Emfazo tipografia: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 14 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q920915)
Difino de emfazo
Linio 1:
Per '''tipografia emfazo''' oni iel apartigas en teksto vortojn aŭ aliajn partojn pri kiuj oni volas speciale atentigi la leganton. En Esperanto, samkiel ĝenerale en la eŭropa tipografio, la kutima rimedo estas uzo de aparta [[tipara fasono]]: '''graseto,''' ''[[kursivo]],'' <u>substreko,</u> <span style="font-variant:small-caps">[[Majuskleto]]j</span>.
'''Skribfasono''' estas aparta maniero prezenti la tipojn de certa skrib-familio. Multaj skribfamilioj distingas inter normala aŭ klasika kaj grasa fasonoj; kutimaj estas ankaŭ kursivaj kaj oblikvaj fasonoj.
 
[[Dosiero:Emphasis typography2.png|eta|Ekzemplo pri maldensigo. Atentu la emfazon de la vorto ''gesperrt''.]]
La uzo de alia fasono ol la normala kutime havas la celon emfazi parton de la teksto. Tio okazas per uzo de nekutimaj formoj, kiuj iom malfaciligas la legadon kaj tial bremsas la legofluon, tiel ke la leganto restas pli longe ĉe la emfazita tekstoparto. Kelkaj fasonoj havas ecojn rekoneblajn sed detala legado (ekz. grasecon) kaj tuj alvokas la atenton de la leganto.
Aliaj rimedoj, precipe konvenaj kiam la tipara familio estas orfa (kiel okazas pri la manskribo, tiparoj gotikaj aŭ [[Ŝava alfabeto|Ŝavaj]]) estas uzi <span style="letter-spacing:0.3em">&nbsp;maldensigon&nbsp;</span> aŭ <span style="background-color:yellow;">koloron</span>.
 
La uzoatentovekaj deformoj, aliadiferencaj fasono olde la normala kutimeĉefteksta, havaskompreneble kaptas la celonatenton emfazi(tio partonja deestas lailia teksto.funkcio), Tio okazassed per uzotio de nekutimaj formoj,mem kiujili iom malfaciligas la legadon kaj tial bremsas la legofluon, tiel ke la leganto restas pli longe ĉe la emfazita tekstoparto. Kelkaj fasonoj havas ecojn rekoneblajn sedsen detala legadoekzameno (ekz. grasecongraseco) kaj tuj alvokas la atenton de la leganto.
 
== Grasa ==
Grasa skribfasonofasono havas, kompare al la normala, pli dikajn strekojn. Ĝi estas uzata por forte emfazi tekstoparton, ekzemple en titoloj. Eblas diversaj gradoj de graseco; se estas du, oni kutime nomas ilin "«grasa"» kaj "«graseta"» fasonoj. Jen ekzemplo depri '''grasa fasono'''.
 
[[Dosiero:Latin F.png|thumbnail|125px|"F" en normala kaj kursiva fasonoj]]
== Kursiva ==
[[Kursivo]] ekzistaskutime ankaŭdisponeblas en manskribadoĉiu kajiom nomas fasonon, kiu klinigas la literojn dekstren. Ankaŭ multaj pres-tiparoj havaskompleta kursivantipara fasononfamilio. Oni uzas ĝin por modera emfazo. La tipoj[[signobildo]]j de kursiva fasono kutime, precipe ĉe [[minusklo]]j, ne estas simple la klinitaj aŭ turnitaj normalajsignobildoj tipojde la ĉefteksta fasono, sed havas apartan formon, iom pli kompleksan.
 
En matematikaj formuloj oni kutime uzas kursivajn literojn por la nomoj de [[variablo]]j. En normalaj tekstoj oni skribas per kursivaj literoj la titolojn de [[literaturo|literaturaj]] verkoj, [[filmo]]j kaj ĝenerale de ĉiu ajn [[arto|arta]] verko. Krome oni povas uzi en manskribaĵo [[citilo]]jn kiam per maŝina tajpado oni uzas kursivajn literojn, ekzemple por vortoj aŭ tekstoj en alia lingvo, por [[ironio|ironie]] diritaj vortoj aŭ esprimoj, ktp.
 
== Oblikva ==
Se kursivo mankas en la tipara familio, ĝian rolon povas ludi oblikva fasono (la ĉefteksta tiparo kies signobildoj estas klinitaj dekstren). Oblikva fasono povas esti disponebla kiel aparta tiparo, aŭ ĝin povas aŭtomate generi la tekstoprezenta programo ([[tekstoredaktilo]], [[foliumilo]], [[bitlibroprezentilo]] ktp).
Skribfamilioj, kiuj ne posedas kursivon, ofte havas oblikvan fasonon. Ĝiaj tipoj estas la klinitaj tipoj de la normala fasono.
 
[[Kategorio:Tipografio]]
[[Kategorio:Tiparoj]]