Klasikisma muziko: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Maksim-bot (diskuto | kontribuoj)
malmajuskligo
Linio 19:
La klasika periodo venis inter la [[Baroka muziko|baroka]]
kaj [[Klasika muziko#Fruromantika muziko (Komenco de la 19-a jarcento)|romantika]] periodoj.
Inter ĝiaj [[komponisto]]j troviĝis [[Joseph HAYDNHaydn]], [[Muzio CLEMENTIClementi]],
[[Jan Ladislav DUSÍK]], kaj [[Carl Philipp Emanuel BACHBach]],
sed verŝajne la plej konataj komponistoj el tiu ĉi periodo estas
[[Wolfgang Amadeus MOZARTMozart]] kaj [[Ludwig van BEETHOVENBeethoven]]
— Beethoven ankaŭ listiĝas kiel aŭ romantika komponisto,
aŭ komponisto, kiu estis parto de la transiro al la romantikismo.
Linio 43:
La rimarkinda disvolvo de ideoj en "natura filozofio"
jam stariĝis en la publika konscio
kaj oni prenis la [[Isaac NEWTONNewton|neŭtonan]] fizikon kiel paradigmon:
strukturoj devus esti bone fonditaj sur aksiomoj,
kaj artikitaj kaj ordaj.
Linio 250:
 
La unua granda majstro de la stilo
estis la komponisto [[Joseph HAYDNHaydn]].
En la malfruaj 1750-aj jaroj
li ekkomponadis simfoniojn,
Linio 271:
kaj tial la estontecon de okcidenta artmuziko en ĝia tuto.
En tiu tempo, antaŭ la superrego de Mozart aŭ Beethoven,
kaj kiam [[Johann Sebastian BACHBach]] estis konata
precipe de spertuloj pri klavara muziko,
Haydn atingis lokon en muziko,
kiu lin metis super ĉiujn aliajn komponistojn,
krom ebla escepto de [[Georg Friedrich HÄNDELHändel]].
Iuj rimarkigis, ke li okupis lokon egalan
al tiu de The Beatles, ekzemple, en la historio de roko.
Linio 363:
kiu samtempe akordis kun la reganta estetiko de la nova stilo.
Estis tamen unu pli juna samtempulo,
[[Wolfgang Amadeus MOZARTMozart]],
kiu portis sian genion al la ideoj de Haydn,
kaj ilin aplikis al du ĉefaj ĝenroj de la tempo:
Linio 449:
Unu komponisto, kies influo kontribuis al disvastigado
de la pli serioza stilo formita de Mozart kaj Haydn,
estas [[Muzio CLEMENTIClementi]], talenta virtuoza pianisto
kiu duelis kun Mozart sen decida rezulto antaŭ la imperiestro,
kiam ili elmontris siajn komponaĵojn ludataj.
Linio 520:
 
Kompreneble, la plej gravega el la nova generacio
estis Ludwig van BEETHOVENBeethoven,
kiu komencis siajn numeritajn verkojn
en 1794 per aro de tri pianaj tercetoj,
Linio 531:
Hummel studadis ankaŭ sub Haydn kaj Mozart;
li estis amiko al Beethoven kaj Schubert,
kaj instruanto al Franz LISZTLiszt.
Li koncentriĝis plie sur la piano
ol sur ĉia alia instrumento,
Linio 645:
 
