Religio de ŝtato: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Kani movis paĝon Religio de Ŝtato al Religio de ŝtato: kui ŝtato?
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
La '''religio de Ŝtato''', aŭ ''ŝtata religio,'', estas religia kredo altrudita de iu [[ŝtato]] al ĉiuj civitanoj, aŭ kiu ĉiukaze ĝuas apartan rekonon institucinivele kompare kun la aliaj religioj ĉeestaj en la lando. La altrudo de la religio de Ŝtatoŝtato estis tre ofta en la [[antikva epoko]], ekde la [[Antikva Egiptio]] ĝis la imperia [[Japanio]], ĝis la [[Romia Imperio]]. Tio ne okazas kompreneble sen la interesa kontribuo de la koncerna [[religio]] aŭ [[eklezio]] kiu sendube profitas de la monopoleco.
 
[[Dosiero:Map_of_state_religions.svg|eta|320px|
Linio 9:
{{priskribo|#062A87|[[Protestantismo]] kaj [[Anglikanismo]]}}
{{priskribo|#04E3F1|[[Katolikismo]]}}]]
 
En multaj landoj eĉ se ne estas laŭjure proklamita la ŝtatecon de religio, en la praktiko oni atribuas al la praktiko, lernado, ceremoniado kaj normala funkciado de la eklezioj diversajn privilegiojn, kio fakte estas alia tipo de ŝtateco de religio.
 
== Kristanismo kiel Religio de Ŝtato ==
La [[Kristanismo|kristana religio]] estis ŝtate dekretita unuafojonunuafoje, kiel ŝtata religio fare de la [[Romia Imperio]] en [[380]] iniciate de la imperiestro [[Teodozo la 1-a]]. De tiam la povo de la [[Episkopo]]j, epigonoj de la kristana eklezio daŭrigis aŭtoritate kreski aparte per la [[Pragmata Sankcio]] de [[Justiniano la 1-a]]: ĝispunkte ke diversaj episkopoj konservis politikan dominadon sur teritorioj: temas pri la kazoj de la ĉefepiskopoj debde [[Salisburgo]], [[Trento]], kaj precipe de la [[papo]] kun la [[Papa Ŝtato]].
La [[Paco de Aŭgsburgo]] de [[1555]], kaj poste tiu de [[Vestfalia Paco|Vestfalio]] de [[1648]], oficiale enkondukis la principon de la religio de Ŝtatoŝtato per la latina moto ''[[cuius regio eius religio]]'', kiam la eklezioj katolika kaj luterana dispartigis grandajn teritoriojn de Centra Eŭropo. Por eviti militojn kiuj klopodu trudu ŝtatan religion, oni akceptu, ke la princo mem rekte trudu sian religion al la tuta ŝtato.
 
Nune [[katolikismo]] laŭlegas ŝtata religio en [[Malto]], en la Princolando de [[Monako]], [[Liĥtenŝtejno]], en [[Argentino]], en [[Kostariko]], en [[El Salvador|Salvador]], en [[Domingo]]. Plue ekzistas specifaj ''luteranaj'' eklezioj de Ŝtatoŝtato en Norvergio[[Norvegio]], en [[Danio]], en [[Islando]], en [[Ferooj]]; ''anglikana'' en [[Anglio]]; ''ortodoksa'' en [[Grekio]] kaj aliaj sudorientaj eŭropaj landoj.
 
==== [[Ekspono de la krucifikso en la lernoĉambroj]] en Italio ====
La devo eksponi la [[krucifikso]]jjn en la [[lernejo]]j estis establita per la Reĝaj DeretojDekretoj 965/1924 kaj 1297/1928, laŭsence de la [[Statuto albertino]]Albertino, en epoko [[faŝismo|faŝistafaŝisma]].<br>
La [[Ŝtata Konsilio]] esprimiĝis favore de la ĉeesto de la kricifiksojkrucifiksoj en la lernoĉambroj en [[1988]], malgraŭ ke [[Katolikismo]] jam ne plu estis la reĝimo de ŝtata religio. Sed en 1997 la itala Konstitucia Kortumo sentencis favore de la nekonstitucieco de tiu leĝo.<br>
En la 4-a de novembro 2009 la [[Eŭropa Kortumo pri Homaj Rajtoj]] de [[Strasburgo]] diris ke tiu ekspono konstituas rompon de la rajtoj de la gepatroj eduki la gefilojn laŭ siaj (ne)religiaj konvinkoj. Sed la sinsekva apelacio proponita de Italio establis ke la itala leĝo ne ofendas aŭ limigas la rajtojn de la civitanoj.<brref>[http://www.corriere.it/cronache/11_marzo_18/crocefisso-italia-assolta_f72cfcb4-516a-11e0-b0a4-77b20470b36e.shtml Corriere della Sera, 19a de marto 2011.]</ref>
Sed la sinsekva apelacio proponita de Italio establis ke la itala leĝo ne ofendas aŭ limigas la rajtojn de la civitanoj.<ref>[http://www.corriere.it/cronache/11_marzo_18/crocefisso-italia-assolta_f72cfcb4-516a-11e0-b0a4-77b20470b36e.shtml Corriere della Sera, 19 marzo 2011.]</ref>
 
== IslamimoIslamismo kiel religio de Ŝtatoŝtato en islamanajislamaj landoj ==
=== Religio de Ŝtatoŝtato en Jordanio ===
[[Islamismo]] estas ankaŭ religio de Ŝtatoŝtato en [[Jordanio]] laŭkonstitucie.
 
=== Religio de Ŝtato enTunizio ===
En [[Tunizio]] Islamismo estas religio de la Ŝatato<ref>31-a de marto 2009.</ref>.
 
=== Religio de Ŝtatoŝtato en Sirio ===
La siria konstitucio ne parolas pri islamismo kiel religio de Ŝtato, sed limiĝas dekreti ke islamismo devas esti la religio de la nuna Respublika Prezidento.
 
PrerskaŭPreskaŭ en ĉiuj islamaj nacioj, l'[[Islamismo]] estas konsiderata religio de Ŝtatoŝtato. Inter ili: [[Palestino]], [[Egiptio]], [[Pakistano]], [[Singapuro]], [[Malajzio]], [[Sauda ArabioSaudarabio]]…
== Budhismo kiel religio de Ŝtatoŝtato ==
 
== Budhismo kiel religio de Ŝtato ==
La registaroj kiuj rekonas budhismon, jen sub specifa formo, jen sub kompleta formo, kiel oficialan religion, estas:
* [[BhutanButano]] (skolo [[Drukpa KagyuKagju]] de la [[Tibetatibeta budhismo]] nun okupata de Ĉinio)Tibeto)
* [[Kamboĝo]] ([[Teravado]])
* [[Kalmukio]], respubliko en la medio[[Rusa de la rusa federacioFederacio]] ([[tibeta budhismo]])
* [[Srilanko]] (teravada budhismo)
* [[Tajlando]] (teravada budhismo)