Aleksandro la 6-a: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 16:
 
== Biografio ==
[[FileDosiero:Alexander - Bolla "Desiderando nui", dopo il 18 settembre 1499 - 2951587.tif|thumb|''Desiderando nui'', 1499]]
 
Li apartenis al familio de la malalta nobelaro de Valencilando, kaj li estis filo de la fratino de la papo [[Kaliksto la 3-a]]. De infanaĝo li estis destinita al eklezia kariero. Antaŭ ol atingi aĝon de 16 jaroj li jam akiris eklezian profiton en Xàtiva kaj kanonikajn postenojn en [[Sogorb]] kaj [[Valencio]]. En [[1449]] li iris al [[Italio]] por studado,en [[1456]] li doktoriĝis pri kanona juro en Bolonjo, kaj en tiu sama jaro lia onklo fariĝis papo kaj nomumis lin kardinalo-diakono de Sankta Nikolao "in Carcere Tulliano". De tiam lia influo sur la Roma kurio estis pli kaj pli larĝa, se oni kalkulas la nombron kaj la rentojn de digneco kaj prebendo kiujn liaj manoj atingis. Li estis tenanto kaj administranto de la mitro de Girona kaj València, de Cartagena, de Albano, de Porto, de Mallorca kaj de Eger, inter aliaj.
Linio 34:
Freŝdataj historiaj esploroj, dum konfirmas la multajn varispecajn difektojn en tiu papo, malpliigas aŭ nuligas aliajn ne mapli senhonorigajn. Ekzemple, tiu de la akuzo pri incesto kun la filino Lukrecia. Tiu ĉi, dektriajraĝa, estis praktike devigata edziniĝis al kvardeksepjaraĝa Johano Sforzo el Pesaro, kun kiu tamen neniam konkretiĝis edzinecaj agoj (eble pro lia sekssenpotenco): pro tio eklezia tribunalo verdiktis senvalidecon de la geedziĝo pro manko de seksa plenumo, kaj la neplenumo estis dokumentita per medicinista konstato pri integra virgeco de Lukrecia tiam deksepjara: tiu integreco igas senfundamenta la akzo pri incestecajn rilatojn de la papo Borgia.
 
Oni reliefigas ankaŭ la sinceran devotecon de tiu papo kiu facile transiradis el kondutoj senrespektaj al la katolika moralo al praktikoj de preĝado kaj pentofaro. Krome li sincere kaj konvinkite zorgegis por ke disvastiĝu la ĉiutaga rozario, favoris kaj plisolidigis la kulton pri la Sanktega Sakramento. Tiu kontrasto inter malmorala konduto kaj religia sincereco, trans ĉiu ebla homa senkohereco, inolukas la dubon ke tiu homo suferis pri personecmisfartoj.
 
Sammaniere oni atentigas ke la apogo liverita al la filo Cezaro ekscese agresanta (laŭdata tamen de [[Machiavelli]]) por la reelstablo de la suveneco de la papa ŝtato en Romanjo en kiu la papaj delegitoj agadis kiel Sinjorioj sendependaj kaj despotaj, estis, en la papo, orientita al la sama celo pli ol al senskrupula krueleco en uzado de la milita forto. Por atingi tiun ŝtatan integrecon kaj defendi al Aleksadro la 5-a ne mankis okazon por komprenigi ke mem estas preta uzi soldularmeon por okupi teritoriojn de najbaraj landoj.
Linio 51:
|commonscat_title=Aleksandro la 6-a
}}
{{elEL}} http://www.newadvent.org/cathen/01289a.htm <!-- lb:Kathoulescht Kierchelexikon cs:Alexandrova biografie (anglicky) de:} -->
{{elEL}} http://gutenberg.spiegel.de/klabund/borgia/borgia.htm <!-- lb:Klabund: Borgia de:Klabund: Borgia de->eo:Klabund: _Borgia_ -->
{{elEL}} http://www.bautz.de/bbkl/a/alexander_vi_p.shtml <!-- lb:Den Alexander VI. am Kierchelexikon BBKL (op Däitsch) lb->eo:_Den_ _Alexander_ _VI_. _am_ _Kierchelexikon_ _BBKL_ (_op_ Germana lingvo) de:} -->
{{elEL}} http://www.heiligenlexikon.de/BiographienA/Alexander_VI.html <!-- lb:Ökumeneschen Hellegelexikon de:Ökumenisches Heiligenlexikon -->