Precipitado (kemio): Malsamoj inter versioj

En [[kemio]] '''precipitado''' estas la kreo de [[Solido|solido.]] Kiam la reakcio okazas en likva solvaĵo, la solido formita estas la 'precipitaĵo'. La kemiaĵo kiu kaŭzas la reakcion estas la 'precipitanto'. Sen sufiĉa forto de gravito (sinkado) kunigi la partiklojn, la precipitaĵo restas kiel [[Suspensio|suspensiaĵo.]] Post [[Sedimentado|sedimentiĝo]], precipe uzante [[centrifugilo|centrifugilon]] sinkigi ĝin en kompaktan amason, la precipitaĵon oni povas nomi 'buleto'. La likvaĵo restanta super la solido estas la 'superstaranta' solvaĵo.<span class="cx-segment" data-segmentid="42"></span>

[[jonenplantado]] kaj la temperaturo estas sufiĉe alta por ke [[difuzo]] apartigu en precipitaĵojn. Precipitado en solidoj estas rutine uzata por sintezi [[nanopartiklo|nanoakumuliĝojn]].<ref>{{Ŝablono:Cite journal|first = S.|last = Dhara|title = Formation, Dynamics, and Characterization of Nanostructures by Ion Beam Irradiation|journal = Critical Reviews in Solid State and Materials Sciences|volume = 32|year = 2007|issue = 1|pages = 1–50|doi = 10.1080/10408430601187624}}</ref>

Grava stadio de la precipita procezo estas la komenciĝo de [[:en:Nucleation|nukleiĝo.]] La kreo de hipoteza solida [[wiktionary:Particle|partiklo]] inkluzivas la formadon de [[Limfaco|interfaco]], kiu postulas ioman [[Energio|energion]] bazitan sur la relativa [[:en:Surface_energy|surfaca energio]] de la solido kaj la solvaĵo. Se ĉi tiu energio ne estas havebla kaj taŭga nukleiĝa surfaco ne estas havebla, supersaturiĝo okazas.

Precipitado estas ankaŭ utila por izoli la produktojn de reakcio dum sintezado. Ideale, la produkto de la reakcio estu nesolvebla en la reakcia solvanto. Tiel, ĝi precipitiĝas dum ĝi formiĝas, prefere [[Kristaliĝo|formante purajn kristalojn.]] Ekzemplo tia estas la sintezo de [[Porfirino|porfirinoj]] en refluanta [[propionacido]]. Malvarmigante la reakcian miksaĵon al ĉambra temperaturo, kristaloj de la porfirino precipitas kaj kolektiĝas per filtrado:<ref>{{Ŝablono:Cite journal|author = A. D. Adler; F. R. Longo; J. D. Finarelli; J. Goldmacher; J. Assour; L. Korsakoff|title = A simplified synthesis for meso-tetraphenylporphine|year = 1967|journal = J. Org. Chem.|volume = 32|issue = 2|pages = 476–476|doi = 10.1021/jo01288a053}}</ref>

Precipitado ankaŭ povas okazi kiam oni enmetas ''antisolvanton'' (solvanton en kiu la produkto estas nesolvebla), treege reduktante la solveblecon de la dezirita produkto. Poste, estas facile apartigi la precipitaĵon per [[:en:Filtration|filtrado]], [[:en:Decanting|dekantado]] aŭ [[centrifugilo|centrifugado]]). Ekzemplo estas la sintezo de kromika tetrafenilporfirina klorido: oni aldonas akvon al  la DMF-solvaĵo kaj la produkto precipitiĝas.<ref>{{Ŝablono:Cite journal|doi = 10.1016/0022-1902(70)80535-8|title = On the preparation of metalloporphyrins|year = 1970|author = Alan D. Adler; Frederick R. Longo; Frank Kampas; Jean Kim|journal = Journal of Inorganic and Nuclear Chemistry|volume = 32|issue = 7|pages = 2443}}</ref> Precipitado estas ankaŭ utila por purigi produktojn: oni solvas krudan bmim-Cl en [[acetonitrilo]] kaj verŝas ĝin en etilan acetaton, kie ĝi precipitiĝas.<ref><cite class="citation journal">Dupont, J., Consorti, C., Suarez, P., de Souza, R. (2004). </cite></ref> Alia grava apliko de antisolvanto estas precipitiĝo de [[DNA]] per aldono de [[etanolo]].

Alia metodo prezenti precipitan reakcion estas per '' neta jona reakcio.'' En ĉi tiu okazo, eventualaj spektantaj jonoj (kiuj ne kontribuas al la reakcio) estas ellasitaj el la formulo. Tio simpligas la suprajn ekvaciojn al la sekvanta:

| [[Oro]]

| [[Fero]] (II)

Digestado aŭ ''maljuniĝomaturiĝo de la precipitaĵo'', okazas kiam ĵus formita precipitaĵo estas lasita, kutime ĉe pli alta [[temperaturo]], en la solvaĵo el kiu ĝi precipitiĝis. Rezultas pli puraj kaj pli grandaj partikloj. La fizika-kemia procezo sur kiu baziĝas digestado estas nomita Ostwald-maturiĝo.