Rok-muziko: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 11:
|Vidu ankaŭ = [[Punko]], [[Hardroko]], [[Metalroko]]
}}
'''Rok-muziko''' aŭ simple '''roko''' (angle ''rock music'') estas muzika ĝenro evoluinta ĉirkaŭ post la [[dua mondmilito]] en [[Usono]] kaj disvastiĝinta tra la tuta mondo. Ĝi parte baziĝas sur [[rokenrolo]] kaj [[rokabilo]], kaj ekeblis pro la inventiĝo de la [[elektra gitaro]] kaj ties uzado kiel ĉefa parto de [[Bando (muziko)|rokbando]]. Aliaj gravaj instrumentoj uzataj estas [[drumo]] kaj [[bas-gitaro]]. Roko multege influis la evoluon al [[moderneco]] kaj la liberiĝo de la junularo el tradiciaj [[dogmo]]j.
 
==Priskribo==
'''Rok-muziko''' estas ĝenro de populara [[muziko]] kiu originis kiel "rokenrolo" en Usono de la [[1950-aj jaroj]], kaj evoluis en gamon de malsamaj stiloj en la [[1960-aj jaroj]] kaj poste, precipe en [[Britio]] kaj Usono.<ref name=studwell>W. E. Studwell and D. F. Lonergan, ''The Classic Rock and Roll Reader: Rock Music from its Beginnings to the mid-1970s'' (Abingdon: Routledge, 1999), ISBN 0-7890-0151-9</ref> Ĝi havas siajn radikojn en rokenrolo de la 1940-aj kaj 1950-aj jaroj, influiten per [[ritmenbluso]] kaj [[kontreo]]. Rok-muziko ankaŭ tiris forte sur kelkaj aliaj ĝenroj kiel ekzemple [[bluso]] kaj [[popola muziko]], kaj asimilis influojn de [[ĵazo]], klasikajn kaj aliajn muzikajn fontojn.
 
Ĝi parte baziĝas sur [[rokenrolo]] kaj [[rokabilo]], kaj ekeblis pro la inventiĝo de la [[elektra gitaro]] kaj ties uzado kiel ĉefa parto de [[Bando (muziko)|rokbando]]. Aliaj gravaj instrumentoj uzataj estas [[drumo]] kaj [[bas-gitaro]]. Tipe, roko estas kant-bazita muziko kutime kun 4/4 [[taktindiko]] uzanta vers-refrenkorusan formon, sed la ĝenro fariĝis ekstreme varia. Kiel [[pop-muziko]], kantoteksto ofte substrekas romantikecan amon sed ankaŭ traktas vastan gamon de aliaj temoj kiuj estas ofte sociaj aŭ politikaj en emfazo. La domineco de roko de blanka, viraj muzikistoj estis viditaj kiel unu el la pivotaj faktoroj formanta la temojn esploritajn en rok-muziko. Roko lokas pli altan gradon da emfazo de muzikisteco, vivan efikecon, kaj ideologion de aŭtenteco ol pop-muziko.
 
De la fino de la 1960-aj jaroj, referitaj kiel periodo de la "ora epoko"<ref>Turner, Luke. [http://thequietus.com/articles/13500-music-golden-age-60s-beatles-dylan-balls How "The Baby Boomers Stole Music With Myths Of A Golden Age"]. ''The Quietus.com''. 3a de oktobro, 2013. Konsultita 21-1-14</ref> aŭ de "klasikroko"<ref name=studwell/>, kelkaj apartaj rok-muzikaj sub-ĝenroj emerĝis, inkluzive de hibridoj kiel blusrokmuziko, kiel folkroko, kontre-muziko, kaj [[Rokĵazo|ĵazrok-muzika fuzio]], multaj el kiuj kontribuis al la evoluo de psikedela roko, kiu estis influita de la [[Kontraŭkulturo|kontraŭkultura psikedela sceno]]. Novaj ĝenroj kiuj eliris el tiu sceno inkludis [[Progresiva roko|progresivan rokon]], kiu etendis la artajn elementojn; glamrokon, kiu elstarigis fanfaronadon kaj vidan stilon; kaj la varian kaj elteneman gravan sub-ĝenron de [[Metalroko]], kiu emfazis volumenon, potencon, kaj rapidecon. En la dua duono de la [[1970-aj jaroj]], [[punkroko]] kaj intensigis kaj reagis kontraŭ kelkaj el tiuj tendencoj por produkti krudan, energian formon de muziko karakterizita per malkaŝaj sociaj kaj politikaj kritikoj. [[Punko]] estis influo en la 1980-aj jaroj sur la posta evoluo de aliaj sub-ĝenroj, inkluzive de nova ondo, post-punko kaj poste la [[Alternativa rokmuziko|alternativroka movado]]. De la 1990aj jaroj [[alternativa roko]] komencis domini rok-muzikon kaj rompi trae en la ĉeftendencon en la formo de ''grunĝo'', ''britpop'', kaj [[sendependa roko]]. Plia fuzio kiun sub-ĝenroj poste havas emerĝis, inkluzive de poppunko, kiel reproko, kaj repmetalo, same kiel konsciaj provoj reviziti la historion de roko, inkluzive de la reviviĝoj de garaĝroko, post-punka kaj sintezila popmuziko komence de la nova jarmilo.
 
Rok-muziko ankaŭ enkarniĝis kaj funkciis kiel la vehiklo por kulturaj kaj sociaj movadoj, kondukante al gravaj subkulturoj inkluzive de modemaj adoleskantoj aŭ ''moduloj'' kaj ''rokuloj'' en la UR kaj la [[Hipio|hipia kontraŭkulturo]] kiuj atingis ĝis [[San Francisco]] en Usono en la [[1960-aj jaroj]]. Simile, punka kulturo de la 1970aj jaroj generis la karakterizajn subkulturojn de ''[[Gotika subkulturo|gotikuloj]]'' kaj ''[[Emoo (muziko)|emouloj]]''. Heredante la popoltradicion de la protesta kanto, rok-muziko estis asociita kun politika aktivismo same kiel kun ŝanĝemo en sociaj sintenoj pri ras-, seks- kaj drog-manioj, kaj ofte estas vidita kiel esprimo de junulara ribelo kontraŭ plenkreska konsumismo kaj konformeco.
 
== Specoj de roko ==