Listo de verkoj de Bab: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e "Teherano" ĝustigita al "Tehrano"
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 4:
"Jen, ĉirkaŭ cent mil linioj similaj al ĉi tiuj versoj disvastiĝis inter la homoj, krom la ekvokitaj preĝoj kaj la demandoj pri scienco kaj filozofio. (la [[Persa Bayán|Persa Bajano]], vol.1 p.43) Konsideru ankaŭ la temon pri la Punkto de la Bajano (la Bab). Tiuj, kiuj konas Lin, scias kia estis Lia rango antaŭ la Malkaŝo; sed post la Malkaŝo kaj kvankam ĝis hodiaŭ Li revelaciis pli ol kvin cent mil bajtojn (versojn) pri diversaj temoj, tamen oni kontraŭparolas kontraŭ Li tiajn vortojn, kiujn la plumo rifuzus ripeti. (la Persa Bajano, vol.3 p.113) La versoj, kiuj fluis el ĉi tiu Nubo de Dia kompato (la Bab) estis tiel abundaj, ke neniu ankoraŭ povis taksi ilian nombron. Dudeko da volumoj estas nun haveblaj. Kiel multaj ankoraŭ restas preter nia atingo! Kiel multaj estis rabitaj kaj falis en la manojn de la malamiko, kies sorton neniu scias! ([[Kitáb-i-Íqán|Libro de Certeco]] de ''[[Bahá'u'lláh]]'' p.182-183)" <ref>"Kroniko de Nabil", ĉapitro 13-a, [http://www.freewebs.com/bahaakredo/ĉapitro13.html noto 7-a]</ref></blockquote>
 
En sia verko titolita ''Sources for Early Bab Doctrine and History'' (fontoj por fruaj historio kaj dogmaro de la Bab) ''Denis MacEoin'' priskribas multajn el la verkoj ankoraŭ haveblaj.
 
Jen nekompleta listo de la verkoj de la ''Báb'', orditaj laŭ proksimuma kronologio:
 
== Deklaro en Ŝirazo ==
* ''Qayyúmu’l-Asmá’'' (Komentario pri la [[Korano|korana]] surao de [[Jozefo]]) estas la unua libro, kies unuan ĉapitron revelaciis la ''Báb'' dum sia renkontiĝo en [[Ŝirazo]] (''<u>Sh</u>íráz'') kun [[Mull%C3%A1Mullá Husayn|''Mullá H&#803;usayn-i-Bu<u>sh</u>rú'í'']] je la 22-[[23-a de majo]] [[1844]]. La verkado de la cetero de tiu libro bezonis 40 tagojn pliajn kaj ludis rolon similan al Biblio por la babanoj.
* ''S&#803;ah&#803;ífiy-i-Ma<u>kh</u><u>dh</u>úmíyyih'' estas preĝaro, kiun la ''Báb'' verkis antaŭ sia foriro al pilgrimado.
* Epistoloj al ''Muh&#803;ammad <u>Sh</u>áh'', al la Sultano '' 'Abdu'l-Majíd'' kaj al la guberniestro de [[Bagdado]]
 
== Pilgrimado al Mekko ==
Je la [[10-a de septembro]] [[1844]] la ''Báb'' foriris al [[Mekko]] por partopreni la ĉiujaran pilgrimadon islaman. Alveninte en Mekko, Li publike deklaris sian mision ĉe la Kaaba kaj al la Ŝarifo de Mekko, sed oni ne akceptis Lin. Lia vojaĝo daŭris naŭ kaj duonan monatojn, dum kiuj Li multe skribis:
* ''<u>Kh</u>as&#803;á'il-i-Sab'ih''
* ''Kitábú'r-Rúh&#803;'' (la Libro de la Spirito)
* ''S&#803;ah&#803;ífiy-i-Baynu'l-H&#803;arámayn'' (Traktato inter la du Sanktejoj)
* ''Kitáb-i-Fihrist'' (la Libro de la Katalogo)
 
== Reveno al Ŝirazo ==
La ''Báb'' revenis al ''Bú<u>sh</u>ihr'' (persa haveno) je la [[15-a de majo]] [[1845]] kaj instaliĝis en Ŝirazo sed estis arestita pro la tumulto, kiun okazigis Liaj sekvantoj en la urbo. Dum tiu enkarceriĝo Li ankaŭ multe verkis.
* ''S&#803;ah&#803;ífiy-i-Ja’faríyyih''
* ''<u>Kh</u>asá'il-i-Sab`ih'' (la Sep Atributoj)
* ''Risáliy-i-Furú-i-'Adlíyyih'' (la Epistolo pri la Detaloj de Justeco)
* ''Tafsír-i-Súrih-i-Kaw<u>th</u>ar'' (Komentario pri tiu 108-a [[Korano|korana]] surao nomita "la Abundeco")
 
