Kiel registrite je 18:45, 20 feb. 2015 redakti Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 273 604 redaktoj →‎Kreskoregionoj ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 18:52, 20 feb. 2015 redakti malfari Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 273 604 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 22: (citaĵo el [[L. L. Zamenhof]] en la unuaj paĝoj de [[Ekzercaro]]). En hortikulturo oni distingas inter [[\|sovaĝa rozo\|sovaĝaj rozoj]] kaj [[kulturrozo]]j. La rozo havas ekde la [[~~antika~~antikva ~~greklando~~Grekio\|greka ~~antiko~~antikveco]] la kromnomon „reĝino de la floroj“. Rozoj estis dum pli ol 2000 jaroj bredataj kiel [[Ornamplanto]]j. La el la rozpetaloj ekstraktita [[rozoleo]] estas grava resurso por la parfumindustrio. == Priskribo == Linio 32: [[dosiero:Rosa bracteata.jpg\|eta\|maldekstre\|ilustraĵo de ''[[Rosa bracteata]]'']] == Vidu ankaŭ ==▼ * [[Hundorozo]]▼ * [[Kulturrozo]]▼ * [[Rozario (ĝardeno)]]▼ == Fontoj ==▼ * Heinz Henker: ''Rosa''. In: Hans. J. Conert u. a. (Hrsg.): [[Gustav Hegi]]. ''Illustrierte Flora von Mitteleuropa''. Band IV, Teil 2C. Spermatophyta: Angiospermae: Dicotyledones 2 (4). Rosaceae (Rosengewächse).'' 2. Auflage, Parey, Berlin 2003, p. 1–109. ISBN 3-8263-3065-X▼ * Gu Cuizhi & Kenneth R. Robertson: [http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=128746 ''Rosa'', S. 339 – textgleich online wie gedrucktes Werk], [http://flora.huh.harvard.edu/china/mss/volume09/Rosaceae.PDF PDF 4,6 MB], In: Wu Zheng-yi & Peter H. Raven (Hrsg.): ''Flora of China'', Volume 9 – ''Pittosporaceae through Connaraceae'', Science Press und Missouri Botanical Garden Press, Beijing und St. Louis, 2003. ISBN 1-930723-14-8. (Abschnitte Beschreibung und Systematik)▼ * Hella Brumme, Thomas Gladis: ''Vorarbeiten zur Inventarisierung pflanzengenetischer Ressourcen in Deutschland - Die Wildrosen (Gattung Rosa L.) im Europa-Rosarium Sangerhausen, nach ihrer Verwandtschaft geordnet.'' [http://www.das-rosen-netzwerk.de/pages/Wiroverz-2007-08-13.pdf Volltext-PDF.]▼ [[dosiero:File Rose thorn.jpg\|eta\|hochkant\|maldekstr\|[[pikaĵo (planto)\|pikaĵoj]] de rozo, la antaŭa pikilo estas forigita por pli bone vidi]] Linio 47 ⟶ 39: === Folioj === La alternessidantaj [[~~folioj~~ folio (planto)\|folioj]] estas diverslongaj. La nepara foliplato konsistas el kvin ĝis naŭ [[folieto]]j, povas esti tri ĝis 19. Nur ĉe ''Rosa persica'' la folioj estas simplak kaj [[stipulo]]j mankas. Ankaŭ la folioj povas havi harojn kaj glandojn. Ĉe la meza ripoj kelkfoje estas etaj pikiloj aŭ rigidharoj. La plum[[folieto]]j havas diversajn formojn, plej ofte ili estas eliptaj ĝi ovformaj, renverse ovformaj aŭ rondaj. La randoj de la folietoj estas segilformaj, duoble segildentaj, malofte noĉitaj aŭ preskaŭ glataj. [[Stipulo]]j ekzistas. === Floraroj kaj floroj === Linio 57 ⟶ 49: Ekszistas kvin [[sepalo]]j, nur ĉe ''Rosa sericea''<ref name="Wissemann2005" /> kvar. Ili estas plej ofte lancetaj, folisimilaj, nedividitaj. Ili povas havi harojn kaj glandojn. La sepalo estas retrofleksitaj post la ekfloro. Dum fruktmaturiĝo la sepaloj jam estas forfalitaj aŭ kronas la frukton. La diametro de la ~~florkron~~florkrono estas plej ofte 3 ĝis 7 cm, pvas ankaŭ estis inter unu kaj dek centimetroj. La koloro de la petatoj estas rosea, ruĝa, blanka, malofte flava. Ĉe multaj floroj stamenoj ŝanĝiĝis al petaloj kaj formas ~~tielmanier~~tiele [[plena floro\|plenan floron]].