Stasys Tijūnaitis: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
DYGLYS (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
DYGLYS (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 18:
'''Stasys Tijūnaitis''' [Stasis' Tijunaj'tis] (naskiĝis la {{daton|8|majo|1888}}, en vilaĝo Vareikiai, distrikto [[Ukmergė]], mortis la {{daton|22|julio|1966}} urbeto Pravieniškės [[Litovio]]) estis grava esperantisto por litova movado.
En [[1908]] finis rusan triklasan lernejon en [[Ukmergė]]. Poste li kun tri rubloj en poŝo perpiede ekmarŝis al Seinai (distanco 190 km) dezirante ekstudi en pastra seminario. Survoje li haltis en [[Kaunas|Kaŭno]] kaj vizitis [[Aleksandras Dambrauskas]]-on, kiu estris eldonejon kaj redaktis revuon "Draugija" (Societo). [[Aleksandras Dambrauskas]] jam konis la junulon laŭ liaj verketoj, pli frue senditaj al la redakcio.
Tiutempe Seinai (nun [[Sejny]] en Polando) estis grava kultura centro de litovoj. En la urbo ili havis lernejojn, presejon, tie estis eldonata en Litovio populara gazeto "Šaltinis" (Fonto). Ekzamenojn al pastra seminario Stasys trapasis sukcese, sed guberniestro ne permesis al li studi en la seminario "pro nesufiĉa klereco". Tiam en [[1908]] Stasys eklaboris en Kaŭna eldonejo de Societo de [[Sankta Kazimiro]] ĉe Aleksandras Dambrauskas, helpante ekspedi eldonaĵojn. Laborante tie Stasys ekvidis revuon "[[Pola Esperantisto]]" kaj ekinteresiĝis pri [[Esperanto]].
Baldaŭ Stasys ricevis proponon labori kiel korektisto en la menciita gazeto "Šaltinis" en Seyny. La gazeto havis suplementon - porinfanan revueton "Šaltinėlis" (Šaltinėlis) (Fonteto) kaj Stasys fariĝis ĝia redaktoro. Estro de la presejo ne sciis litovan lingvon, kaj Stasys ankoraŭ ne parolis la polan. "Kiel do ni interkompreniĝis? eble ni uzu Esperanton?" - proponis Stasys kaj la kolego konsentis. Ili mendis lernolibrojn kaj ellernis Esperanton. Tiel Stasys praktike povis apliki la internacian lingvon.▼
En 1910 Aleksandras Dambrauskassendis leteron al S.Tijūnaitis, proponante verki novan lernolibron de Esperanto. Stasys tion faris kaj en 1912 la lernolibro estis presita en Sejny. Ĝi havis 210 paĝojn, estis pli ampleksa kaj metodika: la instrumaterialo estis ordigita en 30 lecionoj.▼
En 1914 en Liepaja (Latvio) aperis unua numero de "Litova Stelo", kaj informojn pri Esperanto (en la litova) preparis S. Tijūnaitis. Li sendis materialon ankaŭ por la dua numero, sed ne estas sciate, ĉu ĝi aperis (plej verŝajne ne, ĉar baldaŭ komenciĝis la mondmilito).▼
En 1914 S. Tijūnaitis studis en pedagogiaj kursoj, sed la milito malhelpis fini ilin. Kun eldonejo de "Šaltinis" li translokiĝis en Vilnon. En 1915, kiam germanoj okupis la landon, Stasys revenis al Sejny kaj eklaboris en vilaĝa elementa lernejo. En 1918 en Sejny estis fondita litova gimnazio, kaj li eklaboris en ĝi.En 1920 la urbon okupis poloj, la gimnazio estis fermita kaj Stasys devis translokiĝi al Lazdijai. Samjare S. Tijūnaitis estis elektita membro de Fonda Sejmo (litova parlamento) kaj forveturis al Kaŭno, kie laborante en la Sejmo li redaktis ankaŭ gazeton kaj revuon por instruistoj. En 1923-1933 li redaktis tre polularan porinfanan revueton "Žvaigždutė" (Steleto), kaj en ĝi publikigis ankaŭ lecionojn de Esperanto. En 1934-1940 li redaktis revueton "Kregždutė" (Hirundeto). Kiam en 1922 LitEA renovigis eldonadon de "Litova stelo", S. Tijūnaitis aktive kunlaboris en ĝi, ankaŭ kontribuis al eldono de "Litova almanako" (1923). En 1924 li partoprenis en la 16a Universala Kongreso en Vieno.▼
▲Baldaŭ Stasys ricevis proponon labori kiel korektisto en la menciita gazeto "Šaltinis" en
▲En [[1910]] [[Adomas Jakštas|Aleksandras
▲En [[1914]] en [[Liepāja|Liepaja]] ([[Latvio]]) aperis unua numero de "[[Litova Stelo]]", kaj informojn pri [[Esperanto]] (en la litova) preparis S. Tijūnaitis. Li sendis materialon ankaŭ por la dua numero, sed ne estas sciate, ĉu ĝi aperis (plej verŝajne ne, ĉar baldaŭ komenciĝis la mondmilito).