== Restado en Esfahano ==
Pro epidemio de ĥolero, la ''Báb'' transloĝiĝis al [[Esfahano]] (''Is&#803;fáhán''), kie la guberniestro ''Manú<u>ch</u>ihr <u>Kh</u>án'' protektis Lin. Ĉar Li vivis tiam kvazaŭ sekretan vivon, Li ne plu multe skribis.
* ''Tafsír-i-Nubuvvat-i-<u>Kh</u>ás&#803;s&#803;ih'' (Komentario pri la specifa misio de la Profeto [[Mohamedo]])
* ''Tafsír-i-Súrih-i-Va'l-'As&#803;r'' (Komentario pri tiu 103-a korana surao nomita "la Tempo", revelaciita inter septembro [[1846]] kaj marto [[1847]])
 
== Enkarcerigo en ''Máh-Kú'' ==
Post la morto de la guberniestro de Esfahano ''Manú<u>ch</u>ihr <u>Kh</u>án'' en marto [[1847]], la ''Báb'' estis arestita kaj eskortita al [[Tehrano]], poste al [[Tabrizo]] kaj fine dum la somero [[1847]] al la montara fortikaĵo de ''[[Mah-Ku|Máh-Kú]]'' ĉe la landlimo de [[Turkio]] kaj [[Rusio]]. Liaj vivkondiĉoj estis komence tre severaj kaj striktaj sed pli kaj pli malseveriĝis : Li havis multan tempon por skribe proklami Sian mision kaj gastoj povis viziti Lin.
* Dua Epistolo al ''Muh&#803;ammad <u>Sh</u>áh''
* Epistolo al la '' 'ulamá'' (religiaj erudiciuloj islamaj) de ''Qazvín'' kaj al ''H&#803;ájí Mírzá Áqásí''
* [[Persa Bayán|Persa ''Bayán'']] estas Lia plej grava verko, kiu entenas la kernon de Liaj Instruoj kaj anoncas la alvenon de "Tiu, kiun Dio Manifestos" por finverki tiun libron.
* Araba ''Bayán'' (la plej mallonga kaj malgrava el la du Bajanoj)
* ''Dalá’il-i-Sab’ih'' (la Sep Pruvoj)
* 9 Komentarioj pri la tuta Korano (ĉiuj perditaj)
* Tria Epistolo al ''Muh&#803;ammad <u>Sh</u>áh''
 
== Enkarcerigo en ''<u>Ch</u>ihríq'' ==
Pro la insistaj petoj de la rusa registaro, post sep monatoj oni transloĝigis Lin al la montara fortikaĵo de ''[[Chihriq|<u>Ch</u>ihríq]]'', kiu estas pli malproksima al la rusa landlimo. Tie Li restadis de majo [[1848]] ĝis julio [[1850]], escepte dum tri monatoj por Lia proceso en Tabrizo. La verkoj, kiujn li tiam revelaciis, estis pli esoteraj kaj mistikaj ol la antaŭaj.
* ''Kitáb-i-Asmá’'' (la Libro de la Nomoj, verkita antaŭ Lia [[Ekzekuto de Bab|martitigo]])
* ''Kit’ab-i-Panj-<u>Sh</u>a’n'' (la Libro de la Kvin Rangoj, en printempo [[1850]]))
* Epistolo al ''H&#803;ájí Mírzá Áqásí''
* ''Lawh&#803;-i-H&#803;urúfát'' (la Epistolo de la Literoj)
 
== Aliaj verkoj ==
Aliaj verkoj ne havas precize konatan daton
* ''Zíyárat-i-<u>Sh</u>áh-‘Abdu’l-‘Az&#803;ím''
* ''S&#803;ah&#803;ífiy-i-Radavíyyih''
* ''Risáliy-i-Fiqhíyyih''
* ''Risáliy-i-<u>Dh</u>ahabíyyih''
* ''Súriy-i-Tawh&#803;íd'' (Surao de Unueco)
 
== Notoj ==
<references />
 
== Eksteraj Ligiloj ==
{{Ort-Bahaa}}
{{elEL}} [http://www.h-net.org/~bahai/index/albab.htm Verkaro de la ''Báb'']
{{elEL}} [http://www.bayanic.com/ Origina Baba Biblioteko]
{{elEL}} [http://www.bahaaeligo.bahai.de/U-tekstoj/home-U.html Bahaa Literaturo en Esperanto]
{{elEL}} [http://www.bahai-biblio.org/biblio_doc_saint.htm Bahaa Literaturo en la franca lingvo]
{{elEL}} [http://reference.bahai.org/en/ Bahaa Literaturo en la angla lingvo]
{{elEL}} [http://bahai-library.com/index.php5 Bahaa Librejo Elektronika en la angla lingvo]
{{elEL}} [http://reference.bahai.org/ar/ Bahaa Literaturo en la araba lingvo]
{{elEL}} [http://reference.bahai.org/fa/ Bahaa Literaturo en la persa lingvo]
 
[[Kategorio:Bahaismo]]