▼ ▲La diametro de la florkron estas plej ofte 3 ĝis 7 cm, pvas ankaŭ estis inter unu kaj dek centimetroj. La koloro de la petatoj estas rosea, ruĝa, blanka, malofte flava. Ĉe multaj floroj stamenoj ŝanĝiĝis al petaloj kaj formas tielmanier [[plena floro\|plenan floron]]. [[dosiero:Rose hip 02 ies.jpg\|eta\|laŭlonga sekco tra [[receptaklo]]; en la supra parto la pistila kanaleto tra kiu la pistilo etendiĝas eksteren]] Linio 72 ⟶ 63: == Ĉelogio == La baza [[kromozomo]]nombro de rozoj estas x = 7. Baze de tio ekzsistas ~~diverajn~~diversaj ploidiaj vicoj kun 2n= 14, (21), 28, 35, 42 kaj 56. En Mezeŭropo [[Diploidio\|diploidaj]] specioj estas maloftaj: de 33 specioj estas 4 diploidaj, 5 [[tetraploidio\|tetraploidaj]], 8 [[Poliploidio\|pentaploidaj]], 11 havas pli ol unu ploidia ŝtupo kaj de tri specioj oni ne konas la ploidian ŝtupon. La sola oktoploida specio en Eŭropo estas ''Rosa acicularis'', kiu krome povas esti di-, tetra- kaj heksaploida. La oktoploidaj formoj nur troviĝas en la nordo, ekzemple en [[Jakutio]]. Multaj ploidiaj ŝtupoj precipe aperas en la sekcio ''Caninae''. == Ekologio == [[dosiero:Hermetia illucens MHNT Fronton.jpg\|eta\| [[soldata mŭo]] (''Hermetia illucens'') en rozfloro]] === Florekologio === * <!--[[Blasenfüße]]--> (''Thripidae'') [[dosiero:Rosa glutinosa lepljiva ruza.jpg\|eta\|matura rozfrukto de ''[[Rosa glutinosa]]'']] Linio 90 ⟶ 81: == Sistematiko == La genro “Rosa” estas la sola genro el la [[~~Tribos~~Tribo (biologio)\|tribo]] ''Roseae''. D. Potter k.a. metis ĝin 2007 post revizio de la plantfamilio en la nova subtribo Rosodae kune kun “[[Rubus]]”.<ref name=”Potter”>D. Potter, T. Eriksson, R. C. Evans, S. Oh, J. E. E. Smedmark, D. R. Morgan, M. Kerr, K. R. Robertson, M. Arsenault, T. A. Dickinson, C. S. Campbell: “ Phylogeny and classification of Rosaceae”. Plant Systematics and Evolution, Band 266, 2007, S. 5–43. {{DOI\|10.1007/s00606-007-0539-9}}</ref> La genra nomo “Rosa” estas la [[latina lingvo\|latina nomo]] por rozo. Ambau esprimoj baziĝas sur la [[hindeŭropa pralingvo\|hindeŭropa]] radiko vrod aŭ vard. === Interna ~~Sistematiko~~sistematiko === [[dosiero: Baikonur 01.jpg\|eta\|persa rozo („Rosa persica“)]] [[dosiero:Rosa moyesii1HELLAN.jpg\| eta \|[[mandarina rozo]] („Rosa moyesii“)]] Linio 102 ⟶ 93: [[dosiero:Dünen-Rose.JPG\| eta \|[[multpikaĵa rozo]] („Rosa spinosissima“)]] [[dosiero:Wild Rosa gallica Romania.jpg\| eta \|[[vinagra rozo]] (“Rosa gallica”)]] {{polurinda}} La genro “Rosa” konsistas el ĉirkaŭ 100 ĝis 200 8eĉ ĝis 250) specioj.<ref name=”FoC” /> . La genro estas dividita en kvar subgenroj, el kiuj kelkaj denove estas dividitaj en sekkcioj. Menciitaj estas la eŭropa specioj la HENKER 2003 (slekto, aldonoj estas signitaj). Linio 199 ⟶ 191: </gallery> ▲== Vidu ankaŭ == ▲* [[Hundorozo]] ▲* [[Kulturrozo]] ▲* [[Rozario (ĝardeno)]] ▲== Fontoj == ▲* Heinz Henker: ''Rosa''. In: Hans. J. Conert u. a. (Hrsg.): [[Gustav Hegi]]. ''Illustrierte Flora von Mitteleuropa''. Band IV, Teil 2C. Spermatophyta: Angiospermae: Dicotyledones 2 (4). Rosaceae (Rosengewächse).'' 2. Auflage, Parey, Berlin 2003, p. 1–109. ISBN 3-8263-3065-X ▲* Gu Cuizhi & Kenneth R. Robertson: [http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=128746 ''Rosa'', S. 339 – textgleich online wie gedrucktes Werk], [http://flora.huh.harvard.edu/china/mss/volume09/Rosaceae.PDF PDF 4,6 MB], In: Wu Zheng-yi & Peter H. Raven (Hrsg.): ''Flora of China'', Volume 9 – ''Pittosporaceae through Connaraceae'', Science Press und Missouri Botanical Garden Press, Beijing und St. Louis, 2003. ISBN 1-930723-14-8. (Abschnitte Beschreibung und Systematik) ▲* Hella Brumme, Thomas Gladis: ''Vorarbeiten zur Inventarisierung pflanzengenetischer Ressourcen in Deutschland - Die Wildrosen (Gattung Rosa L.) im Europa-Rosarium Sangerhausen, nach ihrer Verwandtschaft geordnet.'' [http://www.das-rosen-netzwerk.de/pages/Wiroverz-2007-08-13.pdf Volltext-PDF.] === Referencoj === Linio 219 ⟶ 217: * Tipps zur [http://www.garten.de/tags/rosen Rosenpflege] * [http://linnaeus.nrm.se/flora/di/rosa/rosa/ Datenblatt in ''Den virtuella floran'' mit den Verbreitungskarten auf der Nordhalbkugel, von den Arten, die in Schweden vorkommen.] {{Commons\|Rose}} [[Kategorio:Floroj]]

Rozo: Malsamoj inter versioj