Fungonubo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Nova paĝo kun 'thumb|Ascendanta nubo de erupcio el la [[Monto Redoubt|Vulkano Redoubt de la 21-a de aprilo 1990. La fungo-forma nubo leviĝis de lavangoj de varmaj...'
 
Kun helpo de WikiTrans
Linio 1:
[[Image:MtRedoubtedit1.jpg|thumb|Ascendanta nubo de erupcio el la [[Monto Redoubt|Vulkano Redoubt]] de la 21-a de aprilo 1990. La fungo-forma nubo leviĝis de lavangoj de varmaj derompaĵoj ([[Piroklasta fluo|piroklastaj fluoj]]) kiuj kaskadis laŭ la norda flanko de la vulkano.]]
[[Image:Nagasakibomb.jpg||thumb|Fungonubo de la [[Atoma bombo|atombombado]] de [[Nagasako]], [[Japanio]], la 9-an de aŭgusto 1945.]]
'''Fungonubo''' estas karakteriza pirokumula [[fungo]]-forma [[nubo]] de kondens-kondensa [[akvovaporo]] aŭ derompaĵoj rezultiĝantaj el tre granda [[eksplodo]]. Ili estas plej ofte rilataj al atomeksplodoj[[atomeksplodo]]j, sed ĉiu sufiĉe granda eksplodo produktos la saman specon de efiko. Ili povas esti kaŭzitaj de potencaj konvenciaj armiloj[[armilo]]j, kiel vakuobomboj, inkluzive de la ATBIP kaj GBU-43/B Massive Ordnance Air Blast (Masiva Ordnance Air Blast) bombasbomboj. [[Vulkano|Vulkanaj erupcioj]] kaj efikokazaĵojkosmofrapoj povas produkti naturajn fungonubojn.
 
{{redaktata}}
Fungonuboj formiĝas kiel rezulto de la subita formado de granda maso el varmaj, malalt-densecaj gasoj[[gaso]]j proksime de la grundo kreante Rayleigh-Taylor malstabilecon. La maso el gaso pliiĝas rapide, rezultigante turbulajn[[Turbulento|turbulentajn]] vorticojn krispigantajnkrispiĝantajn malsupren ĉirkaŭ ĝiajsiaj randoj, formante vorticringon kaj desegnante supren kolonon de kroma [[fumo]] kaj derompaĵoj en la centro por formi la "fungotigon". La maso el gaso poste atingas altecon kie ĝi jam ne estas de pli malalta denseco ol la ĉirkaŭigojĉirkaŭaĵoj aerumas kaj disigasdisiĝas, la derompaĵojnderompaĵoj tiritantiritaj supren de la grunddisvastigo kaj drivantajndrivantaj reen malsupren (vidu postlasaĵon).
 
==Bibliografio==
* Samuel Glasstone kaj Philip J. Dolan [http://www.princeton.edu/sgs/publications/articles/effects/effects-2.pdf ''The Effects of Nuclear Weapons''] 3rd edn. Washington, DC: United States Department of Defense and Energy Research and Development Administration, 1977. (esp. [http://www.cddc.vt.edu/host/atomic/nukeffct/airburst.html "Chronological development of an air-burst"] kaj "Description of Air and Surface Bursts" en Chapter II)
*Vigh, Jonathan. [http://www.ral.ucar.edu/staff/jvigh/documents/vigh_adjustment_mechanisms.pdf ''Mechanisms by Which the Atmosphere Adjusts to an Extremely Large Explosive Event''], 2001.
 
==Eksteraj ligiloj==
{{wiktionary|mushroom cloud}}
{{commons|Mushroom cloud}}
*[http://nuclearweaponarchive.org/ Carey Sublette's Nuclear Weapon Archive] has many photographs of mushroom clouds
*[https://web.archive.org/web/20100225014016/http://www.nv.doe.gov/library/photos/nts.aspx DOE Nevada Site Office] has many photographs of nuclear tests conducted at the Nevada Test Site and elsewhere
*[http://www.tieskoetter.com/PhotoPages_new/Burning%20Bulbs/index.html Burning bulbs] is a set of photographs by Kevin Tieskoetter, showing fine mushroom cloud structures generated by burning lightbulb filaments in air
 
[[Kategorio:Eksplodoj]]
[[Kategorio:Atombomboj]]
[[Kategorio:Vulkanoj]]