Gumo: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 55 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q131877) |
e plibonigadeto per AWB |
||
Linio 1:
'''Gumo''' estas elasta [[materialo]], kiu estas produktita - originale - el suko de kelkaj tropikaj plantoj (natura gumo aŭ [[kaŭĉuko]]) aŭ el [[nafto]] kaj [[alkoholo]] (sinteza gumo, kaŭĉuko).
La gumon priskribis laŭ sciencaj kriterioj unuafoje la franca C.-M. de la Condamine kaj François Fresneau post sud-amerika ekspedicio en 1736. La komerca sukceso de la gumo okazis, post kiam [[Charles Goodyear]] inventis ĝian vulkanizadon en komenco de la 1840-aj jaroj.
==La natura gumo==
Linio 13:
La natura gumo estis malfacile uzebla, ĉar ĝi moliĝis somere, dum vintre ĝi iĝis malelasta, rompiĝema. Tiun problemon solvis Charles Goodyear per la [[vulkanizado]], kio estas kunmiksado de la gumo kun [[sulfuro]] kaj [[plumbokarbonato]].
Komence de la 1900-aj jaroj aperis la organikaj kemiaj vulkanizigiloj kaj [[antioksidanto]]j. Tiuj pli rapide reguligis la proceson kaj la gumo ne iĝis rompema. Oni pli poste malkovris efikon de [[fulgo]], kiu grandigas la fortecon kaj daŭrvivecon de la gumo.
La analizo de la guma kemio kondukis al ekuzo de izopreno, kiu estas transformebla al gumsimila materialo per polimerizado. La [[Germanio|germanaj]] [[sciencisto]]j produktis ĉirkaŭ 2300 tunojn el sinteza gumo dum la unua mondmilito. Oni ellaboris diversajn metodojn en la 1930-aj jaroj pri polimerizado en Germanio, [[Sovetunio]], [[Britio]], [[Usono]].
La plej gravaj sintezaj gumoj estas la butadien-stirol-kunpolimeroj, la diversaj butadienaj kopolimeroj, la kloroprenaj polimeroj (neoprenoj), la polisulfidaj polimeroj (tiokoloj), la izobutilenaj polimeroj (butil-gumoj), la silikonoj kaj la silikongumoj (miksaĵo de natura kaj sinteza gumoj). Gravas ankaŭ la moligitaj vinil-kloridaj kaj vinil-acetataj polimeroj kaj kopolimeroj.
▲La plej gravaj sintezaj gumoj estas la butadien-stirol-kunpolimeroj, la diversaj butadienaj kopolimeroj, la kloroprenaj polimeroj (neoprenoj), la polisulfidaj polimeroj (tiokoloj), la izobutilenaj polimeroj (butil-gumoj), la silikonoj kaj la silikongumoj (miksaĵo de natura kaj sinteza gumoj). Gravas ankaŭ la moligitaj vinil-kloridaj kaj vinil-acetataj polimeroj kaj kopolimeroj.
==Slango==
| |||