Inter tiu ĉi generacio de "klasikaj romantikistoj",
[[Franz SCHUBERTSchubert]], [[Carl Maria von WEBERWeber]], kaj [[John FIELD]]
estas kelkaj el la plej rimarkeblaj,
kune kun [[Felix MENDELSSOHN]] rilate liajn junaĝajn verkojn.
Linio 699:
de samlokaj reciproke lernantaj komponistoj,
fine finiĝis.
[[Franz LISZTLiszt]] kaj Mendelssohn,
kaj ankaŭ [[Frédéric CHOPINChopin]],
vizitis Vienon junaĝe,
sed ili poste antaŭeniris al aliaj terenoj.
Linio 736:
* [[Gottfried August HOMILIUS]] ([[1714]]–[[1785]])
* [[Christoph Willibald GLUCK]] ([[1714]]–[[1787]])
* [[Carl Philipp Emanuel BACHBach]] ([[1714]]–[[1788]])
* [[Georg Christoph WAGENSEIL]] ([[1715]]–[[1777]])
* [[Hinrich Philip JOHNSEN]] ([[1716]]–[[1779]])
* [[Jan Václav STAMIC]] ([[1717]]–[[1757]])
* [[Leopold MOZARTMozart]] ([[1719]]–[[1787]])
* [[William WALOND]] ([[1719]]–[[1768]])
* [[Johann Philipp KIRNBERGER]] ([[1721]]–[[1783]])
Linio 750:
* [[Giuseppe SARTI]] ([[1729]]–[[1802]])
* [[Antonio SOLER]] ([[1729]]–[[1783]])
* [[Joseph HAYDNHaydn]] ([[1732]]–[[1809]])
* [[François-Joseph GOSSEC]] ([[1734]]–[[1829]])
* [[Johann Gottfried ECKARD]] ([[1735]]–[[1809]])
* [[Johann Christian BACHBach]] ([[1735]]–[[1782]])
* [[Johann Georg ALBRECHTSBERGER]] ([[1736]]–[[1809]])
* [[Johann Simon MAYR]] ([[1736]]&ndash;[[1845]]) <!--aldonita-->
* [[Josef MYSLIVEČEKMysliveček]] ([[1737]]&ndash;[[1781]]) <!--aldonita-->
* [[Michael HAYDN]] ([[1737]]&ndash;[[1806]])
* [[Karl Ditters VON DITTERSDORF]] ([[1739]]&ndash;[[1799]])
Linio 763:
* [[Andrea LUCHESI]] ([[1741]]&ndash;[[1801]])
* [[Giovanni PAISIELLO]] ([[1741]]&ndash;[[1816]])
* [[Luigi BOCCHERINIBoccherini]] ([[1743]]&ndash;[[1805]])
* [[Franz Nikolaus NOVOTNY]] ([[1743]]&ndash;[[1773]])
* [[Carl STAMITZ]] ([[1745]]&ndash;[[1801]])
Linio 772:
* [[Antonio ROSETTI]] (c[[1750]]&ndash;[[1792]])
* [[Dmytro BORTNIANSKY]] ([[1751]]&ndash;[[1825]])
* [[Muzio CLEMENTIClementi]] ([[1752]]&ndash;[[1832]])
* [[Giovanni Battista VIOTTI]] ([[1753]]&ndash;[[1824]]) <!--aldonita-->
* [[Wolfgang Amadeus MOZARTMozart]] ([[1756]]&ndash;[[1791]])
* [[Joseph Martin KRAUS]] ([[1756]]&ndash;[[1792]]) <!--Joseph aŭ Josef?-->
* [[Ignaz PLEYEL]] ([[1757]]&ndash;[[1831]]) <!--aldonita-->
Linio 783:
* [[Franz Xaver SÜSSMAYR]] ([[1766]]&ndash;[[1803]])
* [[Wenzel MULLER]] ([[1767]]&ndash;[[1835]])
* [[Ludwig van BEETHOVENBeethoven]] ([[1770]]&ndash;[[1827]]) (klasika-romantika ponto)
* [[Antoine REICHA]] ([[1770]]&ndash;[[1836]]) (klasika-romantika ponto)
* [[Bernhard Henrik CRUSELLCrusell]] ([[1775]]&ndash;[[1838]]) <!--aldonita-->
* [[Johann Nepomuk HUMMEL]] ([[1778]]&ndash;[[1837]]) (klasika-romantika ponto)
* [[Fernando SOR]] ([[1778]]&ndash;[[1839]]) (klasika-romantika ponto)
* [[John FIELD]] ([[1782]]&ndash;[[1837]]) (klasika-romantika ponto)
* [[Carl Maria von WEBERWeber]] ([[1786]]&ndash;[[1826]]) (klasika-romantika ponto)
* [[Franz SCHUBERTSchubert]] ([[1797]]&ndash;[[1828]]) (klasika-romantika ponto)
 
==Vidu ankaŭ==