▲En [[1914]] S. Tijūnaitis studis en pedagogiaj kursoj, sed la milito malhelpis fini ilin. Kun eldonejo de "Šaltinis" li translokiĝis en [[Vilno|Vilnon]]. En [[1915]], kiam germanoj okupis la landon, Stasys revenis al [[Sejny]] kaj eklaboris en vilaĝa elementa lernejo. En [[1918]] en [[Sejny]] estis fondita litova gimnazio, kaj li eklaboris en ĝi. En [[1920]] la urbon okupis poloj, la gimnazio estis fermita kaj Stasys devis translokiĝi al [[Lazdijai]]. Samjare S. Tijūnaitis estis elektita membro de Fonda Sejmo (litova parlamento) kaj forveturis al [[Kaŭno]], kie laborante en la Sejmo li redaktis ankaŭ gazeton kaj revuon por instruistoj. En [[1923]]-[[1933]] li redaktis tre polularan porinfanan revueton "Žvaigždutė" (Steleto), kaj en ĝi publikigis ankaŭ lecionojn de [[Esperanto]]. En [[1934]]-[[1940]] li redaktis revueton "Kregždutė" (Hirundeto). Kiam en [[1922]] [[Litova Esperanto-Asocio|LitEA]] renovigis eldonadon de "[[Litova Stelo|Litova stelo]]", S. Tijūnaitis aktive kunlaboris en ĝi, ankaŭ kontribuis al eldono de "[[Ĝermolisto de Esperanto-eldonaĵoj|Litova almanako]]" ([[1923]]). En [[1924]] li partoprenis en la [[Universala Kongreso de Esperanto|16a Universala Kongreso]] en [[Vieno (apartigilo)|Vieno]].
La [[Dua mondmilito|Dua Mondmilito]] grave sxangxis vivon de S. Tijūnaitis: en [[1944]] antaux reveno de sovetoj lia edzino, filino kaj bifilo retirigxis en [[Germanio|Germanion]], poste elmigris en [[Usono|Usonon]], sed Stasys rifuzis lasi la patrujon kaj poste ne akceptadis sendajxojn de familianoj el [[Usono]]. Lia filo, kiel oficiro de litova armeo, estis arestita kaj sendita al koncentrejo. Tre malfacile al li estis labori en sovetaj lernejoj pro ne koincido de propraj konvinkigxoj kun la oficiala komunism apropagando. Krome, li akre travivis sian solecon.
Felicxe S.Tijūnaitis gxisatendis renaskigxon de E-movado en [[Sovetunio|Sovetio]]. En [[1959]] li prelegis pri [[Esperanto]] en [[Vilno]], [[Kaŭno|Kauxno]], [[Šiauliai]], [[Biržai]], kontaktis kun konataj esperantistoj de [[Litovio]]. Mortis li en [[1966]] kaj estas enterigita en tombejo de Rumšiškės.
<nowiki>== Fonto ==</nowiki>
* [[Litova Stelo]], 2004, n-ro 3, pgx. 22.
{{vivtempo|1888|1966|Tijunaitis, Stasys}}
| |||