Mammea americana: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto unuecigis titolon de lastaj sekcioj; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 8:
|divizio = [[Angiospermoj]] ''Magnoliophyta''
|klaso = [[dikotoledonaj plantoj|dikotiledonuloj]] ''dicotyledones''
|ordo = '' [[ Malpighiales ]] ''
|familio =''[[kariofilacoj]] '' ''Cariophyllaceae''
|genro = ''[[mameo ]] '' ’’Mammea’’
|specio = '''M. amricana'''
| Taxon2_Rang =
Linio 18:
}}
 
'''Mammea americana''' <ref name=Rehm/> aŭ '''amerika mameo''' estas specio el la familio de [[ kariofilacoj]] antaŭe [[Kluziacoj]]. Mameo estas indiĝena en [[Karibio]] kaj [[Mezameriko]]. La planto famas pro sia bongusta frukto.<ref name=TL349/>
 
== Priskribo ==
Mameo estas ĉiamverda [[arbo]] <ref name=Purdue />, kun alteco ĝis 20 m kaj trunkdikeco de 0,9 ĝis 1,2 m. Ĝi havas mallongan trunkon kaj maldikan kaj densan [[arbokrono|kronokronon]]n.
[[dosieroDosiero:Mammea americana (Abricotier des Antilles 1).jpg|thumb|left|folioj kaj frukto]]
La kontraŭaj [[folio]]j havas 1 ĝis 2 cm longajn tigojn. La ledeca kaj dika limbo estas 15 ĝis 22 cm longa kaj 8 ĝis 10 cm larĝa, helverda kaj elipta.<ref name=Purdue /> La folifino rondigita kaj la bazo larĝe kojnforma. La folirando estas glata. La folimalsupro estas kovrata de glandoj.
 
Mameo havas inajn, masklajn kaj duseksajn florojn sur unu planto aŭ sur diversaj plantoj<ref name=Purdue />. La tighavaj 1 cm longaj floroj staras unuope aŭ duope kaj triope en foliakseloj. La odorantaj floroj havas diametron de 2,5 ĝis 4 cm kaj duoblan [[involukro]]n.<ref name=Purdue /> La du [[sepalo]]j estas 1,5- 2 cm longaj kaj 2 cm larĝaj.<ref name=TL348/> La kvar ĝis ses [[petalo]]j havas longecon de 1,5 ĝis 2 cm. La multnombraj [[antero]]j estas oranĝkoloraj. La mallonga [[pistilo]] finas en duloba [[stigmo]].
 
Sur dikaj kaj 4 cm longaj tigoj sidas la fruktoj. La rondaj kaj kelktempe iom pintaj [[bero]]j 10 ĝis 20 cm grandaj. La du sepaloj restas ĝis la maturiĝo. La bruna, malbrila kaj aspra fruktŝelo estas ĝis 6 mm dika estas ĉe maturaj fruktoj mole ledra. Sub la fruktŝelo estas blankeca, seka kaj tre amara haŭto. La oranĝkolora ĝis orkolora karno estas mole fibroza, sukoplena kaj de dolĉ-acida aroma gusto, kiu rememoras al la [[mango]] kaj la [[marilo]]. La frukto havas kvar ĝis sep grandajn, rondajn ĝis ovalaj kaj plataj semoj.<ref name=TL349/><ref name=Purdue/>
 
== Bildaro ==
<gallery>
dosiero:Abricot des Antilles 07.JPG
Linio 40:
 
== Sistematiko kaj nomo ==
La unua priskibo de ''Mammea americana'' okazis en 1753 fare de [[Carl von Linné]] en ''[[Species Plantarum]]'', 1, p. 512. [[Sinonimo]] por ''Mammea americana'' <span class="Person">L.</span> estas ''Mammea emarginata'' <span class="Person">Moc. & Sessé ex Choisy</span>.<ref name=GRIN/> Mameo (''Mammea americana'') estas [[specio]] el la [[genro]] ''Mammea'', [[tribo]] ''Calophylleae'' ene de la familio [[Kalofilacoj]]; ĝi apartenis antaŭe al la familio de [[Kluziacoj]]. <ref name=GRIN/>
 
La nomo por la genro ''Mammea'' estis enkondukata de Carl von Linné kaj ĝi venas de la angla vorto „mammey“, kiu venas tra la franca „mameis“ kaj la hispana „mamey“ de la [[Aravaka lingvaro|aravaka]]<ref name=Gen364/>. <ref name=Gen56/>.
 
== Utiligado ==
Linio 65:
</references>
 
== RetligojEksteraj ligiloj ==
{{commonscat|Mammea americana|{{PAGENAME}}}}
 
[[Kategorio:Manĝeblaj sovaĝaj plantoj]]
[[Kategorio:arbojArboj]]