Kohn|2000|p=2}}Bryce Link
</ref>
''Laozio'' mem estas formalparolmaniera titolo: 老 (Aĝa ÷ rˤuʔ, "aĝa, honorinda"<ref name=baxsag/>) kaj 子 (Aĝa ÷ tsə ′, "majstro"<ref name=baxsag/>). Ĝi estas kutime prononcita /ˌ l aʊ ˈ d z ʌ /<ref>Lau-tzu. Dictionary.com.[http://dictionary.reference.com/browse/Lao-tzu] 2013</ref><ref>Free Dictionary. From the American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition copyright. Houghton Mifflin Company: 2009.[http://www.thefreedictionary.com/Lao+Tzu] 2013</ref> en la [[angla]]. Ĝi estis latinigita laŭ multaj manieroj, foje kondukante al konfuzo. La plej ofta nuna formo estas Laozio aŭ Lǎozǐ,<ref name=ngoog/> surbaze de la [[Hanyu Pinyin|pinjina]] sistemo adoptita fare de [[Kontinenta Ĉinio]] en 1958<ref>''Xinhua News Agency''. "[http://www.china.org.cn/english/news/242463.htm Pinyin celebrates 50th birthday]". 11 Feb 2008. Alirita la 20 Sept 2008.</ref> kaj de [[Tajvano]] en 2009.<ref>''Taipei Times''. "[http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2008/09/18/2003423528 Hanyu Pinyin to be standard system in 2009]". 18 Sept 2008. Alirita la 20 Sept 2008.</ref> Dum la 20-a jarcento, Lao-tzu<ref>Ankaŭ kiel ''Lao Tzu'' kaj ''Lao-Tzu''.</ref> estis pli ofta,<ref name=ngoog/> surbaze de la antaŭe ĝenerala sistemo [[Wade–Giles]]. En la 19-a jarcento, la titolo estis kutime latinigita kiel [[Lao-tse]] aŭ [[Lao-ce]].<ref name=ngoog>Franz, Alex & al. ed. [https://books.google.com/ngrams/graph?content=(Laozi)%2B(LaoZi)%2B(Lao+Zi)%2B(Lao+zi)%2C(Laotze)%2B(LaoTze)%2B(Lao+tze)%2B(Lao+Tze)%2C(Laotse)%2B(LaoTse)%2B(Lao+tse)%2B(Lao+Tse)%2CLaocius%2C(Lao+Tzu)%2B(Lao+tzu)%2B(Laotzu)%2B(LaoTzu)%2CLaosi%2C(Lao+Tsu)%2B(Lao+tsu)%2B(Laotsu)%2B(LaoTsu)&year_start=1800&year_end=2008&corpus=15&smoothing=10&share=&direct_url=t1%3B%2C%28Laozi%29%20%2B%20%28LaoZi%29%20%2B%20%28Lao%20Zi%29%20%2B%20%28Lao%20zi%29%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2C%28Laotze%29%20%2B%20%28LaoTze%29%20%2B%20%28Lao%20tze%29%20%2B%20%28Lao%20Tze%29%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2C%28Laotse%29%20%2B%20%28LaoTse%29%20%2B%20%28Lao%20tse%29%20%2B%20%28Lao%20Tse%29%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2CLaocius%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2C%28Lao%20Tzu%29%20%2B%20%28Lao%20tzu%29%20%2B%20%28Laotzu%29%20%2B%20%28LaoTzu%29%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2CLaosi%3B%2Cc0%3B.t1%3B%2C%28Lao%20Tsu%29%20%2B%20%28Lao%20tsu%29%20%2B%20%28Laotsu%29%20%2B%20%28LaoTsu%29%3B%2Cc0 Google corpus]. 2008. Alirita la 17 Jan;2014.</ref><ref>Ankaŭ kiel ''Lao Tse'' kaj ''Lao-Tse''.</ref> Aliaj formoj inkludas la variaĵojn Lao-tze<ref>Ankaŭ kiel ''Lao Tze'' kaj ''Lao-Tze''.</ref> kaj Lao-tsu<ref>Ankaŭ kiel ''Lao Tsu'' kaj ''Lao-Tsu''.</ref> kaj la latinigita ''Laocius'' aŭ [[Laocio]].
Kiel religiema figuro, li estas adorita sub la nomo "Suprema Maljuna Senjoro" (太上老君, Tàishàng Lǎojūn)<ref>http://sacu.org/daovirtue.html</ref> kaj kiel unu el la "Tri Puraj Unuoj". Dum la Tang-epoko, al li estis koncedita la titolo "Pleje Mistera kaj Praa Imperiestro" (太上玄元皇帝, Táishāng Xuānyuán Huángdì).
== La legendo pri la vivo de Laozio ==
